Dilnavoz Yusupova

Ijodiy faoliyati 
Hajviy kitoblari: 

«Kitoblar jangi» 

«Bochka cho‗pchagi» 

«Movutfurush xatlari» 

«Gulliverning sayohatlari» – asarning to‗liq nomi: «Lemyuel Gulliverning 
jahondagi bir necha olis mamlakatlarga, avvalo, jarroh, keyinchalik esa bir necha 
kemalar kapitani sifatida qilgan sayohatlari», 1726. Asar to‗rt qismdan tashkil 
topgan: 
1)
 
Gulliverning liliputlar – mitti odamlar mamlakatiga sayohati; 
2)
 
 ikkinchi qismida Gulliverning ulkan odamlar yurti – Brobdingnegga 
sayohati; 
3)
 
uchinchi qismi Gulliverning olimlar mamlakati – Laputaga sayohati; 
4)
 
to‘rtinchi qismi Gulliverning guigngnmlar mamlakatiga sayohati. 
Maxtumquli 
(
1733 – 1791
)
 
Hayotiga doir muhim ma’lumotlar 
Maxtumquli 1733-yili Turkmanistonning Atrak daryosi bo‗yidagi Hojigovshon 
qishlog‗ida tug‗ilgan. Bobosining ismi ham Maxtumquli edi. Otasi Davlatmamad 1700-
yili tug‗ilgan bo‗lib, Xiva madrasasida tahsil ko‗rgan, keyinchalik shu madrasada 
mudarrislik qilgan shoir bo‗lib, Ozodiy taxallusi bilan qo‗shiq va g‗azallar yozgan. 
Turkman adabiyoti taraqqiyotida Ozodiy alohida mavqega ega ijodkor sanaladi. Olti ming 
misrali, to‗rt bobdan iborat «Va‘zi Ozod» yirik ilmiy risola-dostoni turkman mumtoz 
adabiyotida muhim o‗rin tutadi. 
Maxtumquli dastlabki boshlang‗ich ta‘limni oilada o‗z otasidan olgan. Ovul 
maktabida Niyozsolih mulla qo‗lida o‗qidi. Maktab tahsili tugagach, o‗qishni Qiziloyoq 

---

429 
ovulidagi Idrisbobo, Buxorodagi Ko‗kaldosh, keyinchalik xonlik markazi bo‗lmish 
Xivadagi Sherg‗ozi madrasalarida davom ettirdi. Shuningdek, zargarlik hunarini o‗rgandi. 
Maxtumquli ba‘zi she‘rlariga «Firog‗iy» taxallusini qo‗llaydi. Afg‗oniston, Eron, 
Hindiston, Ozarbayjon, Samarqand, Turkiston kabi bir qancha mamlakat va shaharlarga 
sayohat qilgan. Shoir 1791-yili vafot etgan. 
Lirikasi

Maxtumquli lirik she‘rlarini Menglixon ismli qizga atab yozgan.

«Ozodim qani?» 

«Abdulla» 

«Ayrildim» 

«Bechoraman»