ƏLƏKBƏr MƏMMƏdov ceyhun yusifov iLqAr Seyfullayev vergİ

Vergİ VƏ TƏrƏqqİ

---

vasitəsilə darıxdırıcı sabitliklə mübarizə);
• həzz almaq (iki mənbəyi var: gərginliyin azaldılmasından
gələn həzz; stimullarla təmin olunan həzz); 
•  stimulların  axtarışı  (yalnız  darıxdırıcı  hallarla  mübarizə
vasitəsi kimi deyil, həmçinin heç bir məqsəd güdməyən və proses
kimi maraqlı olan, eyni zamanda həzz verən və şəxsin inkişafına
imkan yaradan stimullar).
Bazarlara  yeniliklərin  təqdim  olunmasını,  məhsulların
diferensiasiyasının  dərinləşməsini,  bazarlarda  fərqli  məhsul
mövqelərinin tutulmasını, müxtəlif növ davranışlara istiqamət -
lənmiş  reklam  kampaniyalarını  mahiyyətcə  müəssisələrin
alıcıların  həzz  almağa  və  stimullara  artan  tələbatlarına  əks
reaksiyası kimi qəbul etmək olar. 
Yüksək həyat səviyyəli və rifahla təmin olunmuş cəmiyyət -
lərdə həzz almaq və stimullara tələbat rahatlığa tələbatdan daha
güclü hiss olunur. Müxtəlif növ həyəcanları yaşamaq, müxtəlif
davranış  növlərindən,  fərqli  məhsullardan  və  həzz  gətirən
müxtəlif  mənbələrdən  istifadə  edilməsi  belə  cəmiyyətlərin
əlamətlə rin dəndir.  Həzz  almağa  və  stimullara  tələbatların
ödənilməsi sərhədləri məlum deyil, lakin rahatlığa (komforta)
tələbat tam və ya qismən də olsa ödənilə bilir. Rahatlığa, həzz
alma və stimullara olan tələbata bariz nümunə kimi ölkəmizdə
toy mərasimlərinə olan tələbatı göstərmək olar. 
Bir çox ölkələrdə, xüsusilə kasıb və inkişaf etməkdə olan
ölkələrdə,  o  cümlədən Azərbaycanda  toy  və  yas  mərasimləri
inkişaf etmiş ölkələrə nisbətən daha yüksək təm-təraqla keçirilir.
Israfçılığın  ən  kəskin  forması  ilə  müşayiət  olunan  bu
mərasimlərin keçirilməsi insanın hansı tələbatını ödəyir? Aylıq
gəlirləri  ailənin  normal  həyat  tərzinin  təmin  olunmasına
çətinliklə çatan valideynlərin ailənin rahatlığını (komfortu) uzun
müddət təmin edə biləcək qədər maliyyə vəsaitini bir günlük
yaxşı qidalanmaya və şənlənmə vasitələrinə sərf etməsi nə ilə
izah oluna bilər? Hətta, ən kasıb ailələr belə, borc hesabına da
olsa, öz mərasimlərini yüksək səviyyədə keçirməyə çalışırlar.
Müxtəlif mədəniyyətli xalqların kasıb təbəqələri arasında geniş
yayılmış  və  iqtisadi  nəzəriyyə  ilə  izah  oluna  bilməyən  bu
fenomenin izahı yaxşı qidanı çox nadir hallarda yeyən insanların
52