3. Interfeys bul eki sistema, apparat yamasa programma arasındaǵı shegara bolıp ol elementler arasındaǵı baylanısıwdı quraytuǵın járdemshi basqarıwshı mikrosxemalar yamasa baylanısıw apparatı bolıp tabıladı.
Paydalanıwshı interfeysi - paydalanıwshı menen apparatlar ortasındaǵı baylanıstı támiyinlep beretuǵın ortalıq :
Buyrıqlar qatarı interfeysi: tekstli qatar (buyrıq ) járdemi menen jol ashıwshı kompyuter konstruksiyası ;
Paydalanıwshınıń grafik interfeysi (graphicaluserinterface, GUI): Monıtordıń elementlerin usınıs etiwshi programmalıq funksiya ;
Dialoglı interfeys;
Jalğız tilli interfeys: paydalanıwshı programma menen onıń ana tilinde “sóylese aladı”.
Mıy interfeysi (ın english: brain- computer interface) - kompyuter elektrodlar hám miyğa ornatılǵan receptorlar járdeminde paydalanıwshı miyındaği ózgerislerge mas túrde dawıs hám nurlanıwdı basqarıp turıwǵa juwapker boladı.
Fizikalıq interfeys - bul fizikalıq apparatlar menen islew ortalıǵı. Bul ortalıq haqqında aytılğanda tiykarınan kompyuter portları túsiniledi:
Tarmaqlı interfeys;
Shlyuz (telekommunikaciya ) - jergilikli tarmaqlardı odan úlkenlew tarmaqlar menen, mısal ushın Internet, baylawshı apparat ;
Shina (Kompyuter);
COM interfeys (Component Object Model interface) - abstrakt funkciyalar hám ayrıqshalıqlardı sol interfeys komponentalari arqalı basqa programmalarda anıq funkciya kórinisinde qollaw imkaniyatın beredi;
Maǵlıwmatlar almasıw usılına kóre interfeys parallel hám interfeyslerge bólinedi.
4. Kompyuter tarmaǵı (esaplaw tarmaǵı, maǵlıwmatlar almasıw tarmaǵı ) - eki yamasa odan artıq kompyuterler ortasındaǵı baylanıs sisteması bolıp tabıladı. Maǵlıwmatlar almaslaw hár qıylı fizikalıq qubılıslardı qóllaw arqalı ámelge asıriladı : elektr signalları yamasa elektromagnit nurlanıwlardıń hár qıylı kórinisleri arqalı.
Kompyuter tarmaǵı óz gezeginde málim qaǵıydalar tiykarında bir neshe túrlerge bólinedi.
Sinflanishi
1. Aymaqlıq shegaralanishlar hám ólshemler boyınsha :
a) Jeke tarmaq (PAN, Personal Area Network);
b) Mahalli tarmaq (LAN, Local Area Network);
c) HomePNA;
d) Qala tarmaǵı (MAN, Metropolitan Area Network);
e) Milliy tarmaq ;
f) Xalıq aralıq esaplaw tarmaǵı (WAN, Wide Area Network);
2. Operatsion sistema tarmaǵı boyınsha :
a) Windows tiykarında ;
b) UNIX tiykarında ;
c) NetWare tiykarında ;
d) Aralasǵan ;
3. Funksional qollanılıwı boyınsha :
a) Maǵlıwmatlardı saqlaw tarmaǵı ;
b) Serverli fermalar ;
c) SOHO tarmaǵı ;
4. Óz-ara baylanıslılıq boyınsha :
a) Klient- server;
b) Kóp qatlamlı arxitektura ;
c) Noqat - noqat ;
d) Bir reńli (birdeylilik);
5. Tarmaq tapologiyasi tipi boyınsha :
a) Shina;
b) Juldız ;
c) Sheńber;
d) Tor ;
e) Aralasǵan tapologiya;
f) Tolıq baylanıs daǵı tapologiya;
6. Zárúrli halda turaqlı baylanıstı támiyinlew boyınsha :
a) Paketli tarmaq, mısal ushın Fidonet hám UUCP;
b) Onlayn (online) tarmaq, mısal ushın Internet hám GSM
Protokollar steki
Kompyuter tarmaǵın basqarıw dawamında bir neshe kórinistegi protokollar kompleksinen paydalanıw múmkin. Tómende olardan bir neshesi berip ótilgen:
ARCNET, DECnet, Ethernet, IP, TCP, UDP, AppleTalk, Júzimen Ring, IPX, SPX, FDDI, HIPPI, Myrinet, QsNet, ATM, IEEE-488, USB, IEEE 1394 (Firewire, iLink), X. 25, Frame relay, Bluetooth, IEEE 802. 11, Systems Network Architecture, RapidIO
Kommunikaciya teoriyası
1. Dárejeler:
a) OSI modeli;
b) Ámeliy dáreje;
c) Informaciyanı usınıw dárejesi;
d) Seanslı dáreje;
e) Transportlı dáreje;
f) Tarmaqlı dáreje;
g) Kommutaciya;
h) Marshrutizaciya;
i) Kanallı dáreje (Maǵlıwmatlardıń baylanısıw dárejesi);
j) Fizikalıq dáreje;
2. Tarmaqlar arasında maǵlıwmatlar almasıw túrleri:
a) Sımlı (ótkeriwshili) baylanıs : PSTN telefon tarmaǵı, Modem hám kommutatorli baylanıs, Belgili liniyalar (Videlennie linii);
b) Paketler kommutitaciyasi (Kommutaciya paketov): Frame relay, PDH, Ethernet, RS-232;
c) Optik talshıq boyınsha maǵlıwmat almasıw : Synchronous optical networking, Fiber distributed data interface;
d) Sımsız baylanıs
i) Jaqın radiuslı háreket: Bluetooth, Human Area Network;
ii) Orta radiuslı háreket: IEEE 802. 11, Netsukuku
iii) Uzaq radiuslı háreket: Jasalma joldaslı baylanıs, MMDS, SMDS
e) Mobil telefon járdeminde maǵlıwmatlar almasıw : CSD, GPRS, HSCSD, EDGE, UMTS, HSDPA, HSUPA, CDMA, CDPD, Paging networks, DataTAC, Mobitex, Motient;
Do'stlaringiz bilan baham: |