Электр хавфсизлиги

O`zlashtirish savollari
1. Mehnatni muhofaza qilish deganda nima tushiniladi? 2. Mehnat muhofazasi qanday fan? 3. Mehnatni muhofaza qilish to`g`risidagi qonun xaqida gapirib bering? 4. Ma`muriy va moddiy javobgarliklarni tushintiring? 5. Mehnat sharoitining yaxshilashga olib keladigan tadbirlarni gapiring? 6. Mehnat muhofazasini nazorat qiluvchi qanday davlat organlarini bilasiz? 7. Baxtsiz hodisalar va shikastlanishlar xaqida tushincha bering?


Tayanch iboralar
Mehnatni muhofaza qilish, mehnat muhofazasi, ma`muriy va moddiy javobgarlik, sanitariya nazorati, yong`in xavfsizligi, energetika nazorati, baxtsiz hodisalar va shikastlanishlar.
Mehnat gigienasi va ishlab chiqarish sanitariyasi.


Reja:
1. Mehnat gigienasi xaqida tushincha.
2. Mehnat fiziologiyasi.
3. Toliqish xaqida tushincha.
4. Mikroiqlim va uning gigienik me`yorlari.


Mehnat gigienasi xaqida tushincha.
Mehnat gigienasi tibbiy soha hisoblanib, ish qobiliyatini yuqori darajada ta`minlash, kasb kasalliklari va insonning mehnat faoliyati bilan bog`liq bo`lgan salbiy oqibatlarni oldini olishning ilmiy va amaliy choralarini ishlab chiqish bilan shug`ullanadi. Masalan o`smirlar orgapnizmi kattalarnikidan farq qiladi, ularda o`pka kasalliklari rivojlanishi mumkin, umurtqalarini deformatsiyalanishi kutiladi. SHu sababli 15 yoshgacha o`smirlar 8,2 kg gacha, 15 yoshgacha qizlar 5 kg gacha, 16-18 yoshgacha 16,4 kg gacha 16-18 yoshgacha qizlar 10,2 kg og`irlikdagi yuklarni ish kunidan 1/3 qismini sarflagan holda ishlashlariga ruxsat etiladi. Ular ish vaqtida tez-tez dam olishlariga sharoit yaratib berishlari zarur. Dam olish aktiv ishlab chiqarish gimnastikasiga asoslangan holda olib borilishi kerak. O`smirlarning shaxsiy gigienasiga ham ahamiyat berish zarur, jumladan organizmni chiniqtirish, ish va dam olish rejimiga to`g`ri rioya qilish kerak. Ularning uyqusi 7-8 soatdan kam bo`lmasligi kerak, hamda jismoniy tarbiya bilan shug`ullanishlari shart. Mehnat gigienasining asosiy vazifasi ish unumdorligini eng yuqori darajada oshirish va ishlovchilarning sog`ligiga zararli ta`sir qilmaydigan sharoitlarni ta`minlaydigan tadbirlarni ishlab chiqarishdan iborat. Bunda mehnat gigienasi yurak-tomir, onkologik va asab kasalliklarini oldini olishda muhim ahamiyat kasb etadi. Ishchilarning sog`liqlarini saqlash uchun sanitariya-maishiy xonalarning ahamiyati katta. Ularga gardirop, dush, hojatxona, kiyim quritish xonalar hamda kiyimlarni va oyoq kiyimlarni ta`mirlash xonalari, dam olish va sanitariya punktlari kiradi. Bu xonalarda ishlab chiqarishda ajralib chiqadigan zararli moddalardan saqlanadi.