Диссертация илмий раҳбар доц. А. Шернаев Тошкент 2018 4

Бюджет даромадлари – бу давлат бюджет тизимининг бюджетларига 
қонун ҳужжатларида белгиланган беғаразлик ва қайтариб бермаслик 
тартибида келиб тушадиган пул маблағлари. Бюджет даромадлари солиқли 
ва солиқсиз даромадлардан иборат, шунингдек уларга беғараз пул 
ўтказмалари ҳам киради.
24
Бюджет даромадлари давлат даромадларига нисбатан торроқ 
тушунчадир. Чунки давлат даромадлари ҳокимиятнинг барча даражадаги 
бюджетларининг молиявий маблағлари билан биргаликда яна ўзининг 
таркибига давлатнинг бюджетдан ташқари жамғармалари ва давлат секторига 
тегишли бўлган бошқа ресурсларни ҳам қамраб олади.
Бюджет даромадларининг асосий манбаи миллий даромаддир. Агар 
давлатнинг молиявий эҳтиёжларини қондириш учун миллий даромад етарли 
бўлмаса, давлат бундай эҳтиёжни қондиришга миллий бойликни жалб этиши 
мумкин. Бу ерда миллий бойлик деганда маълум бир даврда жамиятнинг 
ихтиёрида бўлган, ҳозирги ва ўтган авлоднинг меҳнатлари эвазига яратилган 
моддий неъматлар ҳамда кенгайтирилган такрор ишлаб чиқариш жараёнига 
жалб қилинган табиий ресурслар мажмуи назарда тутиляпти.
25
24
Ўзбекистон Республикаси Бюджет кодекси. –Т: Ўзбекистон Республикаси қонун ҳужжатлари тўплами. 2013й.
52-(I)-сон
. 
25 
Ваҳобов А. Маликов Т. Молия: Дарслик. –Т.: ИҚТИСОД-МОЛИЯ. 2011. 171-б. 

---

28 
Миллий даромадни давлат ихтиёрига ўтказиш турли методлар 
ёрдамида амалга оширилади. Солиқлар, давлат кредити ва пул эмиссияси 
давлат ҳокимияти органлари томонидан миллий даромадни қайта тақсимлаш 
ва бюджет даромадларини шакллантириш учун фойдаланилаётган 
методларни асосийлари бўлиб ҳисобланади. Бу методлар ўртасидаги нисбат 
мамлакатлар ва даврлар бўйича турлича бўлиб, мамлакатдаги иқтисодий 
вазият, ижтимоий-иқтисодий ва молиявий аҳволи билан белгиланади. 
Амалиётда давлат бюджетининг даромадлари қуйидаги тартибда 
классификацияланади (1.6-расмга қаранг).