Дипломатия университети "экономикс" фан дастури билим сохаси: 200 000 "

II. Асосий назарий қисм (маъруза машғулотлари)
II.I. Фан таркибига қуйидаги мавзулар киради: 
1-мавзу. Экономикс фанига кириш. Экономикснинг предмети ва 
методи.
Иқтисодиёт ва иқтисодий фаолиятининг мазмуни ва моҳияти. Қарорлар 
қандай қабул қилинади. Инсонларнинг биргаликдаги иши ва муносабати. 
Иқтисодий қонунлар ва тушунчалар (категориялар), уларни турли 
ижтимоий шароитда ўзига хос намоён бўлиши. Экономикс предмети (нимани 
ўрганади) ва иқтисодий таҳлил услублари: илмий абстракция, илмий башорат 
(гипотеза), индуктив ва дедуктив услуб, микро ва макроиқтисодий таҳлил, 

---

4 
иқтисодий жараёнлар математик ва график воситада ўрганиш, иқтисодий-
математик моделлар ва дастурлар. 
Иқтисодий моделлар: оқимларнинг доиравий айланиш модели, ишлаб 
чиқариш имкониятлар чегараси. Микроиқтисодиёт ва макроиқтисодиёт. 
Позитив ва норматив таҳлил. 
Экономикс фанининг ижтимоий ҳаётдаги ўрни, вазифалари ва бошқа 
гуманитар фанлар билан боғлиқлиги.
Фаннинг шаклланиши ва ривожланиши: сиёсий экономия; 
меркантилизм; классик сиёсий экономияси; экономикс; неоклассик йўналиш; 
ижтимоий танлов назарияси, институционализм; замонавий иқтисодиёт 
назариялари. 
2-мавзу. Микро даражада экономикснинг асосий муаммоси ва унинг 
турли иқтисодий тизимларда хал этилиши.
Эҳтиёжларнинг чексизлиги ва ресурсларнинг чекланганлиги – 
микроэкономикснинг асоси. Ресурсларнинг турлари: ер, меҳнат, капитал ва 
тадбиркорлик қобилияти. Тўла бандлик ва ишлаб чиқаришнинг тўла ҳажми. 
Ишлаб чиқаришнинг иқтисодий мазмуни. Ишлаб чиқаришнинг 
таркибий тузилиши: моддий ишлаб чиқариш ва номоддий ишлаб чиқариш 
соҳалари. 
Ишлаб чиқариш имкониятлари, унинг эгри чизиғи. Зиммага 
юклатилган ишлаб чиқариш харажатларини кўпайиб бориши қонуни.
Мулкчилик турлари ва шакллари. Мулкка эгалик қилиш, ундан 
фойдаланиш ва уни тасарруф этиш жараёнида вужудга келадиган иқтисодий 
муносабатлар.
Иқтисодий тизим турлари: бозор иқтисодиети тизими, режали 
иқтисодиет тизими, анъанавий иқтисодиет тизими, уларнинг асосий 
белгилари ва амал қилиш механизмлари. Аралаш иқтисодиётининг умумий 
тавсифи. 
Бозор тушунчаси, бозор объекти ва субъектлари, мохияти ва асосий 
вазифалари. Бозорнинг асосий турлари. Хўжалик юритишнинг бозор
механизмининг афзалликлари ва камчиликлари.
Бозор иқтисодиётига ўтишнинг умумий ва ўзига хос хусусиятлари. 
Маъмурий бошқарув, яккаҳокимлик тизимидан бозор муносабатларига, 
бозор тизимига ўтишнинг ўзига хос жиҳатлари.
2017-2021 йилларда Ўзбекистон Республикасини ривожлантиришнинг 
бешта устувор йўналишлари бўйича Ҳаракатлар Стратегиясининг 
моҳияти ва мазмуни.