Экспериментал психология ва практикум

Ролли ўйиннинг диагностик имкониятлари
Ўйин ўқувчиларнинг ҳар хил касбий режалар билан ишлашга тайёрлигини ва шахсий ниятлари нималардан иборат эканлигини аниқлашга ёрдам беради. Агар ўйин кичик гуруҳларда ташкил этилганда психолог ҳар бир иштирокчи ҳақида қимматли маълумотлар олади.
Ўйиннинг боришида дуч келинадиган қийинчиликлар
Агар ўқувчилар ўйин давомида кўп хатоларга йўл қўйсалар психологнинг аралашуви ортади ва унинг бориш самарадорлигини пасайтиради. Ўйин юқори мазмунга ва мантиқий аҳамиятга эга. Унинг мантиқий жиҳатларини боришида тушунмаган ҳолда, яъни стихияли боришига йўл қўймаслик лозим. Кўпинча бундай ҳолат биринчи ўйин давомида кузатилади. Ўйин давомида бошловчининг ўзи кутмаган саволларга ҳам дуч келиши мумкин. Шу сабабли, ўйин вақтида у ўзида бир қатор маълумотнома ва услубий қўлланмаларга эга бўлиши муҳимдир.


Ўйинни ривожлантириш истиқболлари
Ўйинга қўшимча фаоллаштирувчи усулларни қўшиш, қулай маълумотномалардан фойдаланиш ва ўйин гуруҳини танлашга алоҳида эътибор қаратиш орқали мукаммаллаштириб бориш мумкин. Бунинг учун ўйин давомида унинг бориш тартибини махсус баённома орқали қайд этиб боришга тўғри келади.


ҚАБУЛ ҲАЙЪАТИ ЎЙИНИ
Ўйиннинг мақсади: ўқув юртига қабул қилишдаги талаблар билан таништириш. Ўйинни ўқувчиларнинг касб-ҳунар коллежига ҳужжатлар топшириши жараёни ёки ўқув муассасалари ва корхоналардаги шарт-шароитлар билан таништирув вақтида фойдаланиш мумкин.
Ўйинни ўтказиш тартиби
Ўйин 8-9 синф, академик лицей ва касб-ҳунар коллежи ўқувчилари учун мўлжалланган. Ўйинда 3 кишидан тортиб 10 кишига қадар иштирок этиши мумкин. Ўйинда иштирок этишда “Ўқишга топширувчилар учун йўриқнома” бўлиши лозим. Бошловчи эса аниқ ўқув муассасасида ўқишга қабул қилиш хусусиятлари ҳақида билиши лозим (касб-ҳунар коллежи ёки адемик лицей ҳамда олий ўқув юрти ).
Ўйиннинг ўтказиш тартиби .
1-босқич . Бошловчи иштирокчиларни умумий йўриқнома билан таништиради.
Йўриқнома: " Тез кунларда барчангиз касб-ҳунар коллежига ёки академик лицейларга ҳужжат топширасизлар. Ўқишга қабул қилишда ҳеч қандай имтиҳон топширмасдан қабул ҳайъати аъзоларининг суҳбати орқали ўқишга қабул қилиш ёки қилмасликни тасаввур қилиб кўрайлик. Ўйинимизда қабул ҳайъати ва ўқишга қабул қилинувчилар бўлади. Кўрамиз, орангиздан қанча киши ўқишга топшира оладилар?. ".
 2-босқич . Ўйинда қайси ўқув муаассаси бўлиши аниқланади, ўқувчиларнинг миқдорига қараб 2-5 кишидан иборат қабул ҳайъати танлаб олинади Бошловчи лозим бўлган ҳолда анча нуфузли ёки энг эътибори паст ўқув муассасани таклиф этиши мумкин. Навбатдаги ўйинда бошқа ўқув юрти бўлишини ҳам айтиб ўтиши лозим.
 3-босқич . Ўйинга тайёргарлик Қабул ҳайъати аъзолари ўқув юрти билан таништирилади (бошловчи томонидан олдиндан тайёрлаб қўйилган реклама матнлари, ,асосий касблар профессограммаси тақдим этилади ва таништирилади ) ва қабул қилишнинг асосий мезонлари ишлаб чиқилади. Масалан:
- бўлғуси касб ҳақида билиши;
- ушбу таълим муассасига ўқиш истаги;
- таълим олишга қобилиятлилиги;
- ҳулқ-атвори;
- тарбияланганлиги ва бошқалар.
Бошловчи қолган ўқувчиларга ушбу ўқув муассасасига қабул қилинишлари учун ҳайъат аъзоларига қандай қилиб ёқишлари кераклиги ҳақида ўйлашларини таклиф этади. Тайёргарлик кўришга 5 -10 дақиқа вақт кетади.
 4–босқич. Ўқувчилар навбати билан ўқув юртига топшириш учун суҳбатдан ўтадилар. Бир ўқувчининг топшириши учун иштирокчиларнинг сонига қараб, 5 дақиқадан 15 дақиқагача вақт ажратилади.
5-босқич. Ўйинларнинг муҳокамаси.
Қабул ҳайъати аъзолари ҳаракатларининг тўғрилиги баҳоланади. Бошловчи ўқувчиларга ушбу ўқув юртига топширишдаги реал вазият қандай эканлигини айтиши лозим..