Жилвир ва ойна қумли қоғоз — бўяладиган юзаларни тозалаш ва силлиқлаш учун ишлатилади. Майда ғадир-будур жойларни силлиқлаш учун қоғозни кичикроқ тўрт қиррали ёғочга маҳкамлаш керак.
Қоғоз ҳар хил рақамли, яъни қуми энг майда 0 рақамлидан, анча йирик қумли 1, 2 ва 3 рақамлигача қилиб чиқарилади. Бунинг учун пишиқ қоғоз ёки газлама ишлатилади. Aбразивлар (қумлар) ҳайвонот елими билан ёпиштирилади. Намлаб силлиқлаш учун сувга чидамли елим билан тайёрланган қоғоз ишлатилади.
Бўёқчилик ишларида қўшимча ашёлар сифатида, кўпинча, шпаклёвкалар, замазкалар, грунтлар, шунингдек, юқорида келтирилган эритмалар, суюлтиргичлар ва сиккативлар ишлатилади.
Шпаклёвкалар — алиф, лак ёки елим эритмаси билан кукун тўлдиргичларни обдан ишқалаб эзилган бўтқасимон ашё. Кукун тўлдиргич сифатида бўр, дала шпати, туйилган қипиқ, писта кўмир ва ҳоказоларни ишлатиш мумкин. Текисланадиган юзанинг нуқсонлари (чуқурчалар, ёриқлар, урилганда шикастланган жойлар ва ҳоказо) кўп камлигига қараб, шпаклёвкалар суюқ ва қуюқ қилиб тайёрланади. Қуюқ шпаклёвкалар айрим жойлардаги нуқсонларнигина текислаш учун ишлатилса, суюғи нуқсонлари кўп бўлган юзани ёппасига текислаш учун ишлатилади. Шпаклёвкалар майин юзага пухта ёпишиши, қуриганда эса чўкмаслиги керак. Сувли бўёқлар билан бўялган юзаларни шпаклёвка қилишда елимли, купоросли ва ПВA ли шпаклёвкалар ишлатилади.
Купаросли шпакёвка алиф «окосол», ҳайвонот елими, мой, хўжалик совуни, мис ёки рух купороси ва сувлардан иборат бўлади. У елимли ёки силикатли бўёқлар билан бўялган юзаларга мўйқалам ёки пуркагич воситасида суртилади.
Елимли шпаклёвка ҳайвонот елимининг сувдаги 15% ли эритмаси ва 75% и бўрдан ташкил топган. У қуюқ бўтқасимон бўлиб, буюм ёки пол юзасини текислашда махсус тунука куракча (шпател) билан суртилади. Кўпинча, қурилиш ишларида бўяшга мўлжалланган ёғоч, бетон, сувоқ ва темир буюмларнинг юзасини текислашда ПХВ ва полистирол эмулсиясидан тайёрланган қуюқ бўтқасимон шпаклёвкалар ишлатилади. ПХВ шпаклёвка сув ва нам таъсирига чидамли бўлади, тез (2 соат ичида) қурийди. Бундай шпаклёвкаларнинг айрим маркаларини 0°С дан паст ҳароратда ҳам ишлатиш мумкин. Полистирол шпаклёвкаларнинг чидамлилиги ПХВ шпаклёвкаларига нисбатан бир оз паст бўлади. Қурилиш саноати учун МВШ (мебелбоп), AШ-32, AШ-24, AШ-30 каби маркалардаги тез қотадиган нитроцеллулоза, шунингдек, ЛШ-1 ва ЛШ-2 маркали лакли шпаклёвкалари ишлатишга тайёр ҳолда ишлаб чиқарилади.
Замазка — ойнали дераза ромларга суркаладиган ҳамда томга ёпиладиган тунука чокларидаги, шунингдек, ёғоч буюмларидаги нуқсонларни беркитиш учун ишлатиладиган бўтқасимон қуюқ таркиб. Дераза ромлари учун, кўпинча, алиф билан бўр, қўрғошин белиласи ёки бошқа қўшимча ашёларни қориштириб ишланган замазкалар ишлатилади. Томга ёпиладиган тунука чокларидаги нуқсонлар учун махсус томбоп замазкалар ишлатилади. Бундай замазкалар натурал алиф, бўр ва темир суриги ёки кузбасс лакидан иборат таркибларда тайёрланади.
Булардан ташқари, елимлар ва синтетик смолалардан ишланган елимлар асосида тайёрланадиган замазкалар ҳам қурилишда кўп ишлатилмоқда. Кукун тўлдиргич сифатида уларга бўр, талк, пемза, туйилган қипиқ, ёғоч уни қўшилади.
Кейинги вақтларда аъло сифатли селлулоид ва казеиндан қилинган қуюқ бўтқасимон замазкалар кўплаб ишлатилмоқда. Бундай замазкалар таркибида оғирлиги ҳисобида 10 қисм селлулоид, 35 қисм ацетон эритмаси ва 6 қисм ёғоч уни ёки туйилган қипиқ бўлади.
Do'stlaringiz bilan baham: |