Detallarning eskizlarini bajarish Oddiy va murakkab qirqimlar

3-bosqich. Chizma formatini tanlash

Chizma formati 2.301 DS ga binoan tanlanadi va 2-bosqichga asosan detalni barcha elementlari va shaklini yetarli kattalikda tasvirlash, o‘lchamlar qo‘yish va shartli belgilarni ifodalash uchun imkon beradigan bo‘lishi zarur.

4-bosqich. Chizma qog‘ozini tayyorlash

Tanlangan formatdagi chizma qog‘ozining listlarni jamlab bog‘lash uchun chap tomonidan 20 mm va qolgan uch tomonida 5 mm list qirg‘og‘ining ichkarisiga ramka chiziladi, so‘ngra asosiy yozuv uchun chizma qog‘ozining o‘ng tomoni ostidan joy ajratiladi.

5-bosqich. Chizma qog‘oziga tasvirlarni joylashtirish

Detalning tasvirini ko‘z bilan chamalab ularning gabarit o‘lchamlariga qarab joylashtirish rejalashtiriladi. Ushbu holatda detal balandiligi A deb olinib, unda detal eni BA va uzunligi S2A ga tahminan teng desa bo‘ladi (11.12,b-shakl). Ko‘rinishlar uchun ingichka chiziqlar yordamida to‘g‘ri to‘rtburchaklar chiziladi (11.12,a-shakl). Bu to‘g‘ri to‘rtburchaklar asosiy yozuv, texnik talablar, shartli belgilar va o‘lchamlar qo‘yish uchun joyni e’tiborga olgan holda format ramkasi ichiga joylashtiriladi.

6-bosqich. Detal elementlarini tasvirlash

Chizilgan to‘g‘ri to‘rtburchaklar ichiga uning o‘lchamlarini proporsiyasi va proeksion bog‘lanishni saqlagan holda detal elementlarining markaz hamda o‘q chiziqlari o‘tkaziladi (11.12,b-shakl).

7-bosqich. Ko‘rinishlar, qirqim va kesimlarni bajarish

Barcha ko‘rinishlarda 6-bosqichda e’tibor berilmagan qismlar to‘ldirib chiziladi (masalan, yumaloqlashlar va x.k. lar). Ko‘rinishlar chizib bo‘lingandan so‘ng yordamchi chiziqlarni o‘chirib tashlanadi. 2.305-68 DS ga muvofiq qirqim va kesimlar bajariladi va kesim yuzalari material turiga qarab shtrixlanadi, chiziqlari qoraytiriladi.

8-bosqich. O‘lcham chiziqlari va shartli belgilarni qo‘yish

Sirtlarni xarakterini aniqlovchi o‘lcham va chiqarish chiziqlari, shartli belgilar (diametr, radius, kvadrat, konuslik, qiyalik, rezba turlari va boshqalar) 2.307-68 DS qoidalariga asosan bajariladi (11.12,v-shakl).