Elektr yurituvchi kuch Savollar va Javoblar “Elektr yurituvchi kuch” tushunchasini izohlang?

 

8. “Vodorod koʻrsatkich” tushunchasini yoriting.  

8) 

Vodorod  koʻrsatkich  -  eritmadagi  vodorod  ionlari  konsentratsiyasining  o’nlik  manfiy 

logarifmida  olingan  qiymati.  Bu  son  vodorod  ko’rsatkich  deb  ataladi.  Toza  suvda  yoki  neytral 

muhitdagi  suvli  eritmada  25°  da  vodorod  ionlari  [H

+

]  va  gidroksid  ionlari  [OHˉ]  ning 

konsentratsiyalari  teng:  [H

+

]=[OHˉ]= 10

-7

.  Shu  tariqa  H

+

  va  OHˉ  ionlari  konsentratsiyalarining 

ko’paytmasi: K

H2O 

= [H

+

] · [OHˉ]=10

-

7·10

-7

=10

-14

. 

Buning dissotsilanish konstantasini aktivliklar bilan yozadigan bo’lsak:

 

K

a

 = 

𝒂

𝑯+

𝒂

𝑶𝑯ˉ

𝒂

𝑯𝟐𝑶

 

O’z bug’i bilan muvozanatda bo’lgan toza suyuqlik uchun o’z bug’i bilan muvozanatda bo’lgan 

toza suyuqlik uchun 

𝑎𝑖 = 1  bo’ladi va shuning uchun suvning ham aktivligi 1 ga teng bo’ladi. 

𝐾𝑎= 𝑎

𝐻+

 ∙ 

𝑎

𝑂𝐻- 

= 

𝐾

H2O

  

Suvda kislota yoki ishqor eritilsa, vodorod ionlarining konsentratsiyasi ortadi yoki kamayadi. 

Vodorod ionlarining aktivligi quyidagicha belgilanadi:  

Suvda: 

𝑎

𝐻+

 ≈ [

𝐻

+

]  

Kuchli kislotalarda: 

𝑎

𝐻+

 = 

𝛾± 𝑚±  

Kuchsiz kislotada: 

𝑎

𝐻+

≈∝ 𝑐  

Kislotalarni aktivligi vodorod ko’rsatkich pH orqali ifodalash qabul qilingan, ya’ni vodorod 

ionlari aktivliklarining manfiy logarifmi orqali topiladi.  

𝑝𝐻 = -𝑙𝑔𝑎

𝐻+

  

Vodorod ko’rsatkich pH < 7 bo’lganda ishqoriy va pH=7 da neytral bo’ladi. oxirgi xulosa 

shundan iboratki pH eritmaning muhitini ko’rsatadi. Galvanik elementning ishlashi uchun ham 

pH muhim rol o’ynaydi.