Доктори X. А л и у л о в Та ризчи — ф алсаф а фанлари доктори А. А Х м ед о в


, И С Л О М Н И Н Г Т А Р К Д Л И Ш И



Download 8,71 Mb.
Pdf ko'rish
bet5/130
Sana03.07.2022
Hajmi8,71 Mb.
#736396
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   130
Bog'liq
Ўзбекистонда ижтимоий-фалсафий фикрлар тарихидан лавхалар. Хайруллаев М.М

2, И С Л О М Н И Н Г Т А Р К Д Л И Ш И
ВА У Н И Н Г УРТА ОСИЁ "
Т А Р И Х И Д А Г И Р О Л И
V II 
а с р д а исломнинг пайдо булиш и А рабистон ярим 
о рол ид аги х а л ^ л а р в а э л а т л а р ^ а ё т и д а йирик тарихий 
в о ^ е а булди. {У ян ги иж тимоий-иктисодий м у н о с а б а т л а р га
утиш ни б и л д и рард и , исломга к а д а р ж о ^ и л и я т д а в р и д а
я ри м оролнинг асосий >;удудларида у р у гч и л и к муноса- 
б а т л а р и ^укм рон э д и -j Ж а н у б д а С або подшолиги, хим- 
я р и й л а р д а в л а т и , ш и м олд а Н а б о т и я подшолиги, 
Facco- 
н ий лар д а в л а т и , ш а р а д а л а ^ м и й л а р , 
м а р к а з д а
эса 
ки н ди й лар подшолиги в а б ош ^а д а в л а т л а р м а в ж у д бул-
11


са ^ам, аммо уз асосига ку р а у л ар ц ул д ор л и к ёки ф е о ­
д а л туридаг и м а р к а з л а ш г а н д а в л а т л а р эмас, купро^ 
ц аб ил а б и р л а ш м а л а р и д а н иборат эди. Бу нд а й б лрл а ш-
м а л а р у ру г- ^ а би л а ч и л и к тузумига жи д ди й таъ си р этма- 
г ан холда, го^ пайдо булиб, гох е мирилиб кетарди.
^ / И с л о м н и п г ь^абилачиликдан уступ т урад и г ан маф- 
кура с и фа т и да пайдо булиши, 
ягона 
м а р к а з л а ш г а н
д ав ла т ни н г т узил иши ва а р а бл а р н и н г аста-секин халк4 
сифа т ид а т аш к и л топиши ф еод ал м у н ос а ба т ла р г а утиш 
босцичи си фа т ид а намоён булди ва ф е о да л муносабат- 
л а р р и во ж ла и г а н Виз а нт ия х ам да Сосонийлар са лт а- 
нати каби уша д а в р д а энг тара цц и й этган 
м а д а н и я т
м а р к а з л а р и г а ж ид ди й таъсир курсата бошлади.
-
Мелом а р а б л а р тарихида,
бирипчидан, д а с т л а б к и
м а р к а з л а ш г а н а р а б д аила тннипг тузилшпнг а олиб кел» 
гам янгн дин с и фа т ид а намоён булди на м а р к а з л а ш г а н
д а в л а т н и м у с т а х к а м л а ш омили ролипи уннади. Иккин- 
чидан, исломнииг ^ а б и л а ч и л и к д а н устун м а ф к у р а с и ф а ­
тида пайдо булиши м а р к а з и М а д и н а д а булган, сунгра 
Д а м а и щ ва Б а г д о д г а кучган йирик д ав л а т н ин г в у ж у дг а 
келишига, а р а б л а р н и н г Эрон, Хуросон, 
Урта 
Осиё, 
К а в к а з ва Ши м ол и й Х,иидистонда к а т т а г ин а ер л ар н и 
босиб о л ишл а ри , а р а б х ал и фа л иг ин ип г т а ш к и л топиши 
а р а б ж а м и я т и
т а р а вд иё т и ни нг янги бос^ичига, яъни 
ф е о да л му н о с а ба тл а рн н нг ш а к л л а н и ш и г а олиб келдн.
А р а б х а л и ф а л и г ид а ижтимоий та р ак д иё тн и нг турли 
д а р а ж а с и д а булг ан купгина х а л ^ ва к а б и л а л а р бир- 
л а ш г а н эди. Унга ^а д и ми й м а д а н и я т м а р к а з л а р и булган 
Сурия, Миср, Б а й н а л наэ дайн, Хуросон, Мов а роу н на хр
ка би минг йиллик м а да ни й меросга эга булг ан х а л к л а р
хам кирганди.
Ара б- мусул мон м а д а н и ят и
х а л и ф а л и к т а р и х ш ш н г
д а с т л а б к и
м а да ни й
мероси 
з а м ин ид а
ш а кл ла н - 
ган эди. Б у м а да ни я т ни нг а р а бл а р , шунингдек, араб- 
л а ш т и р и л г а н боии^а х а л к л а р тарихи учун .^ам ахами- 
яти ж у д а к а т т а булиб, у уз а н ъ а н а л а р и н и хозир дам 
с а ц л а б ке лмовда.
Х а л и ф а л и к д а г и а р а б л а ш т и р и л м а г а н х а л к л а р араб- 
л а р н и к и д а н ф а р ^ ^ и ла д иг а н уз миллий м а д а н и я т л ар и н и
а е р ла р оша т и к л аб олган 
б у лс ал ар -д а , у араб- ислом 
м а д а н и я т и д оира си да г и янги м а д а н и я т с и фа т ид а ша кл -
ланди.
А р а б л а ш т и р и л г а н м а м л а к а т л а р аста-секин узининг 
олдинги ма да ний а н ъ а н а л а р и н и йук,отиб борииш о.ци-
12


б ат н да бу е р л а р г а а р а б ма да ни ят и т ^ л а кириб келди. 
Б у а р а б ярим оролининг шимолий цисми 
( Сурия ва 
Ф а л а с т и н ) , Ш и м ол и й Афр и ка (Мисрдан то М а р о к а ш ва 
М а в р и т а н и я г а ч а ) ва Б а й н а л н а ^р а йн И ро ^ х а л ^ л а р и
мисолида аник кузг а та ш л а на ди .
I

Download 8,71 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   130




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish