Dono xalqimizda

Kitob insonni kalolotga yetaklovchi kuchli va ishonchli quroldir. Dunyoni bilimi bilan hayratha solayotgan shaxslarning mubaffaqiyatlarining zamirida ham ko'plab kitob o'qiganligi va mustahkam ko'nikma hosil qilganliklari yotadi, albatta.
Hozirgi kunda yoshlarni kitob o'qishga jalb qilish dolzarb masalalardan biridir. Shu maqsadda Respublikamizda ham ulkan islohot olib borilmoqda va bu islohotlarni bemalol aniq raqam va dalillar bilan keltira olamiz. Prezidentimizning 2020-yil 2-martdagi PF-5953 sonli Farmoni bilan tasdiqlangan Davlat dasturi ham 2020-2025 yillarda kitobxonlik madaniyatini rivojlantirish va qo'llab-quvvatlashga qaratilgan.
Haqiqatan ham Dastur juda dolzarb masaladir. Chunki kitob insonda barcha ezgu hislatlarni uyg'otuvchi, bilim salohiyatini rivojlantiruvchi, kasb-hunarga yo'naltiruvchi va albatta, baxtlilar safidagi insonlardan biri qiluvchi muhim omildir. Hazrati Alisher Navoiyning "Kitob-beminnat ustoz, bilim va ma'naviy yuksalishga erishishning eng asosiy manbai" degan gaplari bejiz emas. Birinchi prezidentimiz Islom Karimovning "...agar Yevropa Uyg'onish davrining natijalari sifatidaadabiyot va san'at asarlari,arxitektura durdonalari, tibbiyot va insonni anglash borasida yangi kashfiyotlar yuzaga kelgan bo'lsa, Sharq Uyg'onish davrining o'ziga xos xususiyati avvalo, matematika, astranomiya, fizika, kimyo, geodeziya, farmakologiya, tibbiyot kabi aniq va tabiiy fanlarning shuningdek, tarix, falsafa va adabiyotning rivojlanishida namoyon bo'ldi" deb aytgan gaplari yuqoridagi gaplarimizning isboti bo'ladi.
Dono xalqimizda :
" Yoshlikda olingan bilim - toshga o'yilgan naqsh"
degan naql bor. Bu bir qator jumlada olam-olam ma'no mujassam. Kelajagimiz poydevori bo'lgan yoshlarning kitobga oshno bo'lganliklari va har xil fan olimpiadalarga qatnashib o'zlarining qanchalar bilimli ekanliklarini ko'rsatib turganliklarijuda quvonarli holdir. Unutmaslik kerakki, har bir erishilgan yutuq ortida chuqur bilim, intilish va ixlos yotadi. Har bir yosh kitob bilan do'st tutinsagina davlatimizda rivojlanish bo'ladi har bir yosh o'qigan kitoblarini hayotga tadbiq qilsagina mamlakatimiz qudratli davlatga aylanadi. Afsuski, yoshlarimiz orasida vaqtini bekorchi narsalarga sarflayotganlar talaygina. Ular ham o'zlarining qandaydir bekorchi yoki "virtual" olamidan chiqsa maqsadga muvofiq bo'lardi
Sir emaski, hechnarsaga birdaniga erishib bo'lmaydi. Yillar davomid olingan bilim va izlangan ilmlar nartijasidagina erishish mumkin. Har qanday kasb egasini shakllantiradigan kasb egalari ustozlardir. Chunki ular har bir insonni bolalik davrida ulg'ayib voyaga yetguncha kitob bilan do'stlashirishga imkon qadar urinadi. Shunday ekan o'qituvchilarning zimmasida nihoyatda katta ma'suliyat mavjud. Ayniqsa boshlang'ich ta'lim beruvchi o'qituvchilarning ikki karra ko'proq ham ma'suliyat ham majburiyati bor. Sababi bolaning boshlang'ich sinfda o'qiyatgan davri "mo'jizalar davri" hisoblanadi. Bu davrda bolalar barcha narsaga qiziquvchan va tez qabullovchi bo'ladi. O'qituchilar esa bu davrdan unumli foydanib endigina shakllanib kelayotgan kelajak bunyodkorlarini kitob bilan do'st tutintirsa, kitobga bo'lgan mehrini uyg'ota olsa to'g'ri bo'ladi.
Avvalo kitob to'g'ri tanlanishi kerak. Undagi har bir ijod namunasi tarbiyalovchi ahamiyat kasb etishi lozim. Bolalar adabiyotining yorqin namoyondasi Hakim Nazirning yaratgan asarlari bolalarga chinakam tarbiya beruvchi asarlardir. Misol uchun 2-sinf darsligining 45-betida "Eng yaqin do'stimiz" nomli hikoyasida kitob haqida bolalarga tushunarli tilda yozilgan. Hikoyadagi "Insonning jamiyatdagi mavqeyi, qadr-u qimmati bilimda, ilmlar konini egallashishadir" kabi gapi bolalarni kitob o'qishga bo'lgan havasini yanada oshiradi. Bundan tashqari kichik hikoyada mutaffakirimiz Abdurahmon Jomiyning:
Kitobdan yaxshiroq do'st yo'q jahonda,
Hamrohing bo'lar u g'amli zamonda"
kabi hikmatli so'zlaridan namuna keltirishi ham bolalarni adabiyotga qiziqtirishi tabiiydir. Hikoyada vaqtni behuda sarflamaslik kitob o'qishga da'vat etuvchi jumlalar nafaqat yosh bolalar balki kattalar uchun ahamiyatli jumlalardir. Zero:
"Ilm sahroda do'st hayot yo'llarida tayanch, yolg'izlik damlarida yo'ldosh, baxtiyor damlarida rahbar, qayg'uli damlarda madadkor, odamlar orasida zab-u ziynat, dushmanlarga qarshi kurashishda quroldir"( hadisdan)