`"FALSAFA" FANIDAN TЕST SAVOLLARI
"Falsafa" so‘zining ma’nosini aniqlang
"donishmandlikni sevish"
"Falsafa" atamasi qachon paydo bo‘lgan?
m.a. VII-III asrlarda
"Falsaft a" atamasini birinchi bo‘lib qayerda va kim ishlatgan?
Qadimgi Yunonda, Pifagor
Abu Nasr Farobiy "Falsafa" so‘zini qanday talqin qilgan?
"hikmatni qadrlash"
Quyidagi faylasuflardan biri falsafani "predmetlarga fikriy yondoshish" deb talqin qilgan. U kim?
Pifagor
Aristotel
Tomas Gobbs
Gegel
"Substansiya" so‘zining ma’nosini aniqlang:
"mohiyat"
"Substansiya" tushunchasining talqiniga daxldor quyidagi javoblardan biri noto‘g‘ri. Uni toping:
Platon: "Substansiya - bu g‘oyalardir"
"Plyuralizm" tushunchasining mazmuniga doir to‘g‘ri javobni toping:
c) olamning asosida ko‘p narsa va g‘oyalar yotadi
"Dialektika" atamasining asl ma’nosini aniqlang:
"bahs va suhbatlashish san’ati"
Falsafaning gnoseologik vazifasi nimadan iborat?
dunyoni bilishdan
"Veda"ning falsafiy qismini aniqlang?
"Upanishadalar"
Konfutsiy fikricha, jamiyat hayotidagi tartib ilohiy mazmunga ega. Uning mohiyati qaysi so‘z bilan ifodalangan?
"li"
Daosizm ta’limotida "dao" nimani anglatadi?
narsalarning doimiyligi va o‘zgarmasligini
olamning beshta unsurdan tashkil topganini
tabiatning yashash qonuni va undagi qarama-qarshi kuchlarning kurashini
barcha javoblar to‘g‘ri
Milet falsafiy maktabining uchta buyuk vakilini aniqlang:
Fales, Anaksimandr, Anaksimen
Tabiatdagi jism va hodisalar dastlabki ibtido-suvdan paydo bo‘lgan va yana suvga aylanadi, bu moddiy birlik doimo o‘zgarishda, - bu aqida qaysi faylasufga mansubdir?
Fales
"Kurash hamma narsaning otasi, hamma narsaning podshosidir", - bu so‘zlarni kim aytgan?
Geraklit
"G‘oyalar dunyosi va soyalar dunyosi" ta’limotining asoschisini aniqlang:
Aflotun
Aristotel fanlarni nazariy, amaliy va ijodiy fanlarga bo‘lgan. Nazariy fanlar guruhiga u qaysi fanlarni kiritgan?
a) filosofiya, matematika, fizika
Quyidagi Qadimgi Rim faylasuflari o‘rtasida atomistik ta’limot tarafdorini aniqlang:
Lukretsiy Kar
Buddaviylik diniy-falsafiy ta’limoti qachon vujudga kelgan?
m.a. VI asr oxiri va V asr boshida
Markaziy Osiyoda tarqalgan tasavvufning tariqatlarini aniqlang:
kubroviya, yassaviya, naqshbandiya
«Al-Hidoya» asari kimga mansubdir?
a)Imom al-Buxoriyga
b) Imom at-Termiziyga
c) Imom al-Motrudiyga
d) Burhoniddin al-Marg‘inoniyga
23. Sharq Uyg‘onish davrida mashhur bo‘lgan «Bayt-ul-hikma» akademiyasi qayerda joylashgan edi?
b) Bag‘dodda
24. «Vujudi vojib» va «vujudi mumkin» falsafiy kategoriyalari qaysi allomaga taaluqli?
a) Farobiyga
25. Abu Ali ibn Sinoning falsafiy asarini aniqlang:
a) «Al-Xidoya»
b) «Kitob at-tavhid»
c) «Kitob al-Burhon»
d) «Donishnoma»
26. Buyuk faylasuf Sa’diddin Taftazoniy qaysi mintaqada va qaysi zamonda yashab, ijod qilgan?
b) Movarounnahrda 14 asrda
27. Alisher Navoiyning falsafiy-ma’naviy ideali (orzusi)ni aniqlang:
d) hamma teng va zulm-istibdoddan xoli davlat tuzumi
28. Jadidchilik harakati mohiyatini ifodalovchi markaziy g‘oyani aniqlang:
c) milliy taraqqiyot g‘oyasi
29. O‘rta asrlar G‘arb falsafasida reallik (universaliy)ga bo‘lgan munosabatda ikki qarama-qarshi oqimlarni aniqlang:
a) gnostika va agnostika
b) monizm va dualizm
c) apologetika va patristika
d) nominalizm va realizm
30. G‘arb Uyg‘onish davri falsafasida «xudo hamma narsalarda mavjud, hamma narsalar xudoda mavjud» va ayni vaqtda «haqiqatni bilish tajriba asosida amalga oshadi» kabi qarama-qarshi qarashlar qaysi faylasufga xos edi?
a) Nikolay Kuzanskiyga
31. Yangi davr ingliz falsafasida qaysi faylasuf «davlatning monarxiya shakli maqsadga muvofiqdir» degan?
b) Tomas Gobbs
32. Rene Dekartning dualistik ta’limotini aniqlang:
a) borliqning asosida modda va ruh yotdai va u xudoga bo‘ysunadi
33. «Zardusht tavallosi» nomli kitobning mualifini aniqlang:
b) Fridrix Nitsshe
34. Foydali faoliyatga undovchi, foydaga qanday qilib erishish yo‘llari va usullari haqidagi ta’limotni aniqlang:
c) pragmatizm
35. Olamning hozirgi zamon va kelajak shakllarini aniqlang:
a) moddiy olam va ma’naviy olam
b) tabiiy olam va sun’iy olam
c) konkret olam va abstrakt olam
d) aktual olam va potensial olam
36. Olamning quyidagi namoyon bo‘lish shakllari ichida mavjudligi ehtimol olam shaklini toping:
a) fizik olam
b) aktual olam
c) potensional olam
d) virtual olam
37. Borliq to‘g‘risidagi falsafiy fanni aniqlang:
b) ontologiya
38. "Ikkinchi tabiat" borlig‘ini qanday tavsif qilish mumkin?
c) odam mehnati bilan ishlab chiqarilgan narsalar borlig‘i
39. Borliqning eng asosiy atributini aniqlang:
a) harakat
40. Tabiat borlig‘ining darajalari qaysi tushunchalar qatorida ifodalangan?
a) tabiat, jamiyat, ong
41. Olamdagi narsa, voqea va jarayonlarga xos bo‘lgan aniq, yagona, takrorlanmaydigan belgilar hamda xususiyatlarni ifodalaydigan falsafiy kategoriyani aniqlang:
a) alohidalik kategoriyasi
42. Olamdagi narsa va hodisalar doimo o‘zgarib, rivojlanib boradi, bu jarayonlarda narsalar doimo paydo bo‘ladi, o‘zgarib turadi. Bu holat falsafaning qaysi kategoriyalarida o‘rganiladi?
d) mohiyat va hodisa
43. Voqelikdagi sababiy bog‘lanishlar bilan aloqador ikki falsafiy oqimni aniqlang:
c) sinergetika va struktualizm
44. «O‘zingni bilsang, olamni bilasan», - o‘z-o‘zini anglash mavzusiga tegishli bu hikmatni qaysi faylasuf aytgan?
a) Pifagor
b) Suqrot
c) Demokrit
d) Epikur
45. Falsafaning bilish masalalari bilan shug‘ullanuvchi sohasini aniqlang:
a) gnoseologiya
46. Bilish ob’ektini aniqlang:
a) insonning bilim hosil qilish uchun ilmiy faoliyatiga qaratilgan barcha narsa, hodisa, jarayon, munosabatlar
47. Bilish sub’ektini aniqlang:
c) bilish bilan shug‘ulanuvchi kishilar va butun insoniyat
48. Quyidagi haqiqat tasnifida bahs talab qilmaydigan haqiqatni ko‘rsating:
a) mutlaq haqiqat
b) nisbiy haqiqat
c) ilmiy haqiqat
d) sarob haqiqat
49. Falsafiy fanlar tizimidagi insonni o‘rganadigan fanni belgilang:
b) antropologiya
50. Quyidagi qaysi javobda jamiyat tushunchasining mohiyati to‘g‘ri tavsiflanga?
d) odamlar uyushmasining maxsus shakli bo‘lib, kishilar o‘rtasida amal qiladigan ko‘plab munosabatlar yig‘indisidir
51. Hozirgi ,nazariyalarda berilgan jamiyat evolyutsion taraqqiyoti bosqichlarni to‘g‘ri belgilang:
a) agrar jamiyat, industrial jamiyat, postindustrial jamiyat
52. G‘oya shakllarining quyidagi tasnifida bir-birini inkor qilmaydigan g‘oyalar qatorini ko‘rsating:
d) milliy va umuminsoniy g‘oyalar
53. Falsafaning qadriyatlarni o‘rganuvchi tarkibiy qismini aniqlang:
b) aksiologiya
54. Ijtimoiy ongning shakllari bilan bog‘liq qadriyatlar qaysi javobda ifodalangan?
a) milliy, sinfiy, irqiy va b. qadriyatlar
b) siyosiy, huquqiy, axloqiy, diniy va b. qadriyatlar
c) iqtisodiy, ijtimoiy, madaniy, ma’naviy va b. qadriyatlar
55. Inson omili bilan bog‘liq qadriyatlar qaysi javobda nomlangan?
a) inson hayoti, inson salomatligi, inson bilimi, inson axloqi va b.
b) adolat va adolatsizlik, haq va haqsizlik, taraqqiyot va tanazzul va b.
c) ozodlik, istiqlol, tinchlik, erkinlik va b.
d) tarbiya, axloq-odob qadriyatlari
56. Tadqiqot predmetini chuqur o‘rganish jarayonida fanning yangi soha va tarmoqlari vujudga keladi. Quyidagi javoblarda tabiatshunoslik sohalarini belgilang:
a) botanika, zoologiya, kimyo, matematika, fizika
57. Global muammolar tasnifida "inson va jamiyat" munosabatlariga tegishli muammolarni belgilang:
b) xalkaro terrorizm, diniy ekstrimizm, insoniyat kelajagi, kishilar salomatligi
58. Yevropa madaniyatiga "filosofiya" atamasi qaysi faylasuf asarlari orqali kirgan?
c) Aflotun asarlari orqali
59. Falsafiy dunyoqarash tarkibidagi eng muhim qismlarni aniqlang:
a) bilim, tasavvur, fikr
60. Falsafiy dunyoqarashning kommunikativ vazifasi qaysi javobda ko‘rsatilgan?
d) birlashtirish
61. Falsafiy fanlar tizimida keltirilgan "estetika" tushunchasi mohiyatini qanday tavsiflash mumkin?
a) jamiyat va inson hayotida go‘zallikning o‘rni, qonun-qoidalari haqidagi fan
62. Falsafaning tarbiyaviy funksiyasi qaysi javobda ifodalangan?
a) olam va odamni bilish
b) olam va odam xossalarini kashf etish
c) inson dunyoqarashini tarbiyalash va shakllantirish
d) borliqning foydali tomonlarini o‘rganish
63. "Oqar suvga bir soniyada ikki marta tushish mumkin emas, chunki suv har daqiqada yangilanib turadi". Bu falsafiy hikmat kimga mansub?
a) Geraklitga
64. Demokrit, Epikur va Lukretsiy Kar o‘z falsafiy ta’limotlarida qaysi yagona fikrni ilgari surganlar?
c) olam atomlardan iborat va ular-bo‘linmas va o‘zgarmas
65. Tasavvuf ta’limotida "vahdoniyat" tushunchasi nimani anglatadi?
a) Ollohning birligini
b) Olloh va olamning porlab turishini
c) fano bo‘lishni
d) orif shaxsning Olloh bilan ruhan birlashib ketishini
66. "Vujudi vojib" (Olloh) tufayli "vujudi mumkin" (barcha narsalar) yashash huquqiga ega. Bu fikr qaysi alloma falsafasiga xos?
b) Farobiyga
67. Estetik tarbiya nima?
A. guzallikni tatbik etish
V. ijodiy faol bo‘lgan inson shaxsni shakllantirish
68. San’atda go‘zallikning ifodasini ko‘rsating?
A. ijtimoiy xayot
V. inson mexnati
S. san’at tabiatini anglash
D. tabiatdagi go‘zallik
69. «Estetika» fanining o‘rganish doirasi nima?
A. borliqni estetik o‘zlashtirish doirasi va qonuniyatlari
V. moddiy va ma’naviy boyliklar doirasi va qonuniyatlari
S. voqelik olami
D. go‘zallik olami
70. Farobiyning estetikaga doir asarini ko‘rsating.
A. Musiqa haqida katta kitob
V. Fozil odamlar shahri
S. Musiqa haqida so‘z
D. Xattotlik haqida kitob
71. San’atda badiiy haqiqat qanday namoyon bo‘ladi?
A. san’at asarlarida
V. badiiy qiyofalar tizimi orqali
S. obrazlarda
D. amaliyotda
72. Badiiy adabiyot nima?
A. xalq madaniy merosi
V. badiiy madaniyat turi
S. milliy tafakkur turi
D. so‘z san’ati
73. Quyidagilardan qaysi biri estetiga kategoriyasi hisoblanmaydi.
A. go‘zallik
V. ulug‘vorlik
S. Axloq
D. kulgililik
74. Materializm bu...
borliqdagi barcha narsalarning birlamchi asosi moddiy ibtidodir, deb e’tirof qiladigan falsafiy ta’limot
75. Idealizm bu...
barcha narsalarning birlamchi asosini tashkil qiladigan moxiyat ruxdir, deb e’tirof qiladigan ta’limot
76. Ratsionalizm bu...
bilimimizning shakl va mazmunini, faoliyatimiz tartibi va yunalishini akl belgilaydi deb hisoblaydigan ta’limot
barcha narsa va xodisalar, axborot va bilimlar manbai ongdir deb hisoblaydigan ta’limot
butun moddiy va ma’naviy faoliyatimizni, uning yunalishi va istikbolini akl boshkaradi deb hisoblaydigan ta’limot
barcha javoblar to‘g‘ridir
77. Panteizm bu...
xudo shaxssiz ibtido bo‘lib, tabiat bilan aynanligini e’tirof etadi
olam yagona sifatdan tashkil topgan deb tushuntiruvchi ta’limotdir
borlik haqidagi ta’limotdir
tabiat haqidagi ta’limotdir
78. Xarakat va o‘zgarishlarni inkor kiladigan aporiyalarni muallifi kim?
Zenon
Aristotel
Sukrot
Platon
79. O‘zgarish, xarakat va rivojlanish manbai ziddiyat ekanligini kim aytgan?
Gegel
Leybnis
Ko‘zanskiy
Kant
80. Bilish nima?
vokelikni inson ongida in’ikos etishga karatilgan faoliyatidir
vokelikda moda, energiya va axborotni miyada ifodalanishi
vokelikdan olingan tasavvurlarni ongda bir tizimga keltirilishi
barcha javoblar tugri
81. Mavjudlik tushunchasi
borlikdagi barcha narsa va xodisalarni vokeligi, bor bo‘lishi
82.Ruxiy borliq...
ong, e’tikod, akl – zakovat va xis – tuygulardan tashkil topgan ma’naviy mavjudlikdir
odamni ichki dunyosini ifodalaydi va faqat tafakkur bilan bog‘liq bo‘lgan mavjudlik shakli
ma’anviy olamni belgilaydigan xosila
ichki dunyoni tashkariga chikaradigan ongdir
83. Inson borlig‘i
insonning bio – tabiiy, ijtimoiy, shaxsiyatli va ma’anviy jihatlari birligi
barcha yer yuzida yashovchi kishilarni hayoti
individning iqtisodiy va ma’naviy, siyosiy va huquqiy xossalarini majmuasi
xis kiluvchi va fikrlovchi odam hayoti
84. «Dialektike texne» (baxslashuv san’ati) tushunchasini kim ishlab chikkan?
Sukrot
Zenon
Parmenid
Platon
85. «Transsendental dialektika» tushunchasini kim ishlab chikkan?
Kant
Volf
Leybnis
Gegel
86. Idealistik dialektika ta’limoti va usulini kim ishlab chikkan?
Gegel
Volf
Kant
Leybnis
87. Materialistik dialektikani kim ishlab chikkan?
Marks
Kant
Shelling
Gegel
88. Til va ma’no, tushunish dialektikasini kimlar ishlab chikishgan?
germenevtiklar
yangikantchilar
dialektik iloxiyotchilar
ekzistensialistlar
89. Xayot, o‘lim va mavjudlik dialektikasini kimlar ishlab chikkan?
ekzistensialistlar
Germenevtiklar
Yangikantchilar
dialektik iloxiyotchilar
90. Materiya tushunchasi ...
ob’ektiv borlikni ifodalaydigan falsafiy katigoriya
olamdagi narsalarning moxiyatini belgilovchi xodisa
moddiy olamdagi barcha xodisalarni ifodalaydigan tushuncha
barcha javoblar tug‘ri
91. Xarakatning asosiy shakllari ...
mexanik, fizik, kimyoviy, biologik, ijtimoiy xarakatlar
92. Fazoni me’yoriy ulchovlari ...
fazo uch ulchovli xislatga ega
fazo turt ulchovli substansiyadir
fazo kup ulchovli moddiy asosdir
fazo aprior, ulchovsiz tushuncha
93. Vaqtning me’yoriy ulchovlari
vaqt bir ulchovli xislatga ega
vaqt kup ulchovli xislatga ega
vaqt uch ulchovli davomiylikdir
vaqt me’yoriy ulchovga ega emas
94. Dastlab vujudga kelgan
axlokiy ong
95. Ekologiya bu...
organizmlar uyushmasi va tashki muxit urtasidagi munosabat haqidagi fan
tabiat haqidagi fan
flora va fauna haqidagi fan
Tabiiy muxit omillari haqidagi fan
96. Dialektika qanday qonuniyatlarni o‘rganadi?
umumiy aloqadorlik va rivojlanish qonuniyatlarini
97. Taraqqiyot tushunchasi
tizimdagi xossa va sifatni takomillashishi, yuksalishi
har qanday usish va kupayish jarayoni
narsa va xodsalarda sodir buladigan tarixiy o‘zgarish
barcha javoblar tug‘ri
98. Anaksimandr ta’limotida borliqning asosi nima?
xavo
99. Qadimgi zamon falsafasida «Xamma narsa xarakatlanadi va o‘zgaradi» degan fikrni ilgari surgan mutafakkir?
Geraklit.
100. Qadimgi Xitoy falsafiy oqimi?
Daosizm okimi.
101. «Veda» kayerda paydo bulgan?
Xindiston
102. Kadimgi yunon falsafasida olamning asosiga to‘rt elementni ko‘yib tushuntirgan faylasuf.
Fales
103. «Kurash», «Urush» barcha narsaning «otasi», «podshosi» degan faylasuf
Geraklit
104. Kadimgi falsafada metafizikaning asoschisi.
Geraklit
Zenon
Parmened
Fales
105. Dunyoqarashning ilk shakli
Mifologiya
106. «Karma» qonuni haqidagi ta’limot qaysi mamlakat falsafasida uchraydi.
Qadimgi Xitoy
Qadimgi Xindiston
Qadimgi Yunoniston
Qadimgi Misr
107. Qadimgi Yunonistonda qaysi mutafakkir olamning asosiga olovni qo‘ygan?
Geraklit
108. Zenon o‘z dalillarida qaysi tezisni ximoya kilgan?
Xarakat yuq
109. «Avesto»dagi asosiy falsafiy g‘oya
Yaxshilik va yomonlik o‘rtasidagi kurash g‘oyasi
110. Buyuk baxschi faylasuf
Fales
Geraklit
Demokrit
Sokrat
111. Mayevtika nima?
Iloxiy fan
Doyalik
Falsafiy yunalish
Matematikaning kismi
112. Og‘zaki suxbat, savol-javob va baxslashishni yozma asardan ustun deb bilgan faylasufni aniklang
Sokrat
113. Yunon falsafasida atom tug‘risidagi ta’limotning asoschisi kim?
Levkipp
114. «O‘zligingni bil» tezisi qaysi faylasufga tegishli?
Sokratga
115. «Metafizika» asarining muallifi kim?
Aristotel
Platon
Sokrat
Demokrit
116. Falsafaga gumanistik yunalish bergan mutafakkir
Fales
Geraklit
Parmenet
Sokrat
117. «Bilmasligimni bildim» xikmati qaysi faylasufga ta’lluqli?
Sokratga
118. Qadimgi Xindistonda kasta tizimini nazariy asoslagan diniy g‘oyaviy okim
Braxmanizm
Buddizm
Iudaizm
Daosizm
119. Qadimgi Xitoy falsafasida «Dao» nimani anglatadi?
Dao – qonun yul
120. Daosizm maktabining asoschisi kim?
Konfutsiy
Lao – szi
121. Qadimgi zamonda «Geotsentrik» farazni aytgan olimning nomini aniklang
Ptolemey
Porfiriy
Aristarx Samosskiy
Aleksandr Afrodiskiy
122. Kadimgi Xindistonning ilk madaniy yodgorliklari
Vedalar
123. Irratsional bilishning asosi
intuitsiya
akl
idrok
sezgi
124. Naosfera bu...
planetaning oqilona inson faoliyati bilan qamrab olgan soxasi
125. Ziddiyat tushunchasi bu...
qarama-qarshi tomonlar o‘rtasidagi o‘zaro munosabat
126. Sakrash bu...
mikdor o‘zgarishlari natijasida predmet yoki xodisaning tub, sifat o‘zgarishi, eski sifatiningyangi sifatga aylanishi
127. Ziddiyatlar ta’limoti
konfliktologiya
128. Ekologik ongning aks ettirish ob’ekti
tabiat va jamiyat o‘rtasidagi o‘zaro bog‘lanish
129. Xaqiqatning namoyon bo‘lishi:
konkret, abstrakt, muammoli, nisbiy
130. Dunyokarash asosida nima yotadi?
bilim
131. Diniy dunyokarash nimaga asoslanadi?
iloxiy qudratga, e’tikod ishonchga
132. Falsafada iloxiyot, diniy e’tikod tushunchalari bilan bog‘lik fan
teologiya
133. Postindustrial jamiyat bu...
axborot jamiyati
134. «Moziyga kaytib ish kurmok xayrlidir» – kimning so‘zlari
A.Qodiriy
A.Jomiy
A.Navoiy
A.Avloniy
135. Yerning xayot tarkalgan kismi:
biosfera
136. Inson aql idrokining olamga ta’sir kursatish chegarasi
naosfera
nonosfera
137. Tabiat borlig‘ining tarkibiy qismi
organik, anorganik va ijtimoiy dunyo
138. Atom tushunchasining ma’nosi
bo‘linmas
139. Narsa va xodisalar o‘rtasidagi o‘xshash tomonlarni ifodalovchi tushuncha:
ayniyat
140. Yunonchada ta’limot degani bu...
logos
141. Jismning barcha tashki xossalarini, yaxlit va umumiyligini, nisbiy barkarorligini ifodalovchi kategoriya.
sifat
142. Sinergetikada tartibsizlik bu...
xaos
143. Inkorni inkor konuniyatining moxiyati:
eskining inkori, yangilikning shakllanishi va shu jarayonning doimiy takrorlanishi
144. Falsafani fan sifatida aniq sistema tarzida ifoda etgan buyuk yunon faylasufi
Aristotel
145. Umumiy qonuniyatlar tarkibida, elementlarning individual rivojlanish jarayonini belgilovchi kategoriya
aloxidalik
146. Narsa va xodisalarning bog‘lanishlari aloqadorligi va munosabatininng tartibli, tadrijiy rivojlanishini, o‘zida elementlar va ularning strukturasini ifodalagan
sistema
147. Sistemaning mavjudlik xolatini belgilovchi kategoriya:
struktura
148. Sistemaning tarkibiy kismi:
elementlar
149. Sistemani tashkil qilgan strukturaning o‘zaro bog‘lanish, aloqadorlik, munosabat jihatlarini ta’minlaydigan nisbtan mustaqil narsa
element
150. Ibtidoiy ongda voqe’likning fantastik in’ikosi:
mifologiya
151. Biror narsa va xodisaning rivojlanish jarayonining oqibatini keltirib chiqaruvchi
sabab
152. Narsa va hodisalarning vujudga kelishi, shakllanishi va rivojlanishini ta’minlaydigan shart-sharoitlar, munosabatlar majmuini ifodalovchi kategoriya:
zaruriyat
153. Zaruriyatning namoyon bulish shakli:
tasodif
154. Taraqqiyotning mavjud hodisalarda bo‘lgan ob’ektiv tendensiyasini, ob’ektning (narsa va xodisaning) paydo bulishi uchun shart-sharoit borligi yoki yo‘qligini ifolalovchi kategoriya:
