E. I. Musaboyev, A. Q. Bayjanov Yuqumli kasalliklar epidemiologiya va parazitologiya Tibbiyot kollejlari uchun o ‘quv qo ‘llanma «O‘zbekiston milliy ensiklopediyasi»

E — GVI ga Lass, Marburg va Ebola isitmalari kiradi.

D — esherixiozga o‘ta yuqumlilik, kasallikning juda og‘ir o‘tishi va ko‘pincha o‘lim bilan tugashi xos emas.

E — virusli gepatitlar va qorin tifi O‘XI bo‘lmaganligi uchun himoya kostumini ishlatishga hojat yo‘q.

B — ko‘zoynak germetik yopilganligi tufayli oynasi terlamasligi uchun unga maxsus qalam yoki quruq sovun surtiladi.

B — I tur kostum barcha himoya vositalariga ega bo‘lgan to‘liq himoya kostumi deyiladi.

D — O‘XI guruhiga o‘ta yuqumli, og‘ir klinik ko‘rinish bilan xarakterlanadigan va aksariyat o‘lim bilan tugaydigan kasalliklar kiritilgan.

A - o‘lat, vabo, chinchechak va sariq isitma karantin infek- siyalarga kiritilgan.

Yuqumli kasalliklarga tashxis qo‘yishning asosiy usullari bo‘yicha testlarning javoblari

1. 
   ha — serologik reaksiya qon zardobi (serum — zardob) yor­damida qo‘yiladi.
   
2. 
   ha — orqa miya punksiyasini bemor o‘tirgan yoki yonbosh bilan yotqizilgan holda o‘tkazish mumkin.
   
3. 
   yo‘q — rektoromanoskopiya endoskopik usul bo‘lib, to‘g‘ri hamda sigmasimon ichakning pastki qismi tekshiriladi.
   
4. 
   E — bakteriologik usulda tekshirish materiali ekiladi va ajratib olingan toza kultura bevosita tekshiriladi.
   
5. 
   E — serologik va biologik usullarda mikrob bevosita topilmaydi.
   
6. 
   A — bezgakda qon bevosita mikroskopda (bakterioskopik) tekshiriladi.
   
7. 
   D — infeksiyaning laboratoriya hayvonlariga yuqtirib o‘rga- nilishi biologik tekshirish hisoblanadi.
   
8. 
   D — agglutinatsiya reaksiyasi qon zardobi bilan qo‘yiladi va bu serologik reaksiya hisoblanadi.
   
9. 
   C — quturish qo‘zg‘atuvchisi virus hisoblanadi.
   
10. 
    D — teri-allergik sinamasi teri orasiga allergen yuborish orqali tekshiriladi.
    
11. 
    D — teri-allergik sinamasini qo‘yishda allergen asosan teri orasiga yuboriladi.
    
12. 
    B — meningitda meningokokklar orqa miya suyuqlig‘ida aniqlanadi.
    
13. 
    E — orqa miya suyuqlig‘ining loyqa bo‘lishi va bosim bilan chiqishi normal ko‘rsatkich hisoblanmaydi.
    
14. 
    C — epidemiologik anamnezda yuqumli kasallik vujudga kelishi mumkin bo‘lgan holatlar so‘rab-surishtiriladi.
    
15. 
    E — bakterioskopik usul mikroskopik tekshirish usuli demak-
    

dir.

16. 
    B — allergik sinama teri orasiga antigen kiritish orqali o‘tka- ziladi va natijasi 24—48 soatdan keyin tekshiriladi. Bundan asosiy maqsad kasallikka tashxis qo‘yishdir.
    

Yuqumli kasalliklar bilan og‘rigan bemorlarni davolash bo‘yicha test javoblari

1. 
   yo‘q — antibiotiklar bakteriyalarga ta’sir ko‘rsatuvchi prepa- ratlar hisoblanadi.
   
2. 
   ha — interferon virusga qarshi ta’sir ko‘rsatadigan ichki himoya omili hisoblanadi.
   
3. 
   yo‘q — asosan antibiotiklar bakterisid (bakteriyalarni o‘ldi- radi) ta’sir ko‘rsatadi.
   
4.