Educational materials

Qo’llab-quvvatlovchi
marketing turidan 
foydalaniladi. 
Qullab-quvvatlovchi 
marketing 
- 
tovarlar 
va 
xizmatlar 
assortimentini to’ldirish, yangilash va narxlarni pasaytirish orqali mavjud bo’lgan 
talab va ehtiyoj darajasini saqlab qolishga imkon beradi. 
Talab haddan tashqari yuqori, talabni pasaytirishga erishish lozim. Bu 
holatda 
Demarketing
turidan foydalaniladi. Demarketing maqsadi narxni ko’tarish, 
servisni qisqartirish yo’li bilan talabni vaqtinchalik yoki surunkasiga 
pasaytirishdan iborat. 
Nosog’lom talab sog’liq uchun zararli bo’lgan tovarlarga nisbatan paydo 
bo’ladi. Bunda 
Qaram-qkarshi 
harakatlanuvchi 
marketing
noratsional 
ehtiyojlarni qondiruvchi talab va xizmatlarga bo’lgan talabni kamaytirish yoki 
butunlay yo’q qilishga xizmat qiladi. Bunga antireklama vositasida erishiladi. 
Marketing strategiyasi jamiyat va korxona jamoasining uzviy manfaatlari 
ishlab chiqarish samaradorligi masalalarini hal qilishga xizmat qilish kerak. 
Marketing strategiyasi bosqichlarini sxema tarzida ifodalash mumkin. (20.1-
rasm). 
1-bosqich - talab kon’yukturasini o’rganish. Korxona bozordagi iqtisodiy 
vaziyatni har tomonlama o’rganadi, talab kon’yukturasini, shuningdek, haridor 
imkoniyatlarini o’rganadi. 
2-bosqich - bozor sig’imini o’rganadi. Korxona ko’zda tutilgan savdo 
sig’imini aniqlaydi. Bu ushbu sohaga kapital sarflash uchun turtki bo’lib xizmat 
qiladi. 

 
 
 
 

 
 

 

4) Marketing 

strategiyasini 
ishlab chiqish 
1) Talab 
kon’yukturasini 
o’rganish 
3) Korxona 
maqsad va 
imkoniyatlarini 
aniqlash 
2) Bozorni 
tahlil etish 
5) Yangi 
texnika va 
texnologiyani 
joriy qilish 
9) Savdo faoliyatini 
boshqarish 
6) Bozorga 
kirib borish. 
Tovar harkati 
xilini tanlash 
7) Reklama va 
bozorni 
rag’batlantirish 
8) Tovar 
assortimentini 
boshqarish 
10) Savdodan keyingi 
xizmat ko’rsatish 
11) Marketing faoliyatini 
nazorat qilish 

---