E. I. Musaboyev, A. Q. Bayjanov Yuqumli kasalliklar epidemiologiya va parazitologiya Tibbiyot kollejlari uchun o ‘quv qo ‘llanma «O‘zbekiston milliy ensiklopediyasi»



Download 1,2 Mb.
bet150/313
Sana11.01.2022
Hajmi1,2 Mb.
#348784
1   ...   146   147   148   149   150   151   152   153   ...   313
Bog'liq
2 5195056900663675278

Klinikasi. Yashirin davri o‘rtacha 7—15 kun (1 kundan 1 oy­gacha) cho‘ziladi. Kasallik o‘tkir boshlanib, isitma chiqadi (38— 39°C). Harorat odatda noto‘g‘ri tipda, ba’zan to‘lqinsimon va remit­tirlovchi xarakterda bo‘ladi. Isitma davrining davomiyligi 5—7 kundan 1 oygacha davom etadi. Birinchi kundan holsizlik, bosh og‘rig‘i, mushak va bo‘g‘imlarda og‘riq, terlash, keyinchalik — yutinganda tomoq og‘rishi kuzatiladi. Burun-tomoq limfoid to‘qi- masi shishganligi sababli, burundan nafas olish qiyinlashadi. Isitmadan tashqari eng xarakterli belgilardan biri — bu tonzillit, limfatik tugunlar kattalashishi va periferik qondagi o‘zgarishlardir.

Tonzillit kasallikning birinchi kunidayoq yoki isitma davrida rivojlanadi. U kataral, lakunar yoki yarali-nekrotik bo‘lishi mumkin.

Poliadenit — limfatik tugunlar (bo‘yin, qo‘ltiq osti, chov, ensa, o‘mrov usti va b.) kattalashishi kasallikning xarakterli belgilaridan hisoblanadi. Tugunlar loviya, yong‘oq hajmida va undan ham katta bo‘lib, qattiqroq konsistensiyalidir. Ular o‘zaro qo‘shilmagan va deyarli og‘rimaydi. Atrof to‘qimalarda ozroq shish bo‘lishi mumkin.

Ko‘pchilik bemorlarda jigar va taloq kattalashadi, bu ozroq sariqlik hamda jigar funksiyasining buzilishi — bilirubin miqdori va aminotransferazalar faolligining oshishi bilan kechishi mumkin.

Mononukleozning nomi va mohiyatini ko‘rsatuvchi asosiy ko‘rinishi periferik qonning o‘zgarishi bo‘lib, u kasallikning dastlabki kunlari rivojlanadi. Bir yadroli elementlar (limfositlar, monositlar) miqdorining oshib ketishi bilan namoyon bo‘ladigan leykositoz 15.109// —20.109// (15.103 — 20.103/mm3) kuzatiladi. ECHT uncha oshmaydi.

Infeksion mononukleozning yagona klassifikatsiyasi yo‘q. Kasallik tipik va atipik shakllarda kechishi mumkin. Kasallik atipik kechganda asosiy belgilar — tonzillit, limfatik tugunlar, jigar yoki taloq kattalashishi yoki biror belgi — toshma, nekrotik tonzillit va boshqalarning juda kuchli rivojlanishi kuzatiladi. Ayrim hollarda esa klinik belgilarsiz faqat xarakterli gematologik o‘zgarishlar qayd etiladi. Klinik ko‘rinishlarning og‘irligiga qarab: yengil, o‘rtacha og‘ir va og‘ir shakllari farqlanadi. Taloq, ayniqsa jigar o‘lchamlari juda sekinlik bilan normallashadi. Qon ham bir necha hafta, hatto oylar davomida normallashadi.

Asoratlari orasida otit, pnevmoniya, stomatit va boshqalar katta ahamiyatga egadir. Ba’zan nevritlar, gemolitik anemiya, hatto taloqning yorilishi kuzatiladi.

Tashxisi. Infeksion mononukleoz tashxisi ko‘p hollarda qi- yinchilik tug‘dirmaydi. Isitma, tonzillit, limfatik tugunlar, jigar va taloqning kattalashishi klinik tashxis qo‘yish uchun yetarlidir. Uning yana bir tasdig‘i gematologik o‘zgarishlardir.


Download 1,2 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   146   147   148   149   150   151   152   153   ...   313




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish