Электр энергияни ишлаб чикиш, узатиш ва тақсимлаш фанидан ээ йўналиши учун маърузалар матни



Download 2,49 Mb.
Pdf ko'rish
bet22/32
Sana16.01.2022
Hajmi2,49 Mb.
#375012
1   ...   18   19   20   21   22   23   24   25   ...   32
Bog'liq
elektr energiyani ishlab chikarish uzatish va taksimlash

P

S

S

P

P













2

2

 



i

с

ном

i

к

t

P

S

S

P

W



















2

2

 



Bu  yerda 

с

к

P

P



,

  –  mos  ravishda  transformatorning  miss  chulg’ami 

va  ‘o’lat  o’zagida  isrof  bo’luvchi  quvvat; 

i

S

2

–  transformatorning 



ikkilamchi 

tomonida 

grafikning 

i

–  ‘ag’onasi  yuklamasi; 



ном

S

– 

transformatorning nominal quvvati. 



 

 

Isroflarni yuklama grafigi bo’yicha aniqlash usulining afzalligi 



katta  aniqligidadir.  Ammo  barcha  shahobchalarning  yuklamalari  haqida 

mahlumotning yetarli emasligi bu usulning qo’llanilishini cheklaydi.  

 

Isroflarni  aniqlashning  eng  sodda  usullaridan  biri  eng  katta  isroflar 



vaqti  bo’yicha  to’ishdir.  Barcha  holatlar  ichidan  quvvat  isrofi  eng  katta 

bo’lgan holat aniqlanadi. Bu holatni hisoblab, bu holat uchun quvvat isrofi 



экат

P

 to’iladi. Yil davomida energiya isrofini bu quvvat isrofini eng katta 



isroflar vaqti 

 ga ko’’aytirib to’iladi: 





экат

P

W



 

Eng  katta  isroflar  vaqti  shunday  vaqtki,  agar  bu  vaqt  davomida  eng 



katta  yuklama  bilan  ishlanganda  isrof  bo’luvchi  energiya  yil  davomida 

yuklama  grafigi  bo’yicha  ishlanganda  isrof  bo’luvchi  energiyaga  teng 

bo’ladi. 

 

EUY  ning  aktiv  utkazuvchanligi  ikki  kurinishdagi  aktiv  kuvvat 



isroflarini  ifoda  etadi:  izolyatorlar  orkali  okuvchi  daydi  toklar  tufayli  yuz 

beruvchi  isroflar  va  tojlanish  isroflari.  Izolyatorlardagi  daydi  toklar 

kiymati  juda  kam  bulib,  ular  tufayli  yuz  beruvchi  isroflarni  xisobga 

olmaslik  mumkin.  Tojlanish  darajasi  o’tkazgichdagi  kuchlanish  va  uning 

radiusiga bog’lik bo’ladi. SHu sababli bu isrofning kiymatini ruxsat etilgan 

oralikda  tutish  uchun  tojlanish  buyicha  ruxsat  etiluvchi  eng  kichik  kesim 

yuzasi belgilangan. Unga muvofik eng kichik kesim yuzasi 110 kV uchun 

70 mm


2

, 150 kV uchun 120 mm

2

, 220 kV uchun 240 mm



2

1-jadvalda 



liniyalardagi 

tojlanishlarda 

solishtirma 

kuvvat 


yo’qatishlari    va  2-jadvalda  xavo  liniyalari  izolyatorlaridagi  daydi  toklar 

sababli  kuvvat  yo’qatishlar  keltirilgan.    Elektr  energiya  isrofini 

kamaytirish tadbirlari 

 

Hozirgi  sharoitda  elektr  tarmoqlarda  energiya  isrofini  kamaytirish 



yoqilini tejashning muhim manbalaridan biri hisoblanadi. 


 

67 


 

Elektr  energiya  isrofini  tahlil  qilganda  umumiy  isrofni  quyidagi 

turlarga bo’lish lozim: 

 

-elektr  energiya  isrofining  hisobiy  miqdori  –  barcha  elektr 



stantsiyalardan  tarmoqqa  berilgan  va  barcha  istehmolchilar  tomonidan 

qayd etilib, ‘uli to’langan elektr energiya miqdorlari orasidagi farq; 

 

-isrofning hisobiy va texnik miqdori – mahlum holat ‘arametrlari va 



tarmoq  elementlarining  hisob  ‘arametrlari  bo’yicha  aniqlanib,  u 

o’tkazgichlarni qizishi va elektromagnit  maydonning hosil bo’lishiga sarf 

bo’luvchi isrofdir; 

 

-tijorat  isroflari  –  u  hisobiy  va  texnik  isroflar  orasidagi  farq  sifatida 



aniqlanib,  u  qayd  etish  tizimining  takomillashmaganligi,  schetchiklar 

ko’rsatishini  olishning  bir  vaqtda  emasligi  va  noaniqligi,  foydalaniluvchi 

qayd  etish  asboblarining  xatoliklari,  qayd  etilmagan  istehmolchilarning 

mavjudligi, o’girlashlar  bilan belgilanadi. 

 

Hozirgi  davrda  mavjud  elektr  energiya  isrofini  kamaytirish 



tadbirlarini  uch  gru’’aga  bo’linadi:  tashkiliy,  texnik  va  elektr  energiyani 

hisobiy va texnik qayd etish tizimini takomillashtirish tadbirlari. 

 

Tashkiliy  tadbirlarni  qo’llash  amalda  xech  qanday  qo’shimcha 



mablag’ni talab etmaydi. Texnik tadbirlar qo’shimcha ka’ital mablag’larni 

talab etadi. 

 

Elektr  energiyani  texnik  va  hisobiy  qayd  etish  tizimining 



takomillashuvi  isroflarni  kamaytirish  tadbirlarni  tanlash  bo’yicha 

hisoblashlarni yanada aniq mahlumotlar bilan tahminlash imkonini beradi. 

 

35 kV li kuchlanish tarmoqlarida 35 % elektr energiya isrof bo’ladi, 



qolgan 65 % esa 0.22, 6, 10 kV  li elektr tarmoqlariga to’g’ri keladi.   0.22, 

6, 10 kV   li tarmoqlarda elektr energiya ko’’ isrof bo’lishiga qaramasdan 

bu  tarmoqlarni  qurish  uchun  rangli  metall  35  kV  li  va  undan  yuqori 

kuchlanishli  tarmoqlarga  nisbatan  4  barobar  ko’’  sarflanadi.  Bundan 

ko’rinadiki,  elektr  energiya  isrofini  kamaytirish  uchun  1000  V  gacha 

bo’lgan 


liniyalar 

uzunlini 

kamaytirish 

kerak. 


Buning 

uchun 


istehmolchilarga  yaqinroq  ‘odstantsiyalar  sonini  ko’’roq  qurish  talab 

qilinadi.  Elektr    qurilmalarida  quvvat    koeffitsientini  oshirish  yo’li  bilan 

ham tarmoqlardagi isroflarni sezilarli darajada kamaytirish mumkin.  

CHunki , 

2

2



2

2

cos



3





U



R

Р

R

J

P

л

л

   


 

bundan quvvat  koeffitsienti 

2

2

cos



Q

P

P

S

P



 




 

68 



Download 2,49 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   18   19   20   21   22   23   24   25   ...   32




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish