Detallarning eskizlarini bajarish. Detallarning ish chizmalari Reja

3-bosqich. Chizma formatini tanlash 
Chizma formati 2.301 DS ga binoan tanlanadi va 2-bosqichga asosan detalni barcha 
elementlari va rasmini yetarli kattalikda tasvirlash, o‘lchamlar qo‘yish va shartli 
belgilarni ifodalash uchun imkon beradigan bo‘lishi zarur. 
4-bosqich. Chizma qog‘ozini tayyorlash 
Tanlangan formatdagi chizma qog‘ozining listlarni jamlab bog‘lash uchun chap 
tomonidan 20 mm va qolgan uch tomonida 5 mm list qirg‘og‘ining ichkarisiga 

---

ramka chiziladi, so‘ngra asosiy yozuv uchun chizma qog‘ozining o‘ng tomoni 
ostidan joy ajratiladi. 
5-bosqich. Chizma qog‘oziga tasvirlarni joylashtirish 
Detalning tasvirini ko‘z bilan chamalab ularning gabarit o‘lchamlariga qarab 
joylashtirish rejalashtiriladi. Ushbu holatda detal balandiligi A deb olinib, unda detal 
eni B

A va uzunligi S

2A ga tahminan teng desa bo‘ladi (9.3,
b
-rasm). Ko‘rinishlar 
uchun ingichka chiziqlar yordamida to‘g‘ri to‘rtburchaklar chiziladi (9.3,
a
-rasm). 
Bu to‘g‘ri to‘rtburchaklar asosiy yozuv, texnik talablar, shartli belgilar va o‘lchamlar 
qo‘yish uchun joyni e’tiborga olgan holda format ramkasi ichiga joylashtiriladi. 
6-bosqich. Detal elementlarini tasvirlash 
Chizilgan to‘g‘ri to‘rtburchaklar ichiga uning o‘lchamlarini proporsiyasi va 
proeksion bog‘lanishni saqlagan holda detal elementlarining markaz hamda o‘q 
chiziqlari o‘tkaziladi (9.3,
b
-rasm). 
7-bosqich. Ko‘rinishlar, qirqim va kesimlarni bajarish 
Barcha ko‘rinishlarda 6-bosqichda e’tibor berilmagan qismlar to‘ldirib chiziladi 
(masalan, yumaloqlashlar va x.k. lar). Ko‘rinishlar chizib bo‘lingandan so‘ng 
yordamchi chiziqlarni o‘chirib tashlanadi. 2.305-68 DS ga muvofiq qirqim va 
kesimlar bajariladi va kesim yuzalari material turiga qarab shtrixlanadi, chiziqlari 
qoraytiriladi.