Dilnavoz Yusupova

II. She’riy to‘plamlari 

«Ko‗klam (birinchi she‘rlar to‗plami, 1929) 

«Olov sochlar» (1931) 

«Poyga» (1932) 

«She‘rlar» 

«Daryo kechasi» (1936) 

«Baxt» (1940) 
II. Dostonlari 

«Oygul va Baxtiyor» (1937) – ertak-doston.
Asarning qisqacha syujeti: Juda qadim zamonda Jambil degan yurtda nihoyatda og‗ir 
ahvolga tushgan xalq o‗zini qul qilgan xon zulmiga qarshi bosh ko‗taradi. Jambildagi 
qo‗zg‗olonga keksa qul Darxon va uning mardona qizi Oygul boshchilik qiladi. Kuchlar 
teng bo‗lmagani tufayli, qo‗zg‗olonchilar mag‗lubiyatga uchrab, Darxon qizining ko‗z 

---

350 
o‗ngida zolim xon tomonidan qatl etiladi. Saroyda xizmat qiladigan, xondan juda ko‗p 
jabr-u jafo ko‗rgan Tarlon ismli keksa qul zindonda yotgan Oygulni qutqarishga jazm 
etadi. Qizni sandiqqa solib daryoga oqizib yuboradi. Sandiqqa Oygul uchun yetadigan non 
ham solib qo‗ygan edi.
Daryoda uzoq oqqan sandiq, nihoyat, Jarjon degan yurt qirg‗oqlariga kelib qoladi. 
Daryo qirg‗og‗iga o‗tin tergani kelgan bir kambag‗al chol sandiqni tutib suvdan olib 
chiqadi. O‗rog‗i yordamida sandiqning bir chetini zo‗rg‗a ochgach uning ichidan odam 
tovushi kelayotganidan cho‗chib ketgan sodda chol odamlar orasida ochay deb sandiqni 
bozorga olib boradi va boshi baloga qoladi. Odamlar uni o‗g‗ri gumon qilib ushlashadi va 
podsho saroyiga olib kelishadi. Oddiy odamlar taqdiriga befarq, bag‗ritosh podsho esa 
sandiq ichidagi narsa nima ekanini oxirigacha surishtirmay sho‗rlik cholning tanini 
boshidan judo qiladi. Oygul endi bir zolimdan qutulib, ikkinchisining qo‗liga tushadi... 
Qari podshohning xotini bo‗lib, ko‗ngli yo‗q odam bilan bir umr zarga ko‗milib 
yashashdan o‗z ozodligini afzal bilgan bizning Oygul saroyning qirq kanizagi bilan 
cho‗milish bahona daryoga boradi va ko‗zini chirt yumib o‗zini suvga otadi. Daryodagi 
bahaybat Jayhun baliq esa Oygulni bir hamla bilan yutib yuboradi...