Dilorom qosimova menejment nazariyasi

Rasm.  Qo‘shm a  korxona  tijorat  stra teg iy asi  elem en tlari 
b ilan   assortim ent  siyosati  o ‘zaro  bog‘liq lig i  sxem asi
U shbu  sxem adagi  m odelga  m akro  va  m ikro  darajada  qo'shm a 
korxona  faoliyatidagi  o 'z garuvchan  om illarga  un in g   m oslashuvchan- 
ligini  t a ’m inlaydigan  tavsiflarni  o'zida  m ujassam   e tg a n   m ah sulo t 
asso rtim en tin in g  sifat va  miqdorini  k o 'rsatuvchi vosita  sifatida  qaral- 
m o q d a.  U sh b u   h a r a k a tc h a n   a s s o rtim e n t  ta rk ib i  (to v a r  tu rla ri 
yig'indisi)  kichik  korxona  faoliyati  sohalaridagi  o 'zg arish larg a  tez 
m oslashuvchan  bo'lib,  uning  foydadorligini  t a ’minlaydi.
207

---

M ark etin g   yondashuvi  m odelga  alohida  asso rtim en t  birliklari 
yig'indisidan  iborat  bo'lgan  inuqobil  asso rtim en t  tarkibining  atributi 
(x ususiyati)ni  kiritishni  taqozo  etadi.  U§hbu  atrib u tlarn in g   har  biri 
to v arn in g   raqobatbardoshlik  x u su siy atlari  yig'indisi  sanaladi.
B inobarin,  s tra te g ik   re ja lash tirish d a  to v ar  is te ’m olchi  u chu n 
m os  keladigan  tijo rat  atrib u tlari  yig'indisidir.  U larg a  quyidagilar 
kiradi:  narx-sifat;  o‘rab  joylanishi;  xizm at-servis.  Tovar  narxiga  unga 
qilingan  sarf  xarajatga  ekvivalent  sifatida  qaralib,  iste’mol  xususiyati 
bahosini  aks  ettiradi  va  zaruriy  foyda  olishni  t a ’minlaydi.  B undan 
tashqari  xizm at  va  servis  tu rlarin in g   ra g 'b atlan tiru v ch i  ta ’sirga  ega 
ekanligini  e ’tiborga  olish  lozim.  Bu  atrib u tlar  ham   to v ar  assorti- 
m entiga  kiritilib,  ular  ham   tovar  sotilish  jarayoniga  sezilarli  t a ’sir 
k o'rsatadi.  U lar  so tuvning  joylashishi  va  is te ’molchini  jalb  etishg a 
yordam   beradi.
Tovarni  o'rash,  a n ’anaviy yondashuvdan  farqli  o'laroq,  iste ’molchi 
bilan  m uloqotning  en g   m uhim   vositasi  sifatida  m aydonga  chiqadi. 
U  tovar  m arkasini  nam oyish  etadi,  tarkibi  va  foydalanish  qoidalari- 
ni  k o'rsatadi,  dizayni,  rangi,  shakli  va  m ateriali  orqali  uni  ajratib, 
jozibali  ko'rsatadi.  Joylashish  tovar  obrazining  ajralmas  qismi  sanalib, 
an ’anaviy  elem entlardan  tashqari  shtrix  kodlar  bilan  uni  to'ldiradi. 
Bu  esa,  uni  sk an erlash   im koniyatini,  binobarin,  to v ar  sotilishini 
ch uqur  hisobga  olishni  t a ’minlaydi.