Ekspluatatsiyasi instituti transport vositalari kafedrasi transport vositalarining elektr


Akkumulatorning    zaryadlanish  tavsifnomasi



Download 4,29 Mb.
Pdf ko'rish
bet35/108
Sana30.12.2021
Hajmi4,29 Mb.
#95796
1   ...   31   32   33   34   35   36   37   38   ...   108
Bog'liq
TVEJvaET-ММ

    Akkumulatorning    zaryadlanish  tavsifnomasi.      Zaryadlanish  tavsifnomasi  akkumulatornominal 

sig‘imining 0,05 qismiga teng va qiymati o‘zgarmas bo‘lgan tok bilan zaryad qilinganda olinadi (3.6-rasm) 

   Akkumulatorni zaryad qilish qiymati o‘zgarmas tok bilan amalga oshirilganligi sababli, aktiv massaning 

g‘ovaklarida vaqt birligi ichida bir xil miqdorda sulfat kislota H



2

SO

4

 ajralib chiqadi va suv yutiladi. Natijada 

elektrolit  zichligi  va  unga  bog‘liq  bo‘lgan  EYUK  to‘g‘ri  chiziqli  qonuniyat  bo‘yicha  o‘sib  boradi  (zichlik 

1,09



10



3

  kg/m

3

  dan  1,25



10

3

  kg/m

3

    gacha,  EYUK  esa  1,95V  dan  2,11  V  gacha).  Zaryadlash  jarayoni  

boshlanganda, kuchlanish - U

z

 birdaniga akkumulatorning  aktiv qarshiligi R



0

 da kuchlanish pasayishiga teng 

qiymatga, ya’ni  R



0

I

 ga oshadi ("a-b" kesmasi). 

   Zaryadlash jarayonining bundan keyingi  qismida ("b-c" kesmasi) kuchlanish tez, lekin ravon ortadi. Bu 

aktiv  massaning  g‘ovaklaridagi  elektrolit  zichligi    umumiy    idishdagiga    nisbatan    oshib  borishi,  natijada, 

qutblanish EYUK hosil bo‘lishi va uning o‘sib borishi  bilan  bog‘liq. Bu jarayon, plastina g‘ovaklarida hosil 

bo‘lgan  sulfat  kislota  miqdori  bilan  umumiy  idishdagi  elektrolitga  qo‘shilib  ketayotgan  kislota    miqdori 

diffuziya hisobiga muvozanatga kelmaguncha davom etadi ("c" nuqta). 

   Zaryadlash  jarayonining  keyingi  qismi  ("c-d"  kesmasi)  kuchlanishi  sekin  va  ravon  ortishi  bilan 

tavsiflanadi, chunki elektrolit zichligi ortishi bilan  unga mos ravishda akkumulatorning  EYUK ham ortadi.  

Zaryadlash  davrining  bu  qismida  qutblanish    EYUK    o‘zgarmaydi,  chunki  plastina  g‘ovaklaridagi  va 

umumiy idishdagi elektrolit zichliklarining farqi o‘zgarmaydi. 

   Zaryadlash  jarayonining  oxirida  aktiv  massaning  ko‘p  qismi  PbO



2

  va  Pb  ga    aylanadi,  shuning  uchun 

plastinalardan  ajralib  chiqayotgan  kislorod    va    vodorod    ionlarining  bir  qismi  reaktsiyaga  kirishmaydi, 

razryadlanadi va havo pufakchalari tarzida tashqariga chiqa boshlaydi. Bu, elektrolitni "qaynash" tasavvurini 

beradi  va  zaryadlash  tugayotganligining  belgisidir.    Gaz  ajralib  chiqishi,  akkumulatorkuchlanishi  2,4  V  ga 

yaqinlashganda boshlanadi ("d" nuqtasi). 

   Zaryadlash vaqtida  akkumulator qisqichlaridagi kuchlanish quyidagi ifoda orqali aniqlanadi: 

U

z

 = E + I

z

 R

0

 + I

z

 R

q

 . 

   Akkumulatorning    kuchlanishi  2,7  V  ga  etganda,  zaryadlash  tugadi  deb  hisoblansa  bo‘ladi,  lekin  aktiv 

massa  yanada to‘laroq tiklanishini ta’minlash  maqsadida  zaryadlash  jarayoni  elektrolit  miltillab   "qaynash" 

sharoitida yana 2 soat davom ettiriladi ("e-f" kesmasi). Bu davrda elektrolitning zichligi va  akkumulatorning   

kuchlanishi o‘zgarmaydi. 

   Shunday qilib, akkumulatorning  zaryadlanish jarayoni tugallanish belgilari quyidagilardan iborat: 

   a) kuchlanish va elektrolit zichligi o‘sishdan  tuxtaydi  va  2 soat davomida o‘zgarmaydi; 

   b) elektrolitdan gaz ajralib chiqa boshlaydi, ya’ni u "qaynaydi". 

   Zaryadlash zanjiri uzilgandan so‘ng, akkumulatorning  kuchlanishi - U

z   

birdaniga  aktiv qarshilik R



0

 da 


kuchlanishning kamayishi qiymati I

z

R

0

 pasayadi ("f-i" kesmasi). Bundan keyin, akkumulator plastinalarining  

g‘ovaklaridagi  elektrolit  zichligi  bilan  umumiy  idishdagi  elektrolit  zichligi  diffuziya  ta’sirida  asta 

tenglashishi natijasida qutblanish EYUK E 



q

 yo‘qola boshlaydi va kuchlanish U



z

 akkumulatorning  EYUKi  



E

0

  qiymatigacha asta-sekin kamayadi ("i-j "kesmasi). 

 

 


Download 4,29 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   31   32   33   34   35   36   37   38   ...   108




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish