Dilorom qosimova menejment nazariyasi

2.5.  O peratsiyalar  tadqiqoti  va  m odellar
0 ‘zining  mohiyati  bo'yicha,  operatsiyalar  tadqiqoti  -   bu  ilmiy 
tadqiqot  usullarini  tashkilotning  operatsiyalar  bo'yicha  m uam m o- 
lariga  qo'llashdir.  M u am m o   qo'yilgandan  so'ng,  operatsiyalar  t a d ­
qiqoti  bo'yicha  m utaxassislar  guruhi  vaziyat  modelini  ishlab  chiqa­
di.  Model  -   bu  voqelikni  ko'rsatish  shaklidir.  Odatda,  model  voqe- 
likni  soddalashtiradi  yoki  uni  abstrakt  ravishda  ko'rsatadi.  M odel­
lar  m urakkab  voqelikni  tushinishni  osonlashtiradi.  M asa la n,  yo'l 
kartasi  joylarda  fazoviy  o'zaro  nisbatlarni  tushunishni  yengillashti- 
radi.  Bu  modelsiz  kerakli  joyga  yetib  borish  ancha  qiyin  bo'lar  edi. 
Sinov  va  xatolar  usuliga  tayanishga  to'g'ri  kelardi.  Xuddi  shunday 
operatsiyalar  tadqiqotida  ishlab  chiqilgan  modellar  ham  ko'rib  chi- 
qiladigan  o'zgaruvchilar  sonini  boshqarishni  imkoni  bo'lgan  miq- 
dorgacha  qisqartirib,  m urakkab  m uam m olarni  soddalashtiradi.
M odelni  ishlab  chiqqandan  keyin  o 'z g aru v ch ilarg a  miqdoriy 
qiymatlar  beriladi.  Bu  har  bir  o'zgaruvchini  va  ular  orasidagi  nis- 
batni  obyektiv  holatda  taqqoslashga  va  t a ’riflashga  imkon  beradi. 
M en e jm e n t  fanining  m uhim   tavsifi  -   bu  og'zaki  m ulohazalar  va 
t a ’rifiy  tahlillarni  modellar  va  sonli  qiymatlar  bilan  o'zgartirishdir. 
Ehtimol,  miqdoriy  usullarning  m enejm entda  qo'llanishiga  kompyu- 
te rla rn in g   rivojlanishi  en g   kuchli  tu rtk i  bo'ldi.  K o m pyuter  op e­
ratsiyalar  tadqiqotchilariga  voqelikka  juda  ham   yaqinlashadigan  va 
ju d a  aniq  bo 'lg an   y an a d a  m urakkablashib  boradigan  m a te m a tik  
modellarni  yaratishga  imkon  berdi.
36

---