JADVALNI T O ‘LDIRING. FRANSIYA PREZIDENTLARI FAOLIYATI
P r e z id e n tla r
H u k m ro n lik v a q ti
M a m la k a t u c h u n q ilg a n ish lari
199
2 2 -§ . Germaniya Federativ Respublikasi
Ikkinchi jahon
urushining
Germaniya uchun
oqibatlari
Germ aniya
1 9 4 5 - 1 9 4 9 -y illa rd a
G e rm a n iy a Ik k in ch i ja h o n u ru sh id a to r-m o r
etildi. U ning luidudi deyarli knltepaga aylandi.
Sanoat ishlab chiqarishi urushdan oldingi daraja-
ning uchdan bir qism iga tushib qoldi. Sharqiy
Prussiyaning SSSRga berilishi, Polsha chegara-
sining O der va Neyse b o ‘ylab o ‘tishi oqibatida bu luidudlarda yashovchi 9
m ln dan oiliq nem islar G erm aniya ichkarisiga ko‘chirildi. Bu hol uningsiz
ham og‘ir b o ‘lgan uy-joy m uam m osini yanada keskinlashtirib yubordi. M am -
lakat sanoat korxonalari g ‘olib davlatlar uchun to ia n is h i zarur b o ig a n tovon
hisobiga k o ‘chirib ketila boshlandi.
Aholi turm ush darajasi nihoyatda yom onlashdi. Eng o g iri, G erm aniya
davlat mustaqilligini yo‘qotdi. U ning hududi 4 g‘olib buyuk davlat
( A Q S H ,
S S S R , Buyuk B ritaniya va F ransiya) okkupatsiya zo nalariga b o iin d i.
H okim iyat g‘olib davlatlar harbiy m a’muriyati q o iig a o ‘tdi. Bu m a’muriyatni
okkupatsiya qiluvchi q o ‘shin bosh q o ‘m ondoni boshqardi.
Butun G erm aniyaga taalluqli m asalalarni esa to ‘rt Bosh q o ‘m ond on -
dan iborat N azorat Kengashi hal etardi. Kengash qarori konsensus asosida
qabul qilinardi.
1945—
1949-yillar G erm aniya tarixida okkupatsiya
tartibi hukm surgan davr hisoblanadi. Shunday
sharoitda ham G erm aniy ada d em okratik hayot
tiklana boshladi. G erm aniya taqdiriga befarq qaram aydigan siyosiy kuchlar
yangi sharoitda jam iyat hayotida o ‘z o ‘rniga ega b o iis h uchun kurashdilar.
Dastlab fashistlar qattiq ta ’qib etgan ikki siyosiy partiya — G erm aniya
K om m unistik partiyasi va G erm aniya Sotsial-dem okratik partiyasi — yashirin
sharoitda ishlash holatidan chiqdi.
Ayni paytda yangi siyosiy partiyalar ham vujudga keldi. C h un o n ch i,
1945-yilda Xristian dem okratlar ittifoqi (X D I) tuzildi. Unga m ashhursiyosiy
arbob K. A denauer rahbarlik qildi. Keyinroq X DI ning Bavariya b o iim i —
Xristian sotsialistlar ittifoqi (XSI) tuzildi. X ristian dem okratlar fashizmga
qarshi ekanliklarini, G erm an iy an i qudratli mustaqil davlatga aylantirish
bosh maqsadlari ekanligini bayon qildilar. Ayni paytda fuqarolar farovonligini
t a ’m inlash, ishchilarga korxonalarni boshqarishda ishtirok etish im koniya-
tini yaratish haqida v a’da berdilar.
Bular fuqarolarning k o ‘pchiligi, ayniqsa, dindorlar to m o n id an q o ila b -
quvvatlandi. G ‘arbiy okkupatsiya zonasida «Erkin d em o k ratik partiya»
(E D P ) ham tuzildi. X D l—XSl va G S D P eng yirik partiyalarga aylandi.
Sharqiy okkupatsiya zonasida (SSSR zonasi) 1946-yilda G K P va G S D P
birlashdi. Bu yangi partiya G erm aniya yagona sotsialistik partiyasi deb ataldi.
O kkupatsiya tartibi davrida, ayni paytda, Birlashgan nemis kasaba uyushmasi
(B N K U ) ham tuzildi.
200
Do'stlaringiz bilan baham: |