Dialektologik amaliyot uchun


Qöli āchiqliq-žaxšiliqdir



Download 1,9 Mb.
bet4/8
Sana14.07.2022
Hajmi1,9 Mb.
#798779
1   2   3   4   5   6   7   8
Bog'liq
amaliyot

Qöli āchiqliq-žaxšiliqdir.
Qarri mömamniη āldiga bārib, jaxšilik, qöli āchiqlik haqida gapirib berälasizmi deb söraganimda, u kiši menga birinchi hajātniη murakkab ekanligi haqida gapirib berdilar. Qarri mömamniη jošlari ancha uluγ. Endi u kišini gaplaridan ešitiη. “Eh bālam, bu dunja turfa dunja. Hali jāšsan . Bizku jāšimizni jäšab, āšimizni āšab böldiq. Bu dunjada hali senlar köplarni körasan, kuzatasan. Qabih išlarni qilajotgan kimsalarni, tutruqsiz adamlarni körasan. Bundajlarni körib, nafratlanasan. Jāmon jöllarga kirib ketγanlarni körasan. Ularga qarab “he, qilgan išiη qursin” degiη keladi. Lekin bālažānim, ājlanib ketaj qæqindiγim, sen bir narsani hech unutma. Qöliηdan kelgancha žaxšiliq qil. Qālγanlarni ham öz ketiηdan ergaštir. Žaxšiliq- bu qöli āchiqliq, balam. Qöliη dajim achiq bölsin, qalbiη pāk bölsin. Xudažanim seni šunda dajim qöllab-quvvatlajdi. Aql bilan iš tut. Aqlli bölγin. Ähmāqda aql bölmas, aqlli baxil bölmas. Bālažanim, hech jaηi tuγilγan chaqalaqniη qöliγa e`tbar berγanmisan. Agar öša chaqalaqniη qöliga žaxšilab e`tbar bersaη, ba`zilari qöllarini kaftini achib uxlajdi, mana šunaqalarniη qöli katta bölγanda achiq böladi , saxij böladi. sen hech qačān baxil bölmaγin, saxij böl. Qadimγi bābālar bekārγa “Baxil bölma, saxij böl,Ösmāγiηga töγri žöl” - deb ajtišmagan, bālažänim, qāqindiγim. Baxilga öqšab, basib žema, tāpγaniηni barcha bilan böliš. Baxilga öqšab faqat žeb žatma , žugur, harakat qilγin. Harakat qilγ n, barakat t padi. Baxilniη qölida j bölsaham, lamni ž ritmas . Ba`zilar qöli achiqliq qib bir vγa bersa, ha qirilib ketgur, essiz birgan šima dejdi. Leki öša š uni ujida tursajam, bek rγa s sib žöq böp ketadi. Ilgari z m n damlari b šqacha edi. T pganini berardi. Özi žemasajam, bir vγa žedirardi. Šul v xlar zap ažžajib davr böγanakanda šu. Šu d vrni damlarijam köηli appaq böγanakanda. H zirgilar-chi, ɔ bir nima bersa, qirq kun minnat qip žuradi. Biz ilgarilari qišlaq aqsaqallari bilan ɔjlanib žurib, n ch rlarni h lidan x bar lardiq. ɔBölib žeγan börtib chiγar, butun žeγan turtib chiγar deγanlaridik, t pγ n-tutγ nimizni bölišardiq. Qöldan kelγancha ɔ ɔ ɔ žaxšiliq qilardiq, γira-šira esimda b r. Biz aqsaqal bilan birga hašar ši ujuštirib, bir ɔ ɔ ch lni γnab ketγan ɔ ɔ qörasini t γirlab berγandiq. Žigitlar katta-katta ɔ paqirlarlarda, pilaklarda suv tašib, dev rlarni ɔ l jšuv qlab ɔ ɔ chiqγandi. Gutticha kijv γan qizlarimiz ɔ öchaqda š piširγandi. Qirmizi ɔ pamadirlardan salatlar tajj rlašγandi. Quvvat bölsin ɔ deb, kelinlar suprada un q rib, ɔ x mir ɔ qilib, chuchvaralar, piraškalar piširišgandi. M jɔ ni šimib lmasin deb,chuchvaralarni ɔ chölpida lišardi. He, biz šujtib ž šliq ɔ ɔd vrlarimizni ötqazγanmiz. B laž nim, ɔ ɔ ɔ baxilniη žerida sunbul kökarmas. Šuni bilib qöjγin, hajma. Qöli chiq qiz bölγin. qöli chiqliq-bu žaxšiliqdir.” ɔ ɔ
2-matn:
Dialektizmlar:
ž š - yosh ɔž šimizni ž šab, šimizni šab ɔ ɔ ɔ ɔ — yoshimizni yashab, oshimizni oshabtutruqsiz - be`maniŽ m n — ɔ ɔ zamon so`zining shevadagi talaffuziɔ ɔ jlanib ketaj q qindiγim — “aylanib ketay qoqindig`im”Žaxšiliq- yaxshilikdajim - doim Xudažanim - xudojonimžaηi - yangi
qöra — chorva mollari saqlanadigan joys sib ɔ -“sasib” so`zining shevadagi talaffuzizap - judaažžajib - ajoyibappaq - oppoqqišlaq aqsaqallari — qishloq oqsoqollaripaqir — chelakl jšuv q — ɔ ɔ devorning loy bilan shuvalishi Gutticha — qizlar kiyadigan yengi yo`q kiyim turi
Supra- non mahsulotlari hamda xamir tayyorlash vaqtida ishlatiladigan dasturxonga o`xshash aylana shakldagi bir buyumx mir ɔ - xamir
M jɔ — yog`Chölpi — chuchvarani qozondan olish uchun mo`ljallangan asbob
Frazeologizmlar:
Ɔ ɔ hm qda aql bölmas, aqlli baxil bölmas“Baxil bölma, saxij böl,Baxilniη qölida j bölsaham, lamni ž ritmas ɔ ɔ ɔBölib žeγan börtib chiγar, butun žeγan turtib chiγar
Baxilniη žerida sunbul kökarmas.

1.

Aytuvchi

Pirnazarova Fotima momo

2.

Tugilgan sanasi

1947-yil, 20-aprel

3.

Yoshi

75

4.

Manzili

Guzor tumanidagi Avgonbog qishlog'ida yashovchi



Download 1,9 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish