Elektr kontaktlari


Xar xil kontaktlar bajariladigan materillar uchun



Download 434,53 Kb.
Pdf ko'rish
bet2/6
Sana25.04.2022
Hajmi434,53 Kb.
#581228
1   2   3   4   5   6
Bog'liq
3-MA’RUZA

Xar xil kontaktlar bajariladigan materillar uchun 
mis - latung„ k

=950 

1270 [A/H
0,5
]
 
 
mis - mis k
2
=1300 [A/H
0,5

 
Uzish rejimi 
Kontaktlar uzilaetgan paytda kontakt bosimi F pasayadi, utish karshiligi 
ortadi va natijada tutashma joylarda kontaktlarning xarorati ortadi. Xaroratni ortib 
ketishi kontaktlarni erishiga olib keladi va kontaktlar aro erigan metaldan (stolb) 
ustun xosil buladi. Kontaktlarni uzilishi (dugovoy i tleyuo„iy razryad) paydo 


buladi. 
Uzish rejimidagi xaroratni ortishi kontaktlarni intensiv emirilishiga olib 
keladi, ya‟ni materialni bir kontaktdan ikkinchi kontaktga utadi va oksidni xosil 
buladi. Korroziya deb kontaktlarning ximik emirilishi ataladi va bu jaraenda 
ularning okislanishi va plenkalarni paydo bo„lishi kuzatiladi. 
Bir o‟tkazgichdan ikkinchi o‟tkazgichga tokni utish joyi elektr kontakti deb 
ataladi. Tutashgan o‟tkazgichlar kontaktlar eki kontakt-kismlar deyiladi. 
Tabiatdagi mavjud bo„lgan o‟tkazgichlarni yuzasini xech kanday 
mukammal texnologik ishlov natijasida absolyut sillik qilish mumkin emas. 
Mikroskop orkali ishlovdan keyingi o‟tkazgichlarni kurinishi
1-Rasm 
1-rasmda berilgan. Elektr toki fakatgina yuzalar tutashgan joylarida utadi. F 
kuch bilan bir kontaktni ikkinchi kontaktga bosilsa kontakt uzalari xosil buladi. 
Misol kilib silindr-simon kontaktlar tutashgandan sung tokni bir 
o‟tkazgichdan ikkinchi o‟tkazgichga utishini kurib chikamiz. 
Faraz kilamiz bitta kontakt yuza bor deb, va u yuza “a” radiusli aylana
Rasm 2. 
Plastik deformatsiyasi natijasida xosil bo„lgan kontaktni radiusi kuyidagi 
formula orkali aniqlanadi: 

a
2
= F
kont


(1) 
bunda Fkont - kontaktga ta‟sir kiluvchi bosish kuchi [N]; 



- kontakt bajarilgan materialni F kuchga karshiligi[n/m
2
] Kontakt yuzasiga 
tortilgan tok chizigi (linii toka) uzayadi, va kontaktlardan utadigan tok kamayib-
karshiligi ortadi. Tokning chiziklari tortilish natijasida xosil buladigan karshilik
kontaktning utish karshiligi deb ataladi. (Rut). 
R
yt


/ 2a (2) 
Bunda 

- solishtirma karshilik 
Ikkinchi formula orkali 5% gacha xatolik bilan kotaktning diametri 15 baravar 
tutashgan kontakt uzadan kattikrok bo„lganda aniqlash mumkin. 
N1 va N2 tenglamalarni hisobga olgan xolda 
R
F
K
F
YT
KOHT


 
2
1
0 5
,
(3) 
bunda k
1
- tajriba olingan kursatkich natijalari: 
misdan bajarilgan bir nuktali kontaktlar uchun k
1
= 3,16 „m 
kumushdan bajarilgan bir nuktali kontaktlar uchun k

= 1,58 „m 
pulatdan bajarilgan bir nuktali kontaktlar uchun k

= 24 „m 
R
k
F
YT
KOHT
m

(4) 
k - kontaktning konstruksiyasiga bog„liq kursatkich 
Nazorat uchun savollar 
1. Kontakt deb nimaga aytiladi? 
2. Utish karshiligi kaerda va kachon xosil buladi? 
3. Utish karshiligining tenglamasni ifodalang? 
4. Misdan bajarilgan kontaktlarni afzalligini aytib uting. 
5. Kumushdan bajarilgan Kontaktlarni xususiyatlarini ayting. 
6. Kontaktlarning tuda utish karshiligi kanday aniqlanadi? 
7. Kaysi xolatlarda nuktali kontaktlar kullaniladi? 
8. Kup nuktali kontaktlarni bir nuktali kontaktlardan farki nimada? 
9. Kontakt kismlari deb nymalarga aytiladi? 
10. Kontakt yuzalaridagi xosil buladigan katlamning xususiyati nimada? 



Download 434,53 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish