jismoniy shaxs tomonidan tuzilgan va boshqariladigan tijoratchi tashkilot xususiy
korxona deb e’tirof etiladi. Xususiy korxona tadbirkorlik subyektlarining tashkiliy-
huquqiy shaklidir.
Xususiy korxona o‘z mulkida alohida mol-mulkka ega bo‘ladi, o‘z nomidan
mulkiy va shaxsiy nomulkiy huquqlarga ega bo‘lishi hamda ularni amalga
oshirishi, majburiyatlarni bajarishi, sudda da’vogar va javobgar bo‘lishi mumkin.
Xususiy korxona o‘z majburiyatlari bo‘yicha o‘ziga qarashli butun mol-
mulk bilan javob beradi.
Xususiy korxona mulkdori korxonaning mol-mulki yetarli bo‘lmagan
taqdirda xususiy korxonaning majburiyatlari bo‘yicha o‘ziga
qarashli mol-mulk
bilan qonun hujjatlariga muvofiq subsidiar javobgar bo‘ladi” deyilgan.
Xususiy korxona to‘liq firma nomiga ega bo‘lishi lozim va qisqartirilgan
firma nomiga ega bo‘lishga haqli. Xususiy korxonaning to‘liq firma nomi uning
to‘liq nomini va “xususiy korxona” degan so‘zlarni o‘z ichiga olgan bo‘lishi kerak.
Xususiy korxonaning qisqartirilgan firma nomi uning
qisqartirilgan nomini va
“xususiy korxona” degan so‘zlarni yoki “XK” abbreviaturasini o‘z ichiga olishi
kerak.
Xususiy korxona O‘zbekiston Respublikasi hududida va undan tashqarida
qonun hujjatlarida belgilangan tartibda bank hisobvaraqlari ochadi.
Xususiy korxona o‘zining to‘liq firma nomi davlat
tilida ifodalangan va
xususiy korxonaning joylashgan yeri ko‘rsatilgan muhrga ega bo‘lishga haqli.
Muhrda bir vaqtning o‘zida uning firma nomi boshqa tilda ham ko‘rsatilishi
mumkin.
Xususiy korxona o‘zining firma nomi yozilgan shtamplariga va
blankalariga, o‘z emblemasiga, shuningdek belgilangan tartibda ro‘yxatdan
o‘tkazilgan tovar belgisiga hamda fuqarolik muomalasi ishtirokchilarini, tovarlar,
ishlar va xizmatlarni individuallashtiruvchi o‘zga vositalarga ega bo‘lishga haqli.
Xususiy korxona
mulkdor tomonidan tuziladi, mulkdor unga tegishli mol-
mulk beradi va uning ustavini tasdiqlaydi.
Xususiy korxona, agar uning ustavida boshqacha qoida belgilangan
bo‘lmasa, nomuayyan muddatga tuziladi.
Xususiy korxona qonun hujjatlarida belgilangan
tartibda boshqa yuridik
shaxslarning muassisi bo‘lishga yoki ularning ustav fondida o‘zgacha tarzda
ishtirok etishga, vakolatxonalar ochishga va filiallar tuzishga haqli.
Xususiy korxonaning ta’sis hujjati uning ustavidir. Xususiy korxonaning
ustavida quyidagilar ko‘rsatilishi kerak:
-
korxonaning firma nomi;
-
uning joylashgan yeri va pochta manzili to‘g‘risidagi ma’lumotlar;
-
asosiy faoliyat turlarining ro‘yxati;
-
mulkdorning familiyasi, ismi, otasining ismi va
yashash joyi;
-
ustav fondining miqdori.
Xususiy korxonaning ustavi qonun hujjatlariga zid kelmaydigan boshqa
qoidalarni ham o‘z ichiga olishi mumkin.
Xususiy korxona davlat ro‘yxatidan o‘tkazilgan paytdan boshlab yuridik
shaxs maqomiga ega bo‘ladi.
Xususiy korxonani davlat ro‘yxatidan o‘tkazish
qonun hujjatlarida
belgilangan tartibda, ya’ni Vazirlar Mahkamasining 2017-yil 9-fevraldagi 66-son
qarori bilan tasdiqlangan “Tadbirkorlik subyektlarini davlat ro‘yxatidan o‘tkazish
tartibi to‘g‘risida nizom”ga asosan amalga oshiriladi.
O'zbekistonda xususiy korxonani ro'yxatdan o'tkazish xizmatiga quyidagilar
kiradi:
Do'stlaringiz bilan baham: