E nuritdinov



Download 0,91 Mb.
Pdf ko'rish
bet156/158
Sana04.09.2021
Hajmi0,91 Mb.
#164576
1   ...   150   151   152   153   154   155   156   157   158
Bog'liq
3-y-Odam-fiziologiyasi-darslik-E.Nuritdinov-T.-2005

Daltonizm (rang ko'rlik) 


 
136 
Odamda  ko'zning  muayyan  bir  nuqsoni  bor,  bu  ranglarni  qisman  yoki  tamomila 
sezmaydigan  bo'lib  qolishdir  (rang  ko'rlik).  Bunday  nuqson  (daltonizm)  yoki  rang 
ajratolmaslik ham deyiladi. Bunday kasallikka uchragan kishi hyech qanday kasallik 
belgisini  sezmaydi.  Uning  ko'ziga  hamma  narsa  faqat  bir  tusda  -  kul  rang  bo'lib" 
ko'rinadi. Daltonizmni birinchi marta ingliz kimypgari Dalton aniqlagan, shuni uchun 
bu kasallikka shunday nom berilgan. 
Daltoniklar odatda qizil va yashil ranglarni ajratmaydilar. Daltonizm ancha tarqalgan 
kasallikdir. Erkaklarning taxminan 8% va ayollarning 0,5% bu kasallikka mubtalodir. 
Rang  ajratolmaslikning  ikki  turi-protanopiya  va  deyteranopiya  ko'proq  uchraydi. 
Aslida qizil rangni ajratolmaydigan kishilar  - protanoplarni daltoniklar deb atashadi, 
ularning nazarida spektr qizil tomondan qisqargan, to'lqin uzunligi 490 mmk bo'lgan 
qismi (ko'k-havo rang nurlar) esa rangsiz tuyuladi. 
Yashil rangni  ajrata olmaydigan kishilar-deyteranoplar  yashil ranglarni to'qqizil, kul 
rang, sariq ranglarga aralashtirib yuborishadi; havo rangni binafsha rangdan ajratisha 
olmaydi.  Ularning  nazarida  spektr  qisqargan  emas,  balki  rangsiz  nuqta  spektrning 
qizil tomoniga yaqin bo'ladi (500 mmk ga yaqin). 
Binafsha  rangni  ajrata  olmaydigan  kishilar-tritanoplarga  spektr  binafsha  tomonidan 
qisqargan tuyuladi. Lekin tritanopiya kam uchraydi. 
Tamomila  rang  ajrata  olmaslik  ham  uchraydi,  bunda  narsalar  xuddi  rangsiz  rasmga 
o'xshaydi. E.Gering nazariyasi daltonizmni to'r pardada tegishli modda yo'qligi'bilan 
izohlaydi,  ammo  uning  turlari  -  protanopiya  va  deyteranopiyani  tushuntirib  bera 
olmaydi.  Yung-Gelmgols  nazariyasiga  muoffiq,  rang  ko'rlik  hodisalari  qizil,  yashil 
yoki  binafsha  rangga  reaksiya  ko'rsatadigan  tegishli  elementlar  to'r  pardada  yo'qligi 
bilan izohlanadi. 

Download 0,91 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   150   151   152   153   154   155   156   157   158




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish