Экономический рост

3. Faqatgina texnologik taraqqiyot turmush darajasining to’xtovsiz o’sishini ta’minlaydi.

Xarrod – Domarning modeli

Xarrod - Domar modelining dastlabki shartlari:

• Mehnat va kapital bir birini o’rnini bosa olmaydi;
• Daromad iste’mol va investitsiyalar yig’indisidan iborat;
• Davlat xarajatlari ajratilmaydi;
• Iqtisodiyot yopiqdir (sof eksport 0ga teng)
• Investitsiya lagi 0 ga teng: investitsiyalar o’sha zahoti kapital o’sishiga aylanadi
• Kapitalning ishdan chiqib ketishi mavjud emas;
• Modeldagi ishlab chiqarish funksiyasi to’g’ri chiziq ko’rinishga ega:

Y(t)=aL(t)+bK(f)+c

• Mehnat taqchil resurs deb hisoblanmaydi;
• Model texnologik taraqqiyotni hisobga olmaydi.

E. Domar modelining asosiy tenglamasi

Domar modelida daromadning o’sish tezligi investitsiyalarga yoki kapitalning me’yoriy unumdorligi (a) va jamg’arma normasiga (S) proporsionaldir:
R.Xarrod modelining asosiy tenglamasi
daromadning oshishi (kamayishi) proporsional ravishda investitsiyalarning o’sishiga (kamayishiga) sabab bo’ladi
Aqar I=S sharti bajarilsa, unda
S – jamgarma normasi
Bu tenglama o’sishning kafolatli sur’atini belgilaydi
www.arxiv.uz

R. Xarrod modelidagi o'sish sur’atlari

Xarrod modelida aktiv aіolining o’sishi va texnik taraqqiyot darajasida mumkin bo’lgan maksimal o’sish sur’ati o’sishning tabiiy sur’ati deyiladi.
Agar haqiqiy o’sish sur’ati o’sishning kafolatli va tabiiy sur’atlariga teng bo’lsa, iqtisodiyot ideal holatda rivojlanadi.