Ekologiya va gigiyena modulidan o’quv uslubiy majmua

Mikroorganizmlarning tayyor dori vositalariga tushishi yo‘llari. 
Mikroorganizmlarning tayyor dori vositalariga tushishi yo‘llari har xil. Bular ishlab 
chiqarishda qo‘llaniladigan xom ashyo va oraliq mahsulotlar, suv va gazlardir. Mikrobli
kontaminatsiyaning boshqa manbasi atrof-muhitdir, muhim manbasi – odamlar. Preparatni 
tayyorlash jarayonida mikrobli kontaminatsiyani oldini olishga qaratilgan choralar mikrobli 
kontaminatsiya manbasining xavf darajasiga mos bo‘lishi kerak. Tashqi muhitdan 
izolyasiyalashga tegishli filtrlar tizimlari bilan jihozlangan va toza xonalarda ortiqcha bosimni 
ta’minlaydigan ventilyasiya tizimlari yordamida erishiladi. Suv va gaz ta’minoti manbalari orqali 
mikrobli kontaminatsiyaning oldi olinishiga ushbu muhitlarni issiqlik usulida yoki filtrlar 
yordamida sterillash yo‘li bilan erishiladi. Toza xonaga kiradigan odam umumiy hisobda 1014 dan 
ortiq tirik bakterial hujayralarga ega, ularning eng ko‘pi terida, og‘izda, ichakda mavjud. Toza 
xonalarda teri qoplamalari mikroflorasi preparat uchun katta xavf tug‘diradi, chunki ko‘pchilik 
bakteriyalar 
bemorlar 
uchun, 
ayniqsa 
immuniteti 
zaiflashganlar 
uchun 
patogen 
hisoblanadi.Me’yoriy xujjatlarga ko‘ra (SanPiN 2.1.3.1375-03) havoning tozaligiga baho 
berishda 1 m3 havodagi mikroblar soni bilan baholanadi. A, B va V sinfga mansub xonalarda 
Staphylococcus aureus koloniyalari, mog‘or zamburug‘lari va achitqilar 1 m
3
havoda 
aniqlanmasligi kerak.
 
Sedmentatsion usul 
(cho‘ktirish). 
Bu juda oddiy usul. Ichida qattiq ozuqa muhiti bor Petri 
kosachalarini ochiq holda binoning bir necha joyiga 5-10 minutga qoldiriladi. Havo mikroflorasi 
og‘irlik kuchi ostida muhit yuzasiga cho‘kadi. So‘ng Petri kosachalarini 48 soat 37° S 
temperaturada termostatga ko‘yiladi, keyin o‘sgan koloniyalar hisoblab chiqiladi. Bu usul 
mikroflora haqida mayda dispers bakterial aerozollar haqida to‘la ma’lumot bermaydi, chunki 
ularni cho‘kishi havo oqimlari ta’siriga bog‘liq. Shuning uchun bu usul havo mikroflorasi sifat 
xarakteristikasiga aniqlovchi bo‘ladi.