Экономический рост

Xarrod – Domarning modeli

• Xarrod - Domar modelining dastlabki shartlari:
• Mehnat va kapital bir birini o’rnini bosa olmaydi;
• Daromad iste’mol va investitsiyalar yig’indisidan iborat;
• Davlat xarajatlari ajratilmaydi;
• Iqtisodiyot yopiqdir (sof eksport 0ga teng)
• Investitsiya lagi 0 ga teng: investitsiyalar o’sha zahoti kapital o’sishiga aylanadi
• Kapitalning ishdan chiqib ketishi mavjud emas;
• Modeldagi ishlab chiqarish funksiyasi to’g’ri chiziq ko’rinishga ega:
• Y(t)=aL(t)+bK(f)+c
• Mehnat taqchil resurs deb hisoblanmaydi;
• Model texnologik taraqqiyotni hisobga olmaydi.

E. Domar modelining asosiy tenglamasi

• Domar modelida daromadning o’sish tezligi investitsiyalarga yoki kapitalning me’yoriy unumdorligi () va jamg’arma normasiga (S) proporsionaldir:

• R.Xarrod modelining asosiy tenglamasi

• daromadning oshishi (kamayishi) proporsional ravishda investitsiyalarning o’sishiga (kamayishiga) sabab bo’ladi
• Aqar I=S sharti bajarilsa, unda

• S – jamgarma normasi
• Bu tenglama o’sishning kafolatli sur’atini belgilaydi

R. Xarrod modelidagi o'sish sur’atlari

• Xarrod modelida aktiv aіolining o’sishi va texnik taraqqiyot darajasida mumkin bo’lgan maksimal o’sish sur’ati o’sishning tabiiy sur’ati deyiladi.

• Agar haqiqiy o’sish sur’ati o’sishning kafolatli va tabiiy sur’atlariga teng bo’lsa, iqtisodiyot ideal holatda rivojlanadi.