Eksergetik taxlilning ayrim qoidalari Reja

Haqiqiy jarayonlarda qaytmas energiya yoʼqotilishlari sodir boʼladi. Shuning uchun hozirgi vaqtda sistemalarni termodinamik tahlil qilishda jarayonlarni qaytmasligini inobatga oluvchi ikkita usuli qoʼllaniladi: entropiya (tsikllar usuli) va eksergiya usullari. Ikkala usulga ham R. K. Klauzius, D.V. Gibbs va А. Stodola ilmiy ishlarida asos solingan. Undan tashqari, bu usullarning rivojiga А.I. Аndryushenko, V. M. Brodyanskiy, D.P. Goxshteyn va boshqalar oʼz xissalarini qoʼshganlar. Ikkala usul ham termodinamikaning ikkinchi qonuniga asoslangan boʼlib, bir maqsad uchun, yaʼni haqiqiy jarayonlardagi energiya yoʼqotilishlarini aniqlash uchun ishlatiladi.

Entropiya usuli. Sistemalarni termodinamik tahlil qilishning qonunlari asosida tashqi energetik oqimlar (issiqlik miqdori va ish) va sistema parametrlari, hamda ayrim ichki parametrlar orasidagi bogʼliqligini aniqlash imkonini beradi. Termodinamik jarayonlar borayotgan sistemaning issiqlik balansini tahlil qilish bilan sistemani xarakterlovchi koeffitsientlarni hisoblash va ularni ideal termodinamik jarayonlarning oʼxshash koeffitsientlari bilan taqqoslash mumkin. Bu jarayonlar qaytmasligi tufayli berilgan sistemadagi olinayotgan va sarflanayotgan ishlarning yoʼqotilishlarini aniqlash imkonini beradi. Аgar bu maʼlumotlar sistemaning muhandislik tahlili uchun yetarli boʼlmasa, u holda sikllar tahlili sistemaning alohida qismlaridagi entropiya ortishi hisobi bilan toʼldiriladi.

• 
  Entropiya usuli. Sistemalarni termodinamik tahlil qilishning qonunlari asosida tashqi energetik oqimlar (issiqlik miqdori va ish) va sistema parametrlari, hamda ayrim ichki parametrlar orasidagi bogʼliqligini aniqlash imkonini beradi. Termodinamik jarayonlar borayotgan sistemaning issiqlik balansini tahlil qilish bilan sistemani xarakterlovchi koeffitsientlarni hisoblash va ularni ideal termodinamik jarayonlarning oʼxshash koeffitsientlari bilan taqqoslash mumkin. Bu jarayonlar qaytmasligi tufayli berilgan sistemadagi olinayotgan va sarflanayotgan ishlarning yoʼqotilishlarini aniqlash imkonini beradi. Аgar bu maʼlumotlar sistemaning muhandislik tahlili uchun yetarli boʼlmasa, u holda sikllar tahlili sistemaning alohida qismlaridagi entropiya ortishi hisobi bilan toʼldiriladi.