E nerge t ikas I a. I. Karshibayev

 
5.13. Rasm. 0,82 MPa bosimda havoni siqish unumdorligi 
kompressorning o‘rtacha solishtirma elektr energiya sarfiga 
bog‘liqligi. 
 
1- porshenli kompressor; 2- markazdan qochma kompressor
.
Siqilgan havo chiqishlaridagi elektr energiya isrofi quyidagicha 
ifodalanadi, kVt*s: 
W
nwt

 
(5.45) 
bu yerda, 

- shlang orqali havo sarfi koeffitsienti, m
3
/min; n – 
siqilgan havo chiqish joyini tiklashni talab etilayotgan joyining nuqtalar 
soni; t – vaqt, s; w – 1 m
3
siqilgan havo ishlab chiqarishda solishtirma 
elektr enegiyaning sarfi, kVt*s.
Tavsimlash tarmog‗ining oxirida va boshlanishida o‗rnatilgan sarf 
o‗lchagichlar ko‗rsatkichining farqi orqali tso‘moprovod tizimida har bir 
energetik uzatkichni va siqilgan havo isrofi aniq topiladi. Tavsimlash 
tarmog‗ida bosim tushishi o‗zgarish yo‗li ham taqsimlash tarmog‗idagi 
havo chiqarishini aniqlash mumkin bo‗ladi.
Siqilgan havoni boshqa energetik o‗zgaruvchilarga almashtirish. 
Pnevmatik qo‗l asbobi parmalash, silliqlash (shlifovkalash) va boshqa 
ishlar uchun ishlatilib, kichik F.I.K. iga ega bo‗lib, ya‘ni 0,1-0,15 ga teng