imkoniyat va voqe’lik
155. Lug‘aviy ma’nosi-ko‘rsatma, guvoxlik bo‘lib falsafada asosiy tushunchalarni o‘zida aks ettirgan tushuncha:
kategoriya
156. Ilmiy bilish metodlarini o‘rganadigan maxsus soxa
Metodologiya
157. Bilishning yuqori boskichi:
akliy bilish
158. Inson bilimining vok’elikka to‘g‘ri kelishi:
xaqiqat
ob’ekt
sub’ekt
abstrakt
159. Shaxs o‘zida qanday sifatlarni mujassamlashtirgan insonni ifodalaydi?
ijtimoiy
160. Inson mohiyatini, uning tabiat va jamiyatdagi o‘rnini, o‘ziga xos xususiyatlarini o‘rganuvchi fan:
antropologiya
161. Quyidagi keltirilgan shartlarning qaysi biri to‘g‘ri xulosa chiqarish uchun zaruriy talab hisoblanadi?
A. keltirilgan asoslar umumiy tasdiklovchi xukmlar bo‘lishi kerak
V. asoslar yetarli mikdorda keltirilishi zarur
S. asos-xukmlar shaklan to‘g‘ri bo‘lmog‘i va o‘zaro bog‘lanishda bir-birini istisno yetmasligi shart
D. asos-xukmlar chin bo‘lishi va ular tafakkur qonunlari talablariga ko‘ra bog‘lanishi kerak
162. Quyidagi murakkab hukmlarning qaysi biri shartli hukm hisoblanadi?
A.Shartnoma yozma, og‘zaki tarzda bo‘lishi mumkin
V. Agar kimki yaramas odamlarga xayrihoh bo‘lib qarasa, unda jamiyatga ziyon yetkazadi
S. O‘zbek madaniyat va san’atning ildizlari tarixiy zamonlarga
borib taqaladi
D. Bu jinoyatda yoki bir kishi yoki undan ortiq kishi ishtirok etgan
163. Tafakkurning shakllarini ko‘rsating.
A.tushuncha, tafakkur, aql
V.g‘oya, nazariya, ta’limot
S.aql, hukm, xulosa
D.tushuncha, hukm, xulosa
164. Tafakkurning qonunlarini ko‘rsating.
A.ayniyat qonuni, ziddiyat qonuni, uchinchisini istisni qonuni
V.uchinchisini istisno, dialektika qonuni, yetarli asos qonuni
S.ayniyat qonuni,ziddiyat qonuni,inkorni-inkor qonuni
D.uchinchisini istisno, inkorni-inkor qonuni, yetarli asos qonuni
165. Ziddiyatsizlik qonuni talabiga ko‘ra quyidagi hukmlarning qaysi biri bir paytda xato bo‘lishi mumkin?
A. Hamma guvohlar to‘g‘ri ko‘rsatma berishi kerak. Hech bir guvoh to‘g‘ri ko‘rsatma bermaydi.
V. Hamma tabiat qonunlari obektivdir. Ba’zi tabiat qonunlari obektiv yemas.
S. Hamma suveren davlatlar o‘z bayrog‘i va gerbiga yega. Ba’zi suveren davlatlar o‘z bayrog‘i va gerbiga yega yemas.
D. Hamma sudyalar oliy ma’lumotlidir. Ba’zi sudyalar oliy ma’lumotli yemas.
166. Uchinchisini istisno qonunining talabini ko‘rsating.
A. ikki zid fikrdan biri chin, ikkinchisi xato, uchinchisiga o‘rin bo‘lmaydi
V. ikki qarama-qarshi hukm bir vaqtda xato bo‘ladi
S. ikki qarama-qarshi hukm bir vaqtda chin bo‘ladi
D. agar fikrning yetarli asosi bo‘lsa, u albatta chin bo‘ladi
167. Dunyoqarashning tarixiy turlarini ko‘rsating.
A. mifalogik
168. Falsafaning asosiy funksiyalari qaysilar?
D. metodologik, gnoseologik, praksiologik, evristik, aksiologik, didaktik
169. Sharq falsafasida "insoni komil" nazariyasiga kim asos solgan?
A. Forobiy
V. Ibn Sino
S. Ibn Al – Arabiy
D. G‘azzoliy
170. Ekzistensializmning dastlab qayerda vujudga kelgan?
V. Fransiyada
171. «Ikkinchi Arastu», «Ikkinchi muallim» deb e’tirof etilgan mutafakkir kim?
A. Forobiy
172. Ontologiya qanday ta’limot?
A. borliq to‘g‘risidagi ta’limot
173. Gnoseologiya qanday ta’limot?
A. bilishning shakl, usullari to‘g‘risidagi ta’limot
174. Hindistondagi dastlabki diniy-falsafiy qarashlar qaysi yozma manbaada keltirilgan?
A. Vedalarda
175. Moddiy dunyo bo‘shliq va atomlardan tashkil topgan degan qarash muallifi kim?
A. Demokrit
176. Borliqning shakllarini ko‘rsating.
A. moddiy, ijtimoiy, ma’naviy
V. moddiy va ijtimoiy borliq
S. moddiy va inson borlig‘i
D. materiya va moda
177. Borliqning asosiy atributlari (ajralmas xususiyatlari) qaysilar?
A. harakat, fazo va vaqt
178. Harakatning eng oddiy shakli qanday harakat?
A. mexanik
V. Fizik
S. Ximik
D. biologik
179. Harakatning eng yuqori shakli qanday harakat?
A. ijtimoiy harakat
180. Ijtimoiy harakat qayerda sodir bo‘ladi?
D. butun borliqd a ro‘y beradi
181. Harakat bu...
A. butun borliqdagi barcha o‘zgarishlar
182. ... materiyaning tuzilish tartibi, ko‘lamini, olamdagi narsalarning o‘zaro joylashish vaziyatini ifodalaydi. (nuqtalar o‘rniga to‘g‘ri keladigan tushunchani qo‘ying)
V. fazo
183. ... hodisalarning ketma-ketligi, jarayonlarning davomiyligini ifodalaydi. (nuqtalar o‘rniga to‘g‘ri keladigan tushunchani qo‘ying)
A. vaqt
184. Borliqning sifatiy rivojlanish darajalarini ko‘rsating.
A. anorganik, organik, ijtimoiy dunyo
V. jonli va jonsiz tabiat
S. materiya va moda
D. organik va anorganik dunyo
185. Dastlabki vaqtlarda borliq, tabiat, jamiyat, inson va bir butun dunyodagi barcha narsa hamda hodisalarning asosini tashkil etadigan moddiy yoki ruhiy birlamchi asosni oxtarish falsafada qanday tushuncha bilan ifodalanadi?
A. materiya
V. substansiya
S. ratsionallik
D. plyuralizm
186. ….umumiy tushuncha sifatida bir butun dunyo va undagi narsa va hodisalardan tortib, inson hayoti, ongi, kishilar faoliyatining barcha ob’ektiv va sub’ektiv sharoitlari, hatto jamiyatda sodir bo‘ladigan butun jarayonlardan iborat hamma realliklarni o‘z ichiga oladi. (nuqtalar o‘rniga to‘g‘ri keladigan tushunchani qo‘ying)
A. materiya
V. Fazo
S. tabiat
D. borliq
187. Dialektikani baxslashuv san’ati sifatida kim ishlab chiqgan?
A. Suqrot
V. Geraklit
S. Parmenid
D. Pifagor
188. Sofistika bu...
V. ongli ravishda mantik qonun-qoidalarini bo‘zib fikrlaydi
189. Dogmatizm bu...
S. hamma narsani o‘zgarishsiz qotib qolgan holda o‘rganuvchi ta’limot
190. Dialektika ta’limotida qonun tushunchasi
D. narsa va xodisalar o‘rtasidagi ichki, zaruriy, takrorlanadigan aloqa va bog‘lanishdir
191. Narsa-hodisalarning farq qiluvchi tomonlarini ifodalovchi tushuncha-bu …
A. tafovut
192. Ziddiyat nima?
A. qarama-qarshiliklar o‘rtasidagi munosabatni ifodalaydigan tushuncha
193. Narsalarning ichki va tashqi muayyanligi bo‘lib, uning xossa, xususiyatlari birligini ifodalaydi
A. sifat
194. Miqdor va sifat o‘rtasidagi birligini ifodalaydigan tushuncha
A. Me’yor
195. Tabiat va jamiyatda sodir bo‘ladigan mikdor o‘zgarishlari natijasida predmet yoki xodisaning tub, sifat o‘zgarishi bu...
A. Sakrash
196. Eskini yangi bilan almashinuvi…
A. inkor deb aytiladi
197. Inkorni-inkor qonuni bo‘yicha taraqqiyot …
A. spiralsimon shaklga ega bo‘ladi
V. to‘g‘ri chiziqli bo‘ladi
S. chiziqlar tutashgan aylana shaklda bo‘ladi
D. vorissiz bo‘ladi
198. Narsa, hodisalar, jarayonlarga xos doimiy, takrorlanadigan belgilar, xususiyatlar yig‘indisini aks ettiruvchi falsafiy tushunchani ko‘rsating?
A. Umumiylik
199. Ma’lum sharoit mavjud bo‘lgan taqdirda albatta yuz beradigan voqea yoki hodisa qaysi?
A. zaruriyat
200. Olamdagi narsa va hodisalar doimo o‘zgarishda, o‘zaro aloqadorlik va bog‘liqlikda, rivojlanish va taraqqiyotda deb hisoblovchi ta’limotni ko‘rsating?
A. dialektika
201. In’ikosning oliy shakli, inson miyasining xossasi, ijtimoiy (jamiyat) taraqqiyotining mahsuli degan ta’rif qaysi ma’naviy hodisaga taalluqli?
A. Ongga
202. Ijtimoiy ong shakllaridan qaysi biri voqelikni badiiy obrazlar orqali aks ettiradi?
S. estetik ong
203., voqelikdagi moddiy va ma’naviy sistemalar mohiyatini, tabiat va insoniyat qonuniyatlarini ishonarli bilish mumkinligini inkor etuvchi ta’limot nima deyiladi?
S. gnoseologiya
204. Inson bilish jarayonining umumiy natijasi bu…
V. bilim
205. Inson bilishining bosqichlarini ko‘rsating.
V. hissiy va aqliy (mantiqiy) bilish
206. Hissiy bilish shakllarini aniqlang.
A. sezgi, idrok, tasavvur
207. Aqliy (mantiqiy) bilish shakllari qaysilar?
A. tushuncha, hukm, xulosa
208. Nazariy bilishning usullari qaysilar?
A. kuzatish, analiz, sintez, eksperiment
V. abstraktlashtirish, konkretlashtirish, eksperiment
S. induksiya, deduksiya, modellashtirish
D. kuzatish, abstraktlashtirish, analiz, sintez
209. Bilishning sub’ektini ko‘rsating.
A. barcha tirik mavjudotlar
210. Bilishning ob’ektini ko‘rsating.
S. tadqiqot doirasiga tortilgan har qanday narsa-hodisa
211. Ilmi y bilish qanday bilish?
A. fan yordamida bilish
212. Ob’ektni qismlarga bo‘lib, tahlil qilib, shu qismlarni fikran bir butunga birlashtirishni qaysi metod o‘rganadi?
A. kuzatish va eksperiment
V. analiz va sintez
S. modellashtirish
D. analogiya
213. Insonni faoliyatga undovchi sabablardan birini toping?
A. Ehtiyojlar
V. Maqsadlar
S. Orzular
D. Xayollar
214. Globallashuvning vujudga kelishiga asos bo‘lgan yirik sabablarni toping?
A. hayotning barcha sohasidagi integratsiyalashuv
V. fan va texnika kashfiyotlari
S. falsafada yangi ta’limotlarning vujudga kelishi
D. odam sonining keskin o‘sishi
215. O‘zbekistonda fuqarolik jamiyat qurish konsepsiyasi qanday nomlanadi?
A. «Nodavlat, notijorat tashkilotlari»
V. «Iqtisodiy munosabatlar takomillashgan jamiyat»
S. «Kuch – bilim va tafakkurda»
D. «Kuchli davlatdan kuchli jamiyat sari»
216. Moddiy va ma’naviy boyliklar yig‘indisi, jamiyat, insonning sifat ko‘rsatkichi – bu...
A. madaniyat
V. qadriyat
S. ma’naviyat
D. ong
217. «Sivilizatsiya» qanday ma’noni bildiradi.
V. «fuqarolikka oid»
218. Qadriyatlar amal qilish doirasiga ko‘ra qanday turlarga bo‘linadi?
A. milliy, mintaqaviy va umuminsoniy turlarga bo‘linadi
219. Siyosiy hodisalar va munosabatlar (siyosiy ong, siyosiy faoliyat) o‘zaro bog‘liqlikda o‘rganiladigan falsafaning tarkibiy qismi qanday ataladi?
A. madaniyat falsafasi
V. qadriyatlar falsafasi
S. borliq falsafasi
D. siyosat falsafasi
220. Ko‘zga ko‘rinmas lekin ulkan va mutloq aybsiz ahloqiy mezoniy tushuncha nima deb ataladi?
A. vijdon
V. burch
S. ezgulik
D. yovuzlik
221. Mohiyatan davlat jamiyat shaxslarga nisbatan muayyan individdagi munosabat, ular oldidagi majburiyat qanday ataladi?
V. burch
222. Ahloq tuzilmasini ko‘rsating.
A. ahloqiy anglash
V. ahloqiy xis etish
S. ahloqiy munosabat
D. barcha javoblar tug‘ri
223. Etika atamasini birinchi bo‘lib kim muomalaga kiritgan?
A. Fales
V. Demokrit
S. Sokrot
D. Aristotel
224. «Axloq » so‘zi arabchadan olingan bo‘lib u ...
A. «Madaniyat» so‘zining xususiy shaklidir
V. «Xulq» so‘zining ko‘plik shaklidir
S. «Yashxi» so‘zining ko‘plik shaklidir
D. «Odob» so‘zining juz’iy shaklidir
225. Jamiyat, zamon, insoniyat tarixi uchun namuna bo‘la oladigan ijobiy xatti –
xarakatlar yig‘indisi – bu...
A. ahloq
V. huquq
S. san’at
D. din
226. Insonparvarlik tuyg‘usini qanday tushunasiz?
S. insonlarni sevish, yordamga muxtoj kishiga mehr-shavqat qilib yordam bera olishi, rostgo‘y, adolatparvar, axloqan barkamol insonparvar degan nomga sazovor bo‘la olishi
227. Axloq deganda nimani tushuniladi?
S. axloq ijtimoiy ong shakllaridan biri, insonning yurish-turish qoidalari va xulq-atvori me’yorlari
228. Axloqning ijtimoiy hayotdagi roli nimadan iborat?
S. insonni ma’naviy kamolotga yetkazadi, jamiyatni ma’lum muvozanatda saqlab turishga imkon beradi
229. Axloqning ma’naviy manbalari nimadan iborat?
S. axloq ilm-ma’rifat orqali shakllanadi, kishining hayotiy mazmuni va hayotiy maqsadini qanday tushunishiga bog‘liq
230. Oddiy axloq me’yorlarini aniqlang.
S. halollik, haqiqatgo‘ylik, sahiylik, mehmondo‘stlik, xushmuomalalik, kamtarlik
231. Axloq qanday kuchga tayanadi?
D. tarbiyalash, o‘qitish va o‘rgatishga
232. Axloqiy me’yorlarni buzgan shaxslarga qarshi qanday chora va tadbirlar ko‘riladi?
S. jamoatchilik hukmi asosiy vosita bo‘lmog‘i lozim
233. Axloqiy tarbiya qayerdan boshlanadi?
A. eng avvalo oiladan, so‘ngra bog‘cha va maktabda davom qilmog‘i lozim.
5. Estetik faoliyat asosini nima tashkil etadi?
A. san’at
236. Estetikaning asosiy tushunchasini ko‘rsating?
A. go‘zallik
240. Estetik tarbiya nima?
A. guzallikni tatbik etish
1. Quyidagi juft tushunchalarning qaysi birining o'rtasida teskari nisbat qonuni amal qilmaydi?
A. til-o'zbek tili
2 «Oliy milisiya maktabi», «oliy maktab», «ilmiy tadqiqot instituti» tushunchalari o'rtasidagi munosabatni aniqlang.
A. bo'ysunish
3.Quyidagi tushunchalarning qaysi birining aynan hajmi bir-biriga teng?
A) talaba, o'quvchi
4. Ziddiyatsizlik qonuni talabiga ko'ra quyidagi hukmlarning qaysi biri bir paytda xato bo'lishi mumkin?
A)Hamma guvohlar to'g'ri ko'rsatma berishi kerak. Hech bir guvoh to'g'ri ko'rsatma bermaydi.
5. «Sosiologiya - fan. Demak, uning o'z qonuni va kategoriyalari bor» sillogizmida tushirib qoldirilgan asosini toping.
B) Har qanday fan o'z qonun, kategoriyalariga ega.
6.Quyidagi xulosalarning qaysi birini to'liq induksiya bo'yicha chiqarilgan deyish mumkin.
A) guruhimizning hamma talabalari paxta yig'im-terimida ishtirok etishmadilar.
7.Quyidagi xulosalarning qaysi biri to'liqsiz induksiya orqali chiqarilgan?
V) Har qanday mexanik harakat ishqalanish vositasida issiqlikka aylanadi.
8. Tafakkurning shakllari dyeb nimaga aytiladi?
D) fikr mazmuni kismlarining o’zaro bog’lanish usullari.
9.Mantiq fani nimani o’rgatadi?
S) to’g’ri fikr yuritishning (tafakkurning) asosiy qonun va shakllarini
10. Mantiq fani byevosita qaysi fan bilan bog’liq?
D) grammatika
11.SHakliy mantiq (formalashgan mantiq) fani pryedmyeti
S) tafakkurning shakllari va qonunlari
12. Dialyektik mantiq fani nimani o’rgatadi?
A)tafakkurning mazmuni, rivojlanish qonunlarini
13. Fikrning chinligi bu:
S) uning voqyelikka mos kelishi
14. Forobiyning qaysi asarida mantiq faniga ta’rif byeriladi?
A) «Mantiq ilmiga kirish»
15. Tafakkur qonunlari deb nimaga aytiladi?
D) fikr elyemyentlarining ichki, zaruriy, muhim bog’lanishlari
16. Matyematik mantiq fanining asoschisi:
S) Lyeybnis.
17.Ayniyat qonunning talabi:
D) Har qanday fikr muhokama jarayonida aynan tyeng bo’lishi kerak
18.Ziddiyatsizlik qonunining talabi bu:
A) bir-biriga zid ikki muhokama bir vaqtda xato bo’lishi mumkin
19. “Bir buyum haqida aytilgan ikki qarama-qarshi hukm ayni bir vaqt, nisbatda chin bo’lishi mumkin emas”- tafakkur qonunlarining qaysi birining talabi?
B) ziddiyatsizlik
20. Tushunchani bo’lish nima?
A) byerilgan tushunchaning hajmini ochib byeruvchi mantiqiy usul.
21. Tushuncha nima?
D) tushuncha- pryedmyet- hodisalarni umumiy, muhim byelgilari asosida aks ettiruvchi tafakkur shakli
22. Teskari nisbat qonuniga ko’ra quyidagi tushunchalarning qaysi birining mazmuni keng?
S) qotillik
23. Tushunchani ta’riflash nima?
S) tushunchaning mazmunini ochib byeruvchi mantiqiy usul
24, Tushunchaning mazmuni bu:
A) tushunchada ifodalanuvchi pryedmyetlarning muhim byelgilarining yig’indisi
25. Quyidagi tushunchalarning qaysi birining hajmi kichik, lyekin mazmuni keng?
B) O’zbyekiston davlati qonunlarini himoya qiluvchi
26.Tushunchaning hajmi bu:
A) tushunchada aks etgan pryedmyet turlarining yig’idisi
27. «Huquqshunos» tushunchasining hajmini aniqlang?
S) huquq masalasi bilan shug’ullanuvchi barcha mutaxassislar
28. Tushunchaning muhim byelgisi bu:
S) pryedmyet va hodisalariga sifat muayyanligi bag’ishlaydigan xususiyatlari
.
29.Quyidagi gaplarning qaysi biri xukmni ifodalaydi?
S) Birorta qalbaki xujjat dalil hisoblanmaydi.
30.Juz’iy - tasdiqlovchi hukmni aniqlang.
D) Ayrim advokatlar vazirlik mahkamasining a’zolari.
31.Quyidagi hukmlarning qaysi biri kon’yuktiv (biriktiruvchi) hukm?
B) Qonunni buzish jazosi ma’muriy va huquqiy hamda jamoachilik yo’li bo’yicha amalga oshiriladi
32. Quyidagi qarama-qarshi hukmlarning qaysi biri bir vaqtda hato bo’lishi mumkin?
B) Guruhimizning hamma talabalari a’lochilardir. Guruhimizning hyech bir talabalari a’lochi emas
33.Quyidagi gaplarning qaysi biri hukmni ifodalaydi?
D) Afrosiyob-Samarqandning eng qadimgi nomi.
34. Hukm nima?
D) pryedmyet, hodisalarning munosabatini, byelgilarini tasdiq yoki inkor tarzida ifodalovchi tafakkur shakli.
35. Qaysi paytda hukm chin bo’ladi?
B) fikr ob’yektiv voqyelikka mos kelsa
36. «Jinoyatlar yoki qasddan yoxud byexosdan sodir etiladi» hukmining turini aniqlang.
D) ayiruvchi murakkab.
37.Quyidagi savollarning qaysi biri hukmni ifodalaydi?
S) Kim, qachon birinchi bo’lib Amyerika qit’asini kashf etgan?
38. Ikki hukm bir vaqtda xato bo’lishi mumkinligi hukmlar o’rtasidagi munosabatning qaysi biriga xos?
A) qarama-qarshilik
39. Hukmning sub’yekti bu:
D) fikr pryedmyeti, fikrning egasi.
40. «Agar yaxshilik qilish kishining qo’lidan kelmasa, yomonlik qilmasliknig o’zi savobdir» (hadis) hukm bu:
S) implikativ
41. Sillogizm nima ?
S) ikki qat’iy xukmning o’zaro o’rta termin vositasida bog’lanishi orqali chiqarilgan xulosa
42. Sillogizmning katta tyermini bu:
A) katta asosning pryedikati
43. Sillogizmning kichik tyermini bu...
A) kichik asosning sub’yekti
44. Sillogizmning o’rta tyermini bu:
D) katta va kichik asoslardan ishtirok etib, ularni o’zaro bog’lovchi tushuncha.
45. Xulosa chiqarish bu:
A)bir yoki undan ortiq xukmlardan yangi bir xukmni chiqaradigan tafakkur shaklidir
46.Quyidagi sillogizmning o’rta tyerminini aniqlang. «Hamma matyerialistlar atyeist hisoblanadi. Bu kishi -matyerialist. Dyemak, bu kishi atyeistdir».
A) matyerialist
47. Ehtimolli xulosa chiqarishning xususiyati bu:
D) xulosasi asoslardan mantiqan qat’iy kelib chiqmasdan, qisman tasdiqlanadi.
48. Ehtimolli xulosa chiqarishning turlari bu:
A) induktiv va analogiya
49. Quyidagi xulosalarning qaysi biri to’liq induksiya bo’yicha chiqarilgan?
A] O’zbekiston, Turkmaniston, Qozog’iston, Tojikiston huquqiy, demokratiya yo’lini tanladilar. Demak, Markaziy Osiyo respublikalari huquqiy demokratiya yo’lini tanladilar
50. Analogiya nima?
B] ikki predmet, hodisada belgining borligini aniqlab, ularning boshqa o’xshash belgilarga ega ekanligi haqida chiqariladigan xulosa
51. Yakkalikdan yakkalikka qarab borish xulosa chiqarishning qaysi turiga xos?
S] anologiya
52. Qo’yidagi xalq maqolalaridan qaysi biri analogiyaga asoslangan?
S] Eru - xotin qo’sh ho’kiz
53. Tezis bu:
A] chinligi aniqlanishi talab etiladigan hukm
54. Isbot bu:
D] u yoki bu muhokamaning chinligini boshqa chin muhokamalar vositasida asoslab beruvchi mantiqiy usul.
55.Quyidagi isbotning tezisini toping. «Hamma sosiologlar matematikani bilishi zarur. Karim – sosiolog. Demak, u matematikani yaxshi bilishi kerak».
A] Sosiologlar matematikani yaxshi bilishlari kerak
56. Dalil bu:
A] tezisning chin yoki xatoligini ko’rsatuvchi muhokama
57. Isbotda argument vazifasini bajaradi:
B] aksiomalar
58. Isbot etishning bosh [markaziy] elementi:
A] tezis
59. Isbotda dalil [argument] vazifasini bajaradi:
B] nazariyalar
.
120. Chinligi ko’rsatilishi talab etiladigan hukm bu:
D] tezis.
121. Hukm xatoligi ko’rsatiladigan mantiqiy usul bu:
A] inkor [raddiya]
122. Hal qilib bo’lmaydigan zid fikr bo’lib, uning chinligini ham, xatoligini ham isbot etish mumkinki, bu:
A] paradoks
123. Gipoteza nima?
D] biror predmet yoki hodisa haqidagi ilmiy faraz, ehtimolli qarashlar majmui.
124. Sofizm bu:
A] muhokama yuritishdagi mantiqiy hiyla
125. Gepoteza [faraziya]
A] ilmiy ahamiyatga ega bo’lgan faraz
126.. Gepotezani ilgari surishning mantiqiy asosi bu:
S] analogiya
127.Nazariya bu:
A] ilmiy bilimlarning sistemalashtirilgan shakli
128. Axloq ko’proq qaysi fanlar bilan bog’liq?
B] Pedagogik va huquqshunoslik fanlari bilan.
129. Axloqning tabiiy manbalari nimalardan iborat?
S] Axloq kishining aql-zakovativa fahm-farosotiga bog’liq.
130. Axloqning ma’naviy manbalari nimadan iborat?
S] Axloq ilm-ma’rifat orqali shakllanadi.
131. Axloqiy me’yor - qoidalar qachon paydo bo’lgan?
.
B] Inson jamiyati yuzaga kelishi bilan.
132. Axloqiy va huquqiy ongning bir-biriga ta’sirini aniqlang:
B] Huquqiy me’yorlar axloqan yuksak adolat tamoyillariga rioya qilmog’i darkor.
133. Axloq va fanning bir-biriga munosabatini aniqlang:
A] Ilm-fan axloqiy barkamollik negizidir.
134. Ibtidoiy jamoa tuzimi davrida ma’daniyat va sa’natning qanday tarixiy shakllari vujudga kelgan.
A. Xaykaltaroshlik, tasviriy sa’nat, diniy e’tiqod.
135. Qadriyatlarni belgilash aniqlash…………orqali namoyon bo’ladi.
A. baxolash
135. Baholashni turlarini kursatib bering
A. ilmiy, siyosiy, etik, estetik
137. «Oltin qalam» fondi qaysi ijodkor nomi bilan bog’liq
B. Muhammad Yusuf
138. Ulugvorlikni inson ruxi bilan kaysi mutafakkir bog’lagan
A. Kant
139. Fojiaviylikda «kismat oxangi» kaysi drammaturglar asarlarida o’z aksini topgan?
A. xamma javoblar tugri
234. «Estetika» terminining ilmiy muamalaga kim kiritgan?
B. V. Baumgarten
235. Estetik faoliyat asosini nima tashkil etadi?
A. san’at
236. Estetikaning asosiy tushunchasini ko‘rsating?
C. A. go‘zallik
Do'stlaringiz bilan baham: |