Dintaniw uzb



Download 255,84 Kb.
Pdf ko'rish
bet13/36
Sana06.09.2021
Hajmi255,84 Kb.
#166332
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   ...   36
Bog'liq
Dinshunoslik

5-mavzu  Buddaviylik. 

R e j a 

1.

 



Buddaviylik paydo bulishi va uning ta`limoti. 

2.

 



Buddaviylikning tarkalishi. Buddaviylik Urta Osieda. 

3.

 



Buddaviylik manbalari. 

 

 



              1. Buddaviylik paydo bulishi va uning ta`limoti. 

Dinshunoslik fanida ibtidoi tabiiy ravishda shakllangan dinlarga karama karshi ravishda – 

uch  «jaxon dinlari» atalmish buddizm, xristianlik va islom dinlari kuyiladi. Bu asosli takoslash. 

Sababi  jaxon  dinlari  bu  tarixiy  kech  shakllangan  va  uziga  xos  taraflari  bilan  ajralib  turuvchi 

dinlar bulib, ular dinlar tarixida axamiyatli urin egallaydi. Jaxon dinlari birga insoniyat tarixida 

birinchi  marta,  odamlar  urtasida  etnik  kelib  chikishi.  Tili,  siesiy  munosabatlaridan  kat`iy  nazar 

yangi diniy munosabatlar urnatildi. Milliy dinlardan farkli jaxon dinlariga prozelitizm (yunoncha 

«kelgindi»),  ya`ni  boshka  diniy  e`tikoddagi  odamni  uz  diniga  karatishga  urinish  uchun  faol 

targibotchilik xususiyati xosdir. Shuning uchun xam bugun boshka dinga e`tikod kilaetgan shaxs 

ertaga (agar xoxlasa, albatta) istagan jaxon dinini kabul kilishi mumkin. 

          Buddaviylik  -  duneda  paydo  bulgan  birinchi  jaxon  dinidir.  1956  yilda  dune 

buddaviylari  bu  din  paydo  bulganligining  2500  yilligini  nishonladilar.  Bu  dinga  e`tikod 

etuvchilar xozirgi davrda Janubiy, Janubiy-Sharkiy va Sharkiy Osieda istikomat kiladilar. 

 

Jaxon  dinlarining  paydo  bulishi  bilan  endilikda  xalklar  xaetida  muxim  xodisa  bir  dindagi 



turli  xalklarning  yakinlashuvi  jaraeni  xam  ruy  bera  boshladi.  Shri-Lanka,  Xindston,  Nepal, 

Butan,  Xitoy,  Singapur,  Malayziya,  Mongoliya,  Koreya,  V`etnam,  Yaponiya,  Tailand, 

Kombodja shuningdek kisman evropa va Amerika va Rossiyaning shimoliy xududlari Buryatiya, 

Tuva, Kalmыkiya va Buddaviylikka e`tikod etuvchilar yashaydilar. 

Miloddan avvalgi VI asrlarda Xindston jamiyati katta inkirozga yuz tutti. Buddaviylikning 

paydo  bulishi  bu  xind  jamiyatindagi  nobraxman  katlamlarining,  braxmanlikka  bulgan 

munosabatining  urug  kabilaviy  munosabatlarining  yuk  bulishi  va  uning  urniga  katta  kuldorlik 

davlatlarning barpo etilishining ifodasi buldi. 

Kichik  kichik  diniy  guruxlar,  braxmanliktan  voz  kechib  va  imperator  Ashoka  kullab 

kuvatlashi natijasida buddaviylik jamoati va akiydalari shakllandi va bu  Gautama Shak`yamuni 

ismi  bilan  boglik.  Gautama  kupincha  duneda  shaxzoda  Sidxartxa  va  Budda  ismlari  bilan 

namoen.  Tadkikotchilarning  ta`kidlashicha  bu  tarixiy  shaxs.  Xozirgi  davrda  Buddaning  5 

tarjimaixoli  mavjud.  Bular  1.  «Maxavostu»  (I  asr).  2.  «Lalitavistara»  (II-III  asrlar).  3. 

«Buddaxacharita» (I –II asrlar). 4. “Nidanakatxa” ( I asr).  5. “Abnixishkramansutra” ( II asr). 





Download 255,84 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   ...   36




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish