Dunyo kartalarini tuzishda ishlatiladigan to’g’ri burchakli


Табиий ёки табиий географик карталарга



Download 228,5 Kb.
bet16/16
Sana11.07.2022
Hajmi228,5 Kb.
#774716
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   16
Bog'liq
картография м м

1.Табиий ёки табиий географик карталарга
2.Социал-иқтисодий.
Табиий географик карталар географик мухитни компонентлари ( атмосфера, гидросфера,литосфера,биосфера) ёки шу компонентни ўрганув чи фанлар бўйича берилса ҳам сақсадга мувофиқ бўлади.
Социал-иқтисодий карталар ҳам ўз навбвтида ахоли, иқтисосодий,маданият, сиёсий-маъмурий ва бошка турга бўлинади.Тарихий карталар алохида ўрин тутиб тарихий воқеалар ва уларнинг ривожланиши натижасида келиб чиқадиган оқибатларни тасвирлаб беради.Сўнгги пайтларда янги топилган табиий ресурсларни бахолаш мақсадида инженер географик ва апкератив хўжалик карталар вужудга келмоқда.
Географик карталарни мазмуни бўйича профессор К.А. Салишев классификатсиясидан фойдаланилса бўлади.
Умумгеографик карталар хусусиятларига кўра 3 хил бўлади ;
1.Топографик
2.Обзор топографик
3.Обзор
1.Табиий-географик карталар ;
1. Умумий географик табиий карталар
2. Геологик, стратиграфик, тектоник, литологик ўлчамли давр, гидрогеологик,сеймологтк, вулканизм ва бошқалар.
3. Геофизик
4. Ер юзаси рельефи ; гипсомеирик, марфомерик,морфографик,гео морфологик.
5. Матеорологик ва иқлим.
6. Океанологик
7. Гидрологик
8. Тупроқ.
9. Ўсимлик
10.Хайвонот дунёси
11.Табиатни мухофаза қилиш


2.Социал-иқтисодий карталар ;
1.Ахоли
а) ахолининг жойлашиши ва тарқалиши
б) ахолиниг миллий таркиби ва этнографика
2.Иқтисодий ; табиий ресурслар ва уларнинг бахолаш,қишлоқ хўжалиги ва ўрмон хўжалиги,транспорт,умуиқтисодий.
3.Маиший хизмат ; маориф,фан,маданият,физкултура ва спорт,туризм ва ҳоказо.
4.Сиёсий-маъмурий
5.Тарихий
6.Харбий.
Бунга техникавий ; денгиз ва дарё навигация ҳамда аеронавигация каби карталарни ҳам киритиш мумкин.Карталарни ишлатилишига қараб уларнинг масштсби , мазмуни ва жихозлаш усуллари ўзгаради.

ва х.к.Уларни харакатдаги чизиқлар билан кўрсатиш мумкин.Бу усулнинг асосий шартли белгиси 4 хил атрелкалардан ибораттир.Ўрта-мактаб ўқувчилари учун нашр қилинган атласлардаги “Муҳим денгиз саёхаилари ва янги ер очилиши” картаси ҳам шу усулда тузилган.


Ўрта мактабларда фойдаланиладиган теметик карталар жуда содда тузилган бўлиб, бир картада 1 ёки 2 та усул ишлатилган холос.Олий мактаб учун илмий-справочник тилидаги ва оператив хўжалик карталарида 1 та усулда тузилган карталардан ташқари бир қанча усулларқўлланиб тузилган карталар ҳам кўп.Бир хил воқеани хар хил усул билан хам тасвирлаш мумкин..Картографик усуллар танлаш карталар олдига қўйган мақсадига боғлиқдир.Масалан; пастдаги расмдаги карталарда хайдаладиган ер 4 хил усулда тасвирланган.Бу карталардан турли мақсадларда фойдаланилади.
Download 228,5 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   16




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish