Дўланани қуритиш технологияси. Доцент А. Х. Юсупов., ассистентлар Р. Б. Туйғунов, Р.Қ. Ташманов., (Сам.ҚХИ) А. Б. Туйғунов

Go‘sht mahsuldorligining miqdor (son) ko‘rsatkichlariga quyidagilar kiradi.
Tirik vazni,
so‘yim og‘irligi (so‘yim vazni),
so‘yim chiqimi.

Respublikamizda aholi iste’mol qiladigan go‘shtning eng asosiy qismini 60 % dan ko‘prog‘ini qoramol go‘shti tashkil qiladi. Qolgan qismini boshqa chorva hayvonlari qo‘y, echki, parranda, ot va boshqalar. Hayvonlarning go‘sht mahsuldorligi miqdor (son) va sifat ko‘rsatkichlari bilan baholanadi.
Hayvonlarning go‘sht mahsuldorligi baholashda paypaslab ko‘rish (tananing turli yog‘ to‘planadigan qismlarini) ushlab ko‘rish, tana tuzilishi indekslarini hisoblash orqali ham hayvonlarning go‘sht mahsuldorligiga baho berish mumkin. Lekin ushbu usullar hayvonlarning go‘sht mahsuldorligini baholashda aniq ma’lumot bermaydi.

Ma’lumki chorvachilik fermalarida har yili turli sabablarga ko‘ra keksayganligi, mahsulot berishining kamayishi kasalligi sababli 7-8% hayvonlar poda tarkibidan chiqariladi. Poda tarkibidan chiqarilgan hayvonlarning o‘rnini yosh o‘sib kelayotgan avlodlar bilan to‘ldirish lozim. Aks holda chorvachilik fermalarida hayvonlar bosh sonining kamayib ketishi va mahsulot yetishtirishning pasayishiga olib keladi. Shuning uchun chorvachilik fermalarida poda tarkibi tuzilib uni to‘g‘ri yuritish lozim. Buning uchun guruhlarni to‘g‘ri tuzish hayvonlarni zoti, jinsi, mahsuldorligi va yoshini inobatga olgan holda me’yor talablari asosida to‘la qiymatli oziqlantirish saqlash sharoitini yaxshilash va o‘z vaqtida urug‘lantirish ishlarini to‘g‘ri tashkil qilish kerak. Ushbu ishlarning barchasi to‘g‘ri tashkil etilsagina, chorvachilikda fermalarida yil davomida hayvonlarning bosh soni bir me’yorda saqlanib qoladi va uzluksiz ravishda mahsulot ishlab chiqarish imkoniyati yaratiladi.
Chorvachilik fermalarida poda tarkibini o‘rganish yil davomida uzluksiz chorvachilik mahsulotlarini ishlab chiqarish aholini oziq-ovqat mahsulotlari bilan uzluksiz ta’minlash imkoniyatlarini oshiradi.
Chorvachilik fermalari va parrandachilik fabrikalarida poda tarkibini tuzishda xo‘jalikda hayvonlar turiga qarab ularning biologik xususiyatlari va qancha muddatda mahsulot etishtirishda foydalanish mumkinligini e’tiborga olish ham muhim ahamiyat kasb etadi. Masalan qoramollardan xo‘jalikda o‘rtacha 8 yil, qo‘y va echkilardan 6 yil, cho‘chqalardan 5 yil, otlardan 20 yil, quyonlardan esa 3 yil foydalanish mumkin. keyinchalik esa ushbu hayvonlar keksayganligi va mahsuldorligining pasayib ketishi sababli poda tarkibidan chiqariladi. Go‘sht mahsuloti ishlab chiqarish uchun burdoqiga boqiladi.

E’tiborlaringiz uchun

rahmat!