E. Egamberdiev

Yakka 
shaxsiy xo’jalik
-bu shunday korxonaki unda bir kishi (shaxs) yoki bitta oila egalik 
qiladi, va u biznesdagi barcha tavakkalchiliklarni o’z zimmasiga oladi, daromadning 
hammasi esa (barcha xarajatlarni chiqarib tashlanganda va soliqlarni to’lab 
bo’lgandan so’ng) o’zida qoladi. Odatda, bunday korxona egalari bir vaqtning o’zida 
faol menedjer bo’lib xizmat qiladilar. Yakka xo’jalik (xususiy xo’jalik) tadbirkorlikni 
eng qadimiy shakillaridandir, u bizning respublikamizda ham ko’p tarqalgan edi. 
Xozirgi vaqtda unga yaqin keladigan faoliyat turi bir kishining, shaxsiy mehnatiga 
asoslangan faoliyatdir. 

---

43
«O’zbekistondagi mulkchilik to’g’risida»gi (1990 yil. 31 oktyabrda), 
«Tadbirkorlik va tadbirkorlar faoliyati erkinligining kafolatlari to’risida»gi 2000 yil 
29 maydagi Qonunni qabul qilinishi bilan bu shakldagi tadbirkorlikni rivojlantirish 
imkoniyatlari yanada kengaydi. 
Yakka xo’jalik biznesni amalga oshirishning eng oddiy shaklidir, ayniqsa uni 
boshlash, ishlash va tugatishda. Yakka xo’jalik ayniqsa AQShda ko’p rivojlangan. 
Barcha tadbirkorlik tashkilotlarini 80 % yakka xo’jalikka to’g’ri keladi. 
Ularni rivojlangan soxalari bu chakana savdo, yurist maslaxatlarini berish, 
ovqtlanish soxasi va boshqlardir. Amerika biznesini moliyaviy xajmini 10-14 %ni 
yakka xo’jalik firmalari tashkil etadi. 
O’zbekistonda yakka xo’jalikka asoslangan tadbirkorlik shakllarining 
afzalliklari quyidagilar: 
uni tashkil etish qulayligi; 
to’la mustaqillik, erkin va tezkorlik bilan xarakat etish imkoniyati; 
manfatdorlikni uyg’otish sabablari ko’p; 
faoliyatlaridagi konfedentsiallik, ya’ni firmaning asosiy kapitalini ishlab 
chiqarish texnologiyasi tashkil etadi; firma sirlarini boshqalardan saqlash 
imkoniyati. 
bozor talabiga, sharoitiga moslasha bilish qobiliyati