Elektr energiyasi va nasos stantsiyalaridan foydalanish kafedrasi "tasdiqlayman"

68-rasm. Erning sun’iy yoʻldoshiga oʻrnatilgan quyosh elektrostansiyasining sxemasi:
a-sxemasi;1 quyosh energiyasi oqimi; 2-quyosh energiyasining sun’iy yoʻldosh kollektori; 3-uzatuvchi antenna; 4-qabul qiluvchi antenna; 5-qisqa toʻlqinli nur; 6-energetik sun’iy yoʻldoshning doimiy orbitasi; b-sun’iy yoʻldoshga oʻrnatilgan
quyosh elektrostansiyasining umumiy koʻrinishi.
8-Mavzu. SUV SATHINING KOʻTARILIB-TUSHISH ENERGIYASI.
8.1 Suv sathining koʻtarilib-tushish energiyasidan foydalanish
asoslari.

Quyosh-Yer-Oy planetalari bir toʻg‘ri chiziqda joylashganda, kosmik

sistemalarning tortishish kuchlari natijasida dengiz va okean suvlarining sathi
koʻtarilib-tushadi (69-rasm). Suv sathining koʻtarilib-tushish jarayoni har 6 soatu
12 minutda roʻy berib turadi. Er sharining ba’zi nuqtalarida bu jarayon 12 soatu
25 minut yoki 24 soatu 50 minutni tashkil qiladi. Suvning koʻtarilishi bir kunda
50 minutga suriladi. Toʻliq bir sikl(koʻtarilib-tushish)ning davom etishi 29,53
kunga toʻg‘ri keladi [19, 29].
Ochiq denigiz va okeanlarda suv sathining koʻtarilib-tushish farqi 2 m dan
oshmaydi. Ammo kurfazlarda, qoʻltiqlarda, daryolarning boshlanishi hamda dengiz
va okeanlarga quyilish joylarida suv sathining koʻtarilib-tushish farqi 10-15 m ni
va undan ham ortiq boʻlishi mumkin. Cuv sathining koʻtarilib-tushish davrida
ularning maksimal miqdori Atlantik okeanining Kanada qirg‘oqlarida 18 m gacha,
Fandi qoʻltig‘ida 19,6 m gacha etadi.Sathlar tebraninshining katta miqdori LaMansh bug‘ozining ba’zi joylarida 15 m gacha, Oxota dengizida 13 m gacha,
Barens va Oq dengizda 10 m gacha kuzatiladi [19, 29].