Egilishda deformatsiyalar. Salqilik va burilish burchagi orasidagi differensial bog‘lanish egilishda ko’chishlarni aniqlash

Nazorat savollari.

1.Materiallar uchun xavfli holat deb nimaga aytiladi?

2.Mustahkamlik nazariyasi deb nimaga aytiladi?
3.Mustahkamlikni birinchi nazariyasini moxiyati nimadan iborat?
4.Ikkinchi mustahkamlik nazariyasi moxiyati nimadan iborat?
5.Uchinchi mustahkamlik nazariyasi moxiyati nimadan iborat?
6.Mustahkamlikning energetik nazariyasi moxiyati nimadan iborat?
7.Nisbiy cho’zilish nima?
8.Xavfli kuchlanish holati qachon sodir bo’ladi?
9.Xavfli kuchlanish holatidagi eng katta urinma kuchlanish qaysi
formula orqali ifodalanadi?
10.Hisobiy qarshilig nima?

Bunda uzilishdan emirilish juda ham kichik qoldiq defomastiyalarda yoki ularsiz (mo’rt emirilish) kesishishdan emirilish qoldiq deformastiyalar hosil bo’lishi bilan ro’y beradi.

Bundan shunday xulosa kelib chiqadiki, birinchi va ikkinchi mustahkamlik nazariyalarini pastki uzilishdan emirilishni faqat mo’rt materiallar uchun tadbiq etish mumkin. Uchinchi va to’rtinchi mustahkamlik nazariyadan oqish chegarasi hosil bo’ladigan plastik holatdagi materiallar uchun tadbiq etish yaxshi natijalar beradi.
Mor nazariyasi cho’zilish va siqilishga bir hil qarshilikli materiallarni emirilishdagi qarshiligini aniqlashga yordam beradi. Bunda (1.) AV tarmoq kesishdan emirilishni harakatlaydi.
Birinchi va ikkinchi mustahkamlik nazariyalarining kamchiligini ko’pligi xozirgi paytda ularni qo’llash talabga javob bermaydi. Shuning uchun amaliy hisoblar uchun to’rtinchi (energetik) nazariyasi yoki uchinchi mustahkamlik nazariyalarini cho’zilish va siqilishga bir xilda qarshilik ko’rsatuvchi materiallar uchun qo’llash taklif etiladi.
Cho’zilish va siqilishga har-hil qarshilik ko’rsatuvchi ya’ni mo’rt materiallar uchun mor nazariyasini qo’llash taklif etiladi.
Shuni takidlash lozimki, materialni (plastik yoki mo’rt) holati faqatgina uni tuzilishi bilan emas balki, kuchlanganlik holati turi, Temperatura va yuklanish tezligi bilan ham belgilanadi.
Tajribalar shuni ko’rsatadiki, yuklanish sharoitida va Temperatura ta’sirida ba’zi plastik materiallar mo’rt materiallarga o’xshab qarshilik ko’rsatsa, ba’zi mo’rt materiallar aniq bir kuchlanganlik holatida plastik materialga o’xshab emiriladi. Masalan, har tomonlama cho’zilish kuchlanganlik holati ostidagi plastik materiallar mo’rt materiallarga o’xshab emiriladi.
Bunday kuchlanganlik holati “bikr” deb yuritiladi.
Har tomonlma siqilish ostidagi kuchlanishlik holati esa, “yumshoq” deb yuritiladi. Chunki, bu holatda mo’rt materiallar plastik holatlarda o’zlarini ko’rsatadi.
Har tomonlama siqilishda materiallar emirilmasdan katta bosimlarga bardosh berishlari mumkin.