Elektr energetikasi

Mavzu: Mustaqil va parallel kuzgatishli uzgarmas tok mashinalarining tuzilishi bilan tanishish.
Ishning maqsadi. Mustaqil va parallel kuzgatishli uzgarmas tok mashinalarining tuzilishi bilan tanishish.

Nazariy qism. O’zgarmas tok dvigateli tarmoqdan keltirilgan elektr energiyani uning validan olinadigan mexanik energiyaga aylantirib beradi. Bu dvigatel mashinaning asosiy magnit oqimini hosil qiladigan o’zgarmas tok elektromagnitlari maxkamlangan staninadan hamda chulg’amida EYuK vujudga keladigan yakordan iborat. Dvigatel valida cho’tkalar orkali o’zgarmas tok keltiriladigan kollektor joylashgan.

O’zgarmas tok elektr dvigatelini ishga tushirish uchun uning chulg’amlarini ikki qutbli ulagich R bilan tamoqqa ulanadi (9.1-rasm). Parallel kuzgatish chulg’amida maksimal kuzgatish toki I_y hosil kilinadi, natijada maksimal magnit oqimi F ta’minlanadi. Buning uchun parallel kuzgatishli dvigatellarning kuzgatish chulg’ami zanjiriga ulangan reostat R qarshiligi nolga teng qilib olinadi. Parallel kuzgatishli dvigatel yakori chulg’amidagi tok Om qonuni bo’yicha aniqlanadi:

I = (1)

bunda (I-tarmoq kuchlanishi, V; Ye-yakorning aylanishi vaqtida unda hosil bo’ladigan qarama-qarshi elektr yurituvchi kuch, V; r_ya-yakor chulg’amining elektr qarshiligi, Om; r_i.t.-ishga tushirish reostatining Elektr qarshiligi, Om. Elektr dvigatelni ishga tushirishda, yakor qo’zg’almasdan turganda Ye=0 bo’ladi, chunki Ω= 0 va

E=kΩF . (2)