Elektr energetika

8-LABORATORIYA ISHI

RP-23 TURIDAGI ORALIQ RELENI SINASH

Ishni bajarishdan maqsad: Rele himoyasi va avtomatikada ishlatiladigan oraliq relelarning tuzilishi va ishlashi bilan tanishish; ularning asosiy xarakteristikalarini tekshirish.
NAZARIY TUSHUNChALAR
Oraliq relelar quyidagi vazifalarni bajarishi mumkin: Ishga tushiruvchi relening bitta kontakti yordamida boshqariladigan zanjirlar sonini ko‘paytirish; har–xil zanjirlarni bir–biridan ajratish yoki birlashtirish; o‘zgaruvchan yoki o‘zgarmas tok zanjirlarini ulab–uzish;

Nominal kuchlanishning 80% dan boshlab vaqt relesi ishonchli ishlashi kerak. Xozirgi vaqtda yarimo‘tkazgichli vaqt relelari ham ishlatilmoqda. Ularda hayallash vaqti kondensatorning rezistor orqali malum kuchlanishgacha zaryadlanish vaqtiga asoslanib hosil qilinadi.

8.1-rasm. Laboratoriya stendining ko‘rinishi

ISHNI BAJARISH TARTIBI

1. Sinash uchun mo‘ljallangan oraliq relelarining tuzilishi bilan tanishing va ularning pasport malumotlarini ko‘chirib oling. O’zgarmas tok zanjirlarida qo‘llaniladigan RV–100 seriyasidagi va o‘zgaruvchan tok zanjirlarida ishlatiladigan RV–200 seriyasidagi vaqt relelari bir–biridan nimalar bilan farq qilishini ko‘rib chiqing.

2. Oraliq relesini sinash uchun 1–rasmda ko‘rsatilgan sxemani yig‘ing.

3. Oraliq relesining ishga tushish kuchlanishini toping (relening yakori tortiladigan eng kichkina kuchlanish).

4. Oraliq relesining cho‘lg‘amiga nominal kuchlanish berib, 10 marta relening ishlash vaqtini o‘lchang:

a). Rele shkalasidagi eng katta vaqt uchun;

b). Rele shkalasidagi eng kichik vaqt uchun;

v). Berilgan vaqt o‘rnatmasi uchun;

Olingan natijalarni 1–jadvalga yozing:

Zavod №_____ bo‘lgan __________ tipidagi vaqt relesining ishlash vaqtini o‘lchash natijalari. Relega ____________ V kuchlanish keltirilgan: Relening eng katta xatoligi, s.

5. Nominal kuchlanishda vaqt relesi iste’mol qiladigan quvvatni aniqlang, buning uchun relening cho‘lg‘amiga ketma–ket milliampermetr ulanishi kerak.

1–jadval

SHkala bo‘yicha o‘rnatma, sek	Tajribaning tartib raqamlari											Xatolik
		2	3	4	5	6	7	8
Eng katta, s
Eng kichik, s
Berilgan, s

6. Oraliq relesining ishga yaroqliligi to‘g‘risida xulosa chiqaring.

7. Cinash uchun mo‘ljallangan oraliq relelarning tuzilish bilan tanishing va ularning pasport malumotlarini ko‘chirib oling.

8. Oraliq relening cho‘lg‘amiga kuchlanish berib uning ishga tushish va qaytish kuchlanishlarini (yoki toklarini) aniqlang.

9. Oraliq relening ishlash vaqtini elektrosekundomer yordamida aniqlang. Buning uchun 1–rasmda ko‘rsatilgan sxemadan vaqt relesining o‘rniga oraliq releni ulab foydalanish mumkin. Oraliq rele ishlayotganda va qaytayotganda ishlash vaqtini 10 martadan toping va tajriba natijalarini 2–jadvalda keltiring.


8.2-rasm. Oraliq relesining tuzilishi
2–jadval

Oraliq relening tipi	Relening ishlash va qaytish vaqti, s
	Rele ishlayotganda 10 ta tajribadan eng		Rele qaytayotganda 10 ta tajribadan eng
	kattasi	kichigi	Kattasi	kichigi

10. Ko‘rsatkich relening tuzilishi bilan tanishing va uning cho‘lg‘amlariga kuchlanish berib ishlashini tekshiring.

ISH BO’YIChA HISOBOT:

Hisobotda quyidagilar keltiriladi:

1). Ishni bajarishdan maqsad;

2). Foydalanilgan relelarning pasport ma’lumotlar;

3). Tajriba sxemalari va tajriba natijalari keltirilgan jadvallar;

4). Xulosa.

NAZORAT UChUN SAVOLLAR:

1. 
   Qanday relelar yordamchi relelarga kiradi?
   
2. 
   Yordamchi relelarning vazifalarini tushuntiring.
   
3. 
   Kuchlanishi 110 V o‘zgarmas tokka mo‘ljallangan oraliq elektromagnit releni 110 V kuchlanishli o‘zgaruvchan tok zanjiriga ulanganda qanday ishlaydi?