Donni saqlash va dastlabki ishlash texnologiyasi

81-rasm. Oqlangan mahsulotni saralash: 1-oqlovchi uskuna; 2-
elovchi uskuna; 3-aspirator; 4-yorma ajratuvchi uskuna.
 
220

---

Agar aralashma tarkibidagi mahsulotlarni ajratish mumkin bo‘lmasa, 
takroriy oqlash uchun oqlangan aralashmaning hammasi yuboriladi. 
Shuning uchun ikkita oqlash chizmasi qabul qilingan.
Birinchi chizmada — oqlash jarayonida oraliq aralashmadagi oqlangan 
va oqlanmagan mag‘iz ajratilmay takroriy oqlashga yuboriladi (82- rasm, 
a). 
82 a-rasmda berilgan chizmaning kamchiligi shundaki, oqlangan va 
oqlanmagan donlardan iborat aralashma texnologik uskunalar uchun 
yuklama bo‘lib, takroriy oqlashda oqlangan donlar maydalanib, butun 
yormaning «chiqishi» kamayib ketadi. Bu chizmaga asosan murtagi mo‘rt 
bo‘lgan donlar (sholi, grechixa)ni oqlab bo‘lmaydi. Ikkinchi chizmaga 
asosan oqlangan aralashma tarkibidagi oqlangan va oqlanmagan donlar 
ajratilib, oqlanmaganlari takroriy oqlangani yuboriladi. (82 -rasm, b). 
Dastlabki don 
82-rasm. Donni oqlash: a-murtak jarayon o‘rtasida tanlab olinmaydi; b 
- murtak jarayon o‘rtasida tanlab olinadi; 1 - oqlash uskunasi; 
1- burat; 3 - aspirator; 4 -yorma ajratuvchi uskuna; К - kepak; 
M - maydalangan mag‘iz; Yo - yorma. 
221

---

Oqlash jarayoni 
Oqlash jarayoni ikki variantda tuzilishi mumkin:
-texnologik chizmaga ko‘ra oralatib mag‘iz ajratish bilan;
-
konveyer usuli bilan. 
-
Birinchi usulning mohiyati shundan iboratki, oqlash mah - sulotlami 
boiishda toza holdagi don va yormabop don mag‘zi ajratiladi. Bu ajratilgan 
donni yoki maxsus ajratilgan oqlash texnologik tizimida yoki dastlabki 
oqlash tizimida qayta oqlashni amalga oshirishga imkon beradi. 83-rasmga 
muvofiq 
texnologik 
chizmaning 
ikkita 
modifikatsiyasi 
berilgan: 
oqlanmagan donlarni dastlabki oqlash tizimiga (A) va oqlanmagan 
donlarni maxsus sxodli tizimga (B) qaytaradigan.