Электр қурилмаларда қисқа туташувлар

Tayanch iboralar:

TETS, nol ketma – ketlik sxemasi, to’g’ri ketma – ketlik sxemasi, uch fazali tarmoqlar.

Nazorat savollari

1. 
   Uch fazali tarmoqlarda qanday nosimetrik qisqa tutashuv paydo bo’lishi mumkin?
   
2. 
   Nol ketma – ketlik sxemalari to’g’ri va teskari ketma – ketlik sxemalaridan nima bilan farq qiladi?
   
3. 
   Agar aylanuvchi mashinalar uchun deb olinsa, u holda nimaga teng bo’ladi?
   

13-ma’ruza

Qisqa tutashuv toklarini nomlangan va nisbiy birliklarda hisoblash.

Reja:

1. Qisqa tutashuv toklarini nomlangan birliklarda hisoblash.

2. 
   Qisqa tutashuv toklarini nisbiy birliklarda hisoblash.
   
3. 
   Elementlar qarshiligini hisoblash.
   
4. 
   Elementlar EYUK sini hisoblash.
   

Elektr tarmoq qarshiliklarini hisoblash. Keltirilgan sxema asosida elektr tarmoq elementlarining induktiv qarshiliklari hisoblanadi. Qarshiliklarni hisoblashlarda transformatorni yuqori kuchlanishi qiymati olinadi.

Elektr tarmoq elementlarini to’g’ri ketma-ketlikdagi qarshiliklarini qisqa tutashuv nuqtasiga keltirish. Bunda keltirilgan sxema EYUK va karshiliklari qisqa tutashuv nuqtasiga qarab elektr sxemalarni almashtirish qoidalari asosida yig’ib boriladi.. Bundan tashqari almashtirish qoidalar kurs loyihasini hisoblash namunasida batafsil keltirilgan.

Elektr tarmoq elementlari EYUK va teskari ketma-ketlikdagi qarshiliklarini qisqa tutashuv nuqtasiga keltirish. teskari ketma-ketlikdagi almashtirish sxemasi to’g’ri ketma-ketlikdagi almashtirish sxemasi bir xil bo’lib, faqat elementlarni qashiliklari bilan farq qiladi. Bunda, asinxron va sinxron mashinalarni induktiv qarshiliklari 20% ko’paytirilib almashtirishlar o’sha tartibda takrorlanadi.

Elektr tarmoq elementlari nol ketma-ketlikdagi qarshiliklarini qisqa tutashuv nuqtasiga keltirish. Nol ketma-ketlikdagi keltirilgan sxema fakat elektr sxemaning neytal erga ulangan elementlarini o’z ichiga oladi. Bu sxema dastlabki sxemadan neytrali izolyatsiyalangan elementlarni olib tashlash orqali hosil qilinadi. Sxemada qolgan elementlar uchun 1-jadval asosida keltirilgan sxema elementlar qarshiliklari qayta hisoblanadi.

Elektr tarmoq elementlari EYUK larini qisqa tutashuv nuqtasiga keltirish. 2-jadvalda keltirilgan ifodalar asosida energosistema elektr stantsiyalar va yuklamalarni EYUK lari hisoblanadi. Bu EYUK lar qisqa tutashuv nuqtasiga elektr sxemalarni almashtirish qoidalari orqali keltiriladi. Almashtirish ifodalari kurs loyihasini hisoblash namunasida batafsil keltirilgan.
Qisqa tutashuv toklarini hisoblash. Qisqa tutashuv toklari nomlangan birliklarda quyidagi ifodalardan topiladi.

Uch fazali simmetrik kiska tutashuvda kiska tutashuv tokining davriy tashkil etuvchisi effektiv kiymati kuyidagi ifodadan topiladi:

bu erda E -K.T. nuktasi E.YU.K. bulib u kuyidagi ifodadan topiladi:

Zarba tokining oniy kiymati:

bu erda -zarba toki koeffitsienti bulib uni 3-rasmdan (krivoy)aniqlaymiz.

Kiska tutashuv kuvvati:

Nosimmetrik qisqa tutashuv (ikki fazali, ikki fazali er orqali va bir fazali) toklari quyida keltirilgan 3 – jadval ifodalar hamda 1 – rasmdagi sxemalar asosida hisoblanadi.