Ekologiya va botanika kafedrasi qo`lyozma xuquqida

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

---

44 

 

XULOSA 

 

1.  Aegilopos  cylindrikal    Host.-  Yetti  bo`g`in,  slinderik    qasmaldoq.  Bir 

yillik o`t. Bo`yi 20-50 sm. Barg novi tuksiz. Boshoqcha qipiqlari qiltiqli. May-iyun 

oylarida  gullab  urug`laydi.  Adir  va  tog`  etaklaridagi  bahorikor  va  vohalardagi 

ekinlar orasida o`sadi. 

2.  Aegilops triuncialis L.-Uch dyumli qasmaldoq. Bir yillik o`t. Bo`yi 20-50 

sm.  Barg  novi  uzun  tukli.  Boshoqlari  nashtarsimon,  g`adir  budur,  tukli,  pishib 

yetilgach  parchalanmasdan  to`kiladi.  Doni  qipiqlarga  yopishmagan.  May-iyul 

oylarida gullab urug`laydi. Adir va tog`larda, bahorikor ekinlar orasida, shudgor va 

bo`z yerlarda o`sadi. 

3. Aegilops juvenalis (Thell) Eig.- Yuvenal qasmaldog’i. Bir yillik o’t. Bo’yi 

20-40  sm.  Barg  novi  tuksiz.  Boshoqlari  yo’g’on,  qalami,  sertuk,  pishib  еtilgach 

parchalanib  to’kiladi.  Doni  gul  qipiqlariga  qo’shilib  ketgan  va  qipiqdan  qiyinlik 

bilan  ajraydi.  May-iyul  oylarida  gullab  urug’laydi.  Tog’  etaklaridagi  kichik  

tepaliklar yonbag’irlarida o’sadi. 

4.  Aegilops  crassa  Boiss.-  Yo’g’on  qasmaldoq,  qasmaldoq.  Bir  yillik  o’t. 

bo’yi  20-50  sm.  Barg  novining  cheti  kiprikli.  Boshog’i  mo’rt.  Boshoqlari 

tasbehsimon, qisqa tukli, eni 5-7 mm. May-iyul oylarida gullab urug’laydi.  Cho’l, 

adir va tog’larda, bahori ekinlar orasida va tashlandiq joylarda o’sadi. 

5.  Aegilops  squarrosa  L.  –  Yoyilgan  qasmaldoq.  Bir  yillik  o’t.  bo’yi  20-50 

sm.  Barg  novi  tuksiz  yoki  siyrak  dag’l  tukli.  Boshoqca  qipiqlari  qiltiqsiz. 

Boshoqlari  pishib  etilgach,  tezda  boshoqchalarga  bo’linib,  to’kilib  ketadi.  Aprel-

may oylarida gullab urug’laydi.  Adir va tog’lar, vohalar, bahorikor erlarda o’sadi. 

         Xulosa  qilib  shuni  aytish  mumkinki,  O’zbekistonda  keng  tarqalgan 

boshoqdoshlar oilasi vakillari, asosan, yem-xashak o`simliklari bo`libgina qolmay, 

ular  biologik    xilma-xillikni  saqlashda  tur  tarkibining  juda  boyligi  bilan  alohida 

o`rin egallaydi.                        

 

---

45