Dialoglı interfeys

3. Interfeys bul eki sistema, apparat yamasa programma arasındaǵı shegara bolıp ol elementler arasındaǵı baylanısıwdı quraytuǵın járdemshi basqarıwshı mikrosxemalar yamasa baylanısıw apparatı bolıp tabıladı.

Paydalanıwshı interfeysi - paydalanıwshı menen apparatlar ortasındaǵı baylanıstı támiyinlep beretuǵın ortalıq :

Buyrıqlar qatarı interfeysi: tekstli qatar (buyrıq ) járdemi menen jol ashıwshı kompyuter konstruksiyası ;

Paydalanıwshınıń grafik interfeysi (graphicaluserinterface, GUI): Monıtordıń elementlerin usınıs etiwshi programmalıq funksiya ;

Dialoglı interfeys;

Jalğız tilli interfeys: paydalanıwshı programma menen onıń ana tilinde “sóylese aladı”.

Mıy interfeysi (ın english: brain- computer interface) - kompyuter elektrodlar hám miyğa ornatılǵan receptorlar járdeminde paydalanıwshı miyındaği ózgerislerge mas túrde dawıs hám nurlanıwdı basqarıp turıwǵa juwapker boladı.

Fizikalıq interfeys - bul fizikalıq apparatlar menen islew ortalıǵı. Bul ortalıq haqqında aytılğanda tiykarınan kompyuter portları túsiniledi:

Tarmaqlı interfeys;

Shlyuz (telekommunikaciya ) - jergilikli tarmaqlardı odan úlkenlew tarmaqlar menen, mısal ushın Internet, baylawshı apparat ;

Shina (Kompyuter);

COM interfeys (Component Object Model interface) - abstrakt funkciyalar hám ayrıqshalıqlardı sol interfeys komponentalari arqalı basqa programmalarda anıq funkciya kórinisinde qollaw imkaniyatın beredi;

Maǵlıwmatlar almasıw usılına kóre interfeys parallel hám interfeyslerge bólinedi.

4. Kompyuter tarmaǵı (esaplaw tarmaǵı, maǵlıwmatlar almasıw tarmaǵı ) - eki yamasa odan artıq kompyuterler ortasındaǵı baylanıs sisteması bolıp tabıladı. Maǵlıwmatlar almaslaw hár qıylı fizikalıq qubılıslardı qóllaw arqalı ámelge asıriladı : elektr signalları yamasa elektromagnit nurlanıwlardıń hár qıylı kórinisleri arqalı.

Kompyuter tarmaǵı óz gezeginde málim qaǵıydalar tiykarında bir neshe túrlerge bólinedi.

Sinflanishi

1. Aymaqlıq shegaralanishlar hám ólshemler boyınsha :

a) Jeke tarmaq (PAN, Personal Area Network);

b) Mahalli tarmaq (LAN, Local Area Network);

c) HomePNA;

d) Qala tarmaǵı (MAN, Metropolitan Area Network);

e) Milliy tarmaq ;

f) Xalıq aralıq esaplaw tarmaǵı (WAN, Wide Area Network);

2. Operatsion sistema tarmaǵı boyınsha :

a) Windows tiykarında ;

b) UNIX tiykarında ;

c) NetWare tiykarında ;

d) Aralasǵan ;

3. Funksional qollanılıwı boyınsha :

a) Maǵlıwmatlardı saqlaw tarmaǵı ;

b) Serverli fermalar ;

c) SOHO tarmaǵı ;

4. Óz-ara baylanıslılıq boyınsha :

a) Klient- server;

b) Kóp qatlamlı arxitektura ;

c) Noqat - noqat ;

d) Bir reńli (birdeylilik);

5. Tarmaq tapologiyasi tipi boyınsha :

a) Shina;

b) Juldız ;

c) Sheńber;

d) Tor ;

e) Aralasǵan tapologiya;

f) Tolıq baylanıs daǵı tapologiya;

6. Zárúrli halda turaqlı baylanıstı támiyinlew boyınsha :

a) Paketli tarmaq, mısal ushın Fidonet hám UUCP;

b) Onlayn (online) tarmaq, mısal ushın Internet hám GSM

Protokollar steki

Kompyuter tarmaǵın basqarıw dawamında bir neshe kórinistegi protokollar kompleksinen paydalanıw múmkin. Tómende olardan bir neshesi berip ótilgen:

ARCNET, DECnet, Ethernet, IP, TCP, UDP, AppleTalk, Júzimen Ring, IPX, SPX, FDDI, HIPPI, Myrinet, QsNet, ATM, IEEE-488, USB, IEEE 1394 (Firewire, iLink), X. 25, Frame relay, Bluetooth, IEEE 802. 11, Systems Network Architecture, RapidIO

Kommunikaciya teoriyası

1. Dárejeler:

a) OSI modeli;

b) Ámeliy dáreje;

c) Informaciyanı usınıw dárejesi;

d) Seanslı dáreje;

e) Transportlı dáreje;

f) Tarmaqlı dáreje;

g) Kommutaciya;

h) Marshrutizaciya;

i) Kanallı dáreje (Maǵlıwmatlardıń baylanısıw dárejesi);

j) Fizikalıq dáreje;

2. Tarmaqlar arasında maǵlıwmatlar almasıw túrleri:

a) Sımlı (ótkeriwshili) baylanıs : PSTN telefon tarmaǵı, Modem hám kommutatorli baylanıs, Belgili liniyalar (Videlennie linii);

b) Paketler kommutitaciyasi (Kommutaciya paketov): Frame relay, PDH, Ethernet, RS-232;

c) Optik talshıq boyınsha maǵlıwmat almasıw : Synchronous optical networking, Fiber distributed data interface;

d) Sımsız baylanıs

i) Jaqın radiuslı háreket: Bluetooth, Human Area Network;

ii) Orta radiuslı háreket: IEEE 802. 11, Netsukuku

iii) Uzaq radiuslı háreket: Jasalma joldaslı baylanıs, MMDS, SMDS

e) Mobil telefon járdeminde maǵlıwmatlar almasıw : CSD, GPRS, HSCSD, EDGE, UMTS, HSDPA, HSUPA, CDMA, CDPD, Paging networks, DataTAC, Mobitex, Motient;