Elektr yuritma asoslari Laboratoriya mavzular: 1-Laboratoriya ishi Mavzu

Qisqa nazariy ma’lumotlar

Generator –dvigatel (G-D) sistemasida ijro mehanizmlarining tezligini keng chegarada (diopozonda) rostlash imkoniyatini ta’minlaydigan elektr yuritmalarda qo’llanadi (1,2):

G-D sistemasida dvigatelning elektrmehanikaviy va mehanikaviy tavsiflarning tenglamalari quyidagi ko’rinishga ega bo’ladi.(1,2):

ω =E_r/КФ-R_Σ/КФI, (4.1)

ω =E_r/КФ-R/К²Ф² M , (4.2)

Bu erda:

E_r- generatorning e.yu.k.i ,

R_Σ=R_yag+R_yad+R_c- G-D sistemasida yakor zanjirining yig’indi qarshiligi.

Bunda R _yag, R_yad –yakor cho’lg’amlari qarshiligi, qo’shimcha va kompensasion cho’lg’amlar va shuningdek, cho’tka kontaktlarining qarshiliklari bilan aniqlanadigan generator va dvigatel yakorining qarshiliklari.

R_c- ulagich simlarining qarshiligi.

Olingan (4.1) va (4.2) ifodalardan “G-D” sistemasida dvigatelning elktrmehanikaviy va mehanikaviy tavsiflari ordinata o’qini kesadigan ma’lum masofada joylashgan, bir nechta bir-biriga parallel to’g’ri chiziq ko’rinishida bo’ladi. G-D sistemasida dvigatelning mehanikaviy tavsiflarini grafiklari 4.2- rasmda keltirilgan.

4.2-G-D sistemasida mustaqil qo’zgatishli uzgarmas tok dvigatelining mexanikaviy



4.3-rasm. M=f(w) va P=(w) bog’lanishlari.

4.3- rasmda mustaqil qo’zg’atishli dvigatelning tezligi o’zgaradigan diopozonda ya’ni tezligi nominal qiymatidan kichkina va katta bo’lganda M=ƒ(ω) va P=ƒ(ω) bog’lanishlar keltirilgan. Yakor zanjiri kuchlanishini o’zgartirish yordamida tezlikni 0÷ω_nom chegarasida rostlash moment o’zgarmas bo’lganda va to’g’ri chiziq bo’yicha o’sib boruvchi quvvatda amalga oshiriladi. Magnit oqimining kamayishi ω>ω_nom zonasini qamraydi va quvvat o’zgarmas ya’ni P=P_nom=const bo’lganda va tezlikka teskari mutonosib o’zgaruvchan yo’l qo’yiladigan momentda amalga oshiriladi (4.3).

M_yqo’y=U_nom-I_nomR_яΣ/ω_nom I_nom=P_enom/ω, (4.3)

Bu erda:

P_e.nom- dvigatelning nominal elektrmagnit quvvati.