Elektr energiyasini bir turdan bosh

Kirish
Elektr energiyasini bir turdan boshqasiga (o’zgaruvchan tok energiyasini o’zgarmasga, o’zgarmas tok energiyasini o’zgaruvchanga, o’zgaruvchan tok chastotasini o’zgartirishda) aylantirishda ventilli o’tkazgichlar, ya’ni yarim o’tkazgichli qurilmalar asosida yaratilgan o’zgartirgichlar texnikasining qurilmalari keng qo’llaniladi.
Temir yo’l korxonalarida elektroliz va galvanikada, o’zgarmas tok dvigatellarini (o’zgarmas tok elektr yuritmasini) o’zgarmas tok energiyasi bilan ta’minlashda yarim o’tkazgichli to’g’rilagich qurilmalari qo’llaniladi. Keyingi yillarda o’zgarmas tok elektr yuritmalari uchun to’g’rilagich qurilmalari ko’plab ishlab chiqarilgan bo’lib, ularda o’zgarmas tok dvigatelining yakor cho’lg’amiga qiymati boshqariladigan o’zgarmas kuchlanish bilan ta’minlash uchun tiristorlar asosida qurilgan to’g’rilash bloki, qo’zgatish cho’lg’amini ma’lum qiymatdagi o’zgarmas kuchlanish bilan ta’minlash uchun diodlar asosidagi to’g’rilash bloki, to’g’rilagichning boshqarish va himoya tizimlari hamda dvigatelning aylanish chastotasini rostlash va stabillash uchun teskari bog’lanish bloklari mavjud.
To’g’rilagich qurilmalarida turli afzalliklarga va kamchiliklarga ega bo’lgan har xil tuzilash sxemalari qo’llaniladi. Bunday to’g’rilash sxemalari turli yuklamalarda (aktiv, aktiv-induktiv, teskari-EYuK va hokazo) turlicha rejimlarda ishlaydi, shu sababli to’g’rilagich qurilmalari turli energetik ko’rsatkichlarga va ekspluatatsion tavsiflarga ega bo’ladi. Bularning barchasi yarim o’tkazgichli o’zgartgichlar texnikasiga oid fanlarda o’rganiladi.
O’zgartkichlar texnikasi qurilmalaridan olinayotgan nazariy va amaliy bilimlar asosida talabalar uch fazali boshqariladigan to’g’rilagichlar sxemasi asosida ventilli o’zgartgich qurilmalarini mustaqil loyihalashlari mumkin. Egallangan bilimlarni mustahkamlash, chuqurlashtirish, umumlashtirish va mustaqil ravishda mavjud me’yoriy hujjatlardan hamda ma’lumotnomalardan foydalanish ko’nikmalarini hosil qilishda kurs loyihalari bajarilishini ahamiyati kattadir.