“Электр ва магнетизм” фанидан

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

---

 

37 

 

3.1.2.     8- Mavzu:O’zgarmas tokning ishi va quvvati, 

’’Joul- Lens qonuni” bo’yicha ma’ruzani olib borishi texnologiyasi. 

3.1.2.1Ma’ruzaning texnologik modeli. 

 Vaqt 80 min         

     Talabalar soni : 60 ta  

 O‟quv  mashg‟ulotining  shakli  va 

turi: 

 Axborotli ma‟ruza  

 Ma‟ruza rejasi: 

1.O‟zgarmas tokning ishi  va quvvati 

2.Tokning issiqlik  ta‟siri. Joul-Lens  qonuni 

va uning  integral  hamda defferinsial 

ko‟rinishdagi  ifodalari. 

3.Bir  jinsli  bo‟lmagan zanjir  qismi va berk 

zanjir  uchun om qonunilari. 

4.Kirxgof  qoidalari     

 Mashg‟ulotning  maqsadi: 

 O‟zgarmas tokning  ishi  (energiyasi), 

quvvating  mohiyati  va hisoblash, 

o‟tkazgichdan tok oqqanda uning  qizishi 

sababini va bunda atrof muhitga  ajraladigan 

issiqlik  miqdorini  hisoblaydigan  ifodaning 

(Joul-Lens  qonuning ) 

mohiyati,  ajraladigan  issiqlikning   

solishtirma  issiqlik  quvvatini  hisoblash 

ifodasini  (qon.def.ko‟r.ifodasi) keltirilib 

chiqarish, bir jinslimas  zanjir  qismida  va 

berk zanjirda  oqayotgan tok uchun Om 

qonunlarining  mohiyati,  murakkab  elektr 

zanjiri  va uning  parametrlarini  Kirxgof 

qoidalari  yordamida hisoblash haqidagi  bilim 

va ko‟nikmalarni  talabalarda  hosil qilish.    

 

 

 Pedagogik vazifalar  : 

- o‟zgarmas tokning  zanjrda 

bajaradigan  ishi va  ajraladigan 

quvvati  tasdiqlab berish; ifodalarni 

keltirib  chiqarish tushuntirish; 

- o‟zgarmas tok oqayotgan 

 Ma‟ruza mashg‟lotidan kutilayotgan 

natjalar: 

- O‟zgarmas tok zanjirida  tokning 

bajaradigan  ishi va ajraladigan  quvvati 

hisoblash ifodaning  mohiyati  va ularni 

keltirib  chiqarishni  tushuntirib  bera oladilar; 

---

 

38 

o‟tkazgichni  qizishinining   fizik 

mohiyatini  (namoish tajribasi 

orqali) tushuntirib,  o‟tkazgichdan 

ajraladgan  issiqlik  miqdori va 

uning  solishtirma  issiqlik  quvvatini 

hisoblash ifodalarni  keltirib 

chiqarishni  tushuntirish. 

- zanjirning  bir jinslimas  qismi va 

berk zanjir  bo‟ylab oqayotgan  

tokning  hisoblash ifodalarni 

energiyani  saqlanish  qonunidan 

foydalanib  keltirib  chiqarish  

malakasini  hosil qilish  . 

- murakkab elektr  zanjirining  elektr 

parametrlarini  hisoblashda 

asqotadigan Kirxgof, qoidalarning 

 mohiyatini,  tushuntirish. 

Qoidalarni  masalalarni  echish 

jarayoniga  qo‟llash uslubiyati   bilan 

tanishtirish. 

- 

  

- O‟tkazadigan tok oqqanda uning  qizishi 

sababini bunda ajraladigan  issiqlik  miqdorini 

(Joul-Lens  qonuni) va uning  solishtirma 

issiqlik  quvvatini  hisoblash ifodaning 

mohiyatini  va ularni  keltirib  chiqarishni  aytib 

bera oladilar; 

- Zanjirning  bir jinslimas  qismi va berk 

zanjirni,ulardan  oqayotgan tok kuchini 

aniqlaydigan  Om qonuni ifodalarini 

mohiyatini  va ularni  keltirib  chiqarishni 

tasniflab  beradilar; 

- Murakkab  elektr  zanjiri  qanday zanjirligini   

va bunday zanjirning  elektr  parametrlarini 

xisoblashda qo‟llaniladigan  Kirxgof 

qoidalarini,  hamda ulardan foydalaninib  fizik 

masalar  yechish  uslubiyatini  tushuntirib  bera 

oladilar. 

 

                                                         

 

 

 

 

 

               1 

                       2     

- Ta‟lim usullari: 

- Ma‟ruza, aqliy  hujum. 

- Ta‟lim shakli:   

- Jamoaviy.   

- Ta‟lim vositalari:   

- Ma‟ruza matni,  tajribaviy  namoyish uchun 

zarur bo‟lgan asbob uskunalar.  

- Ta‟lim berish sharoiti: 

- Tajribaviy  namoish o‟tkazishga 

mo‟ljallangan  darsxona .  

- Monitoring  va baholash: 

- Og‟zaki so‟rov: Tezkor so‟rov: Yozma 

so‟rov: konspekt.  

---

 

39