Dilnavoz Yusupova

tortadur.
 
Tashxis 
 
Tashxis
(arabcha «
shaxslantirish
») – tabiat manzaralari, jonzotlar, hayotdagi turli 
buyumlar va tushunchalarning insonga xos bo‗lgan fazilatlar, belgilar bilan jonlantirilib, 
shaxsga mansub xususiyatlar bilan to‗yintirib berilishi. Masalan, bog‗, sahro, bulut, 
yomg‗ir, hilol, yulduz, quyosh, gul, chumoli, ohu, tun, sabo, may, qadah, qalam, qog‗oz 
va hokazolarni insonga xos xususiyatlar bilan jonlantirish orqali shoir o‗z asarida chiroyli 
va nafis obrazlilikka erishadi. Timsollardagi joziba esa, o‗z navbatida, asar 
emotsionalligini kuchaytiradi. Bu esa asarning o‗quvchiga ta‘sir kuchini oshiradi, taxayyul 
qudratini ishga tushiradi, asar badiiyatining hayotiy kuchga aylanishini ta‘minlaydi.

Ochilur sahar sabodin dema g‘uncha mushti har tun,
Ochibon qo‘li oyosin qilodur sanga duo gul.
(
Ogahiy
)
 
Mazmuni: 
G‗unchaning mushti tong yellaridan ochilyapti deb o‗ylama, bu gullarning barg 
yozishi qo‗lini ochib senga duo qilayotganidir.
Tashxis: 
gulning qo‘lini ochib duo qilishi. 

---

69 

Qilib orzu quduming sharafiga vosil o‘lmoq,
Boqibon yo‘lingga turmush bir oyoqda borho gul.
(
Ogahiy
)
 
Mazmuni: 
Gul shunchaki o‗z-o‗zidan ochilib, sarv bo‗lib turgani yo‗q, u tezroq kelishingni, 
qadaming vaslini orzu qilganidan bir oyog‗i uchida ko‗tarilgancha yo‗lingga intizor bo‗lib 
turibdi.
Tashxis: 
gulning yor vasliga intizor bo‘lib oyoq uchida turishi. 

Jamoling vasfini qildim chamanda, 

Qizordi gul uyottin anjumanda.
 
(
Atoyi
)
 
Mazmuni:
Men chamanda jamoling vasfini – ta‘rifini qildim, shunda anjuman, ya‘ni 
chamanzordagi gul uyatdan qizarib ketdi.
Tashxis: