Davolash-profilaktika muassasalarining rejalashtirilishi vaqurilishiga doir gigiyenik reglamentlar.S a n Q v a M 0292-11 0 ‘zR-dagi kasalxonalar qurilishining asosi boiib SSV - tomonidantasdiqlangan Sanitariya Qoidalari va Me’yorlari (SanQvaM)-0292-llhisoblanadi.SanQvaM-0292-11 “Davolash muassasalarini loyihalash, qurish vaulardan foydalanish” ga qaratilgan gigiyenik me’yorlar va reglamentlar-105dan tashqari Sogiiqni saqlash tizimidagi muassasalarni loyihalashtirishbo‘yicha qo‘llanma ham qo‘llanishi mumkin.Kasalxonalar qurilishini yaxshilash va takomillashtirish maqsadida,DPMlarning namunaviy loyihalari ishlab chiqiladi va bu loyihalardaSanQvaMdagi barcha talablarning bajarilishi ko‘zda tutilgan bo‘ladi.Ammo namunaviy loyiha bo‘yicha kasalxona qurilishini amalga oshirganda, bo‘lajak muassasaning qanday maqsadlarga moijallanganligi,mahalliy iqlim sharoitlariga muvofiq kelishi, qurilish materiallari vakasalxonani jihozlash uchun ajratiladigan mablagiarni hisobga olish zarur. Buning uchun kerakli boigan loyihani tanlashda uni mahalliysharoitga “boglash” muhim ahamiyatga ega boigan vazifalardan birihisoblanadi. Bolajak kasalxona qurilishi uchun joy tanlash, kerakli namunaviy loyihalarning gigiyenik me’yorlar va reglamentlarga moskelishini baholashda vrachning tutgan o‘rni eng asosiy hisoblanadi.DPM-larning rejalashtirilishi va qurilishiga boigan gigiyenik talablarni ko‘rib chiqamiz.DPM-larni qurish uchun shu aholi yashash punktidagi eng yaxshijoy tanlanishi va mahalliy hokimiyat tomonidan qonuniy rasmiylashtirilishi shart. Somatik kasalxonalarni iloji boricha aholiga xizmat ko‘rsatish doirasi aholiga qulay joyda boiishi maqsadga muvofiqdir;yuqumli kasalliklar shifoxonalari, sil kasalligini davolash muassasalari,ruhiy kasalliklarni davolash muassasalari imkon qadar aholi yashashpunktidan chetroqda joylashtirilishi lozim boiib, bunda albatta u yergaboradigan yoilam ing mavjudligini hisobga olish zarur. Aholi yashashpunktining bosh loyihasida DPM-larni qayerda joylashtirish mumkinligihaqida yer-joy ajratilgan boiadi.Kasalxona uchastkasi shovqin tarqatuvchi, atrof-muhitni ifloslovchimanbalardan uzoqroqda boiishi, sanoat korxonalari, transport qatnovijadal boigan yirik shox ko‘chalar, shovqin beruvchi sport inshootlari,chiqindi suvlarini tozalash inshootlariga doir kommunal obyektlar,jamoa va davlat xo‘jaliklariga doir ishlab chiqarish zonalaridan uzoqdaya’ni sanitar-himoya zonasi talablariga rioya qilgan holda qurish talabetiladi. Qurilish uchastkasini tanlashda shu joyning shamollar guligarioya qilishini lozim.DPMlarning yer uchastkalari kasalxonadagi koykalar fondiga bog‘liq boiadi (SanQ va M-0292-11).
Yuqumli kasalliklar va sil kasalliklari shifoxonalari uchun ajratiladigan yer uchastkasining maydoni 15-25% ga kattaroq boiadi.Yer osti kommunikatsiyalari boigan joyga yaqinroqda quriladigankasalxonalar (kanalizatsiya, suv tarqatish tarmogi, elektr va telefontarmoqlari)ni qurishda ana shu tarmoqlarga ulash ko‘zda tutilishi kerak.Davolash-profilaktika muassasalarini qurishda quyida keltirilgan kasalxonalar qurilishi tizimidagi biron bir turini tanlash mumkin:
1. Markazlashlganturdagi kasalxona. Bunday qurilish tizimida kasalxonaning umumiy funksional bo’lim lari bitta ko‘p qavatli binoda yokibir-biri bilan tutashtirilgan binolarda joylashtiriladi. Bunday qurilish turiiqtisodiy tomondan kam harajatli, asboblar va jihozlardan oqilonafoydalanish imkoniyatini tug‘diradi, bemorga tashxis qo‘yish va ularnisifatli davolashda o‘zaro maslahatlashib ish yuritish imkoniyatlari yaratiladi. Biroq gigiyenik nuqtai-nazardan kasalxonaning barcha funksionalbo’limlarini bitta binoda joylashtirilishini gigiyenik qoidalarga muvofiqdeb boim aydi, chunki bitta binoda ham ma’muriy-boshqaruv, hamxo‘jalik, ham oshxona va dorixona, ham davolash bo’limlari joylashishikerak. Bundan tashqari bunday kasalxonalarda bemorlar bilan ularningoldilariga keluvchilar o‘rtasida boiadigan aloqalar juda yuqori boiib,kasalxonada o‘rnatilishi lozim boigan davolovchi-himoyalovchi vasanitariya-epidemiologik tartiblarni talab asosida o‘rnatish juda murakkablashadi.Shu bilan birga davolanuvchi bemorlar tabiiy sogiomlashtiruvchiomillardan toialigicha foydalana olmaydilar. Shuning uchun markazlashtirilgan turdagi kasalxonalami aholisi zich boigan markaziy shaharlarda qurish maqsadga muvofiqdir.
