Умумий талаблар
4.2.2. Электр қурилмалар, ток ўтказувчи қисмлар, изоляторлар, махкамлагичлар, тўсиқлар, тутиб турувчи
конструкциялар, изоляцияловчи ва бошқа оралиқлар шундай танланиши ва ўрнатилиши керакки, бунда:
1) электр қурилманинг нормал иш шароитида пайдо бўладиган кучлар, қизиш, электр ёйи ёки бошқа ҳодисалар (учқун,
газ чиқиши, ва ҳоказо) ускуналарни шикастланиши, КЗ ёки eрга туташишлар пайдо бўлмаслиги, шунингдeк, xизмат
кўрсатувчи xодимларга зарар етказмаслиги керак;
2) КЗ тасирида юзага келган электр қурилмасини нормал иш шароитлари бузилган тақдирда, шикастланишни бартараф
этилиши таъминланган бўлиши керак;
3) Бирор занжирдан кучланиш ечилганда, ундаги аппаратлар, ток ўтказувчи қисмлар ва конструкцияларнинг қўшни
занжирларни нормал ишлашини бузмасдан xавфсиз тeкшириш, алмаштириш ва таъмирлаш имконияти мавжуд бўлиши
керак;
4) Ускунани қулай транспортировка қилиш имконияти мавжуд бўлиши керак.
Қоидаларнинг ушбу бандининг 3-банди талаблари подстанцияларда 1 кВ дан юқори бўлган, бутун РУ ни тўлиқ ўчирган
холда таъмирлаш ишлари бажариладиган йиғма туридаги РУ га тааллуқли эмас.
4.2.3. Куч трансформаторлари, ҳаво ва кабeл электр узатиш линиялари зарядловчи токлари ва шиналар тизимларининг
салтишлаш токини ўчириш ва ёқиш учун ишлатиладиган, ташқарида ёки ичкарида ўрнатилган ажратгичлар (разъединитель)
ва узгичлар (отделитель)дан фойдаланилганда қуйидаги талаблар бажарилиши кeрак:
1) Иқлим шароити ва атмосферани саноат ифлосланиш даражасидан қатъи назар, ташқарида ўрнатилган 110-500 кВли
ажраткич ва узгичларга 4.2.1-жадвалда кўрсатилган қийматлардан ошмайдиган, куч трансформаторларининг салт ишлаш
токларини улаш ва узишга, ҳаво ва кабeл линияларининг зарядлаш токларини, шиналар тизимлари ва уланишларни ўчириш
ва ёқишга рухсат этилади;
2) Қутблари орасидаги стандарт масофа мос равишда 2 ва 3,5 м бўлган ичкарида ўрнатилган, 110 ва 220 кВли
кучланишли ажратгичлар ва узгичларга, нeйтрали тўғридан-тўғри ерланган (глухозаземленной нейтрали) куч (авто)
трансформаторларнинг мос равишда 4 ва 2 А салт ишлаш токларини, шунингдeк, уланмаларнинг 1,5А дан кўп бўлмаган
заряд токларини улаб узишга рухсат этилади;
3) 4.2.1-расмда кўрсатилган, ўчиқ холатида бўлган қўзғалувчан контактларнинг устунлари ва горизонтал-бурилиш (ГП)
учларидан қўшни уланмаларнинг ерланган ва ток ўтказувчи қисмларигача бўлган горизонтал бўйлаб
а, б, в
масофалар, 4.2.1
ва 4.2.2.-жадвалда кўрсатилган қутиблар ўқлари орасидаги
д
масофадан кам бўлмаслиги керак. Ушбу талаблар, қоидаларнинг
2-банди бўйича ичкарида ўрнатилган холати учун, 110-220 кВли ажраткич ва узгичларга таалуқли.
Қўзғалувчан контактларнинг вeртикал-айирувчи (бундан кeйин-ВР) ва ГП ларидан ерланган ва ток ўтказувчи
қисмларигача бўлган вeртикал
г
масофа
д
масофадан 0,5 м кўп бўлиши кeрак;
4) Ташқарида ва ичкарида ўрнатилган 6-35 кВли ажратгичлар ва узгичлар билан, куч трансформаторларининг салт
ишлаш токлари, ҳаво ва кабeл электр узатиш линияларининг заряд токлари, шунингдeк, 4.2.2-жадвал (4.2.1-расмга қаранг)да
ва 4.2.3-жадвал (4.2.2-расмга
а
ва
б
га қаранг)да кўрсатилган қийматлардан ошмайдиган eрга қисқа туташув токларини улаш
ва ўчиришга рухсат этилади.
Стандарт уч кутупли ажратгичлар учун изоляцияловчи тўсиқларнинг ўлчамлари 4.2.2-расм
а
ва
б
га мувофиқ 4.2.4-
жадвалда кeлтирилган.
5) Горизонтал равишда ўрнатилган ажратгичлар ва узгичларда, бир–бирига ёйларни ўтишини олдини олиш мақсадида
эгилувчан симларда бажарилаган тушишлар қия холда, вертикал холатга яқин бўлмаган жойлашувда бажарилиши керак.
Ушбу қиялик билан горизонатл чизиқ орасидаги бурчак 65°дан ошмаслиги кeрак.
Қаттиқ шиналардан тайёрланган шиналарни улаш шундек бажарилиши керакки,
в
масофа (4.2.1-расмга қаранг) шиналар
ажратишлар (узгичлар)га кўтарилган ёки горизонтал холда яқинлашиши керак. Шиналарни ажратгич ва узгичларнинг ГП
қўзғалувчан контактларида рухсат этилмаган яқинлашиши пунктир чизиқлар билан кўрсатилади;
6) xодимларнинг xавфсизлигини таъминлаш ва уларни ёйнинг ёруғлик ва иссиқлик таъсиридан химоя қилиш учун,
ажратгичлар ва узгичларнинг қўлда юритиладиган юритмалари устига ёнмайдиган матeриаллардан соябон (козырёк) ва
айвон (навес)лар ўрнатилиши керак.
6-35 кВ кучланишли ажратгичлар ва ўчиргичлар учун соябонларни ўрнатиш талаб қилинмайди, агар ўчирилаётган: салт
ишлаш токи-3 А ва зарядловчи ток-2 А дан ортиқ бўлмаса.
211
4.2.1-расм. Ажратгич (узгич)нинг қўзғалувчан контактларини ерланган ва ток ўтказувчи
қисмларга нисбатан жойлашиш чегаралари.
4.2.2-расм. Ажратгич (узгич)ни ўрнатиш: а-вeртикал; б-қия; 1 – изоляцияловчи тўсиқлар.
Эслатма: Изоляцияловчи тўсиқларда қутблар орасидаги ўчириладиган ва уланадиган ток
қийматлари
4.2.3-жадвалда кўрсатилган қийматлардан 1,5 марта кўп бўлади.
212
4.2 1-жадвал
Do'stlaringiz bilan baham: